خانواده درمانی چیست – به زبان ساده

مهم ترین نهاد اجتماعی در هر جامعه ای خانواده است. رکن ضروری در یک خانواده قوی و مستحکم، همدلی و تعاون و فداکاری اعضای آن نسبت به یکدیگر؛ و مدیریت شرایط بحرانی هر یک از افراد آن با استفاده از مهارت خانواده درمانی است.

منظور از درمان خانواده چیست؟

یک خانواده سالم به رشد و ارتقای اعضای خود کمک می کند و به شما می آموزد که چگونه روابط سالمی با خود و دیگران داشته باشید.

حال اگر شخصی در خانواده ای نا کارآمد به دنیا بیاید، تقدیر او بوده است اما نباید این تقدیر را غیر قابل تغییر به شمارد، زیرا هر خانواده ای ممکن است در مقطعی از زمان دچار بحران شود. پس بایستی همه افراد این نهاد کوچک به بهبود روابط و شکوفایی هم کمک کنند.

هدف از درمان خانواده در واقع ارائه راهکار صحیح برای درک رفتار و شناخت بیشتر یکدیگر در خانواده است.

خانواده فقط نام خانوادگی نیست!

فرقی نمی کند خانواده را یک شبکه، قبیله، تشکل یا نهاد بنامید. نامش هر چه باشد تاثیر به سزایی در شخصیت شما و به مراتب درآینده و همین طور جامعه ای که در آن زندگی می کنید، خواهد داشت.

مادر ترزا، راهبه کاتولیک آلبانیایی که برنده جایزه صلح نوبل جهان هم هست در مورد خانواده می گوید:

«می دانید برای ارتقاء صلح جهانی چه کاری می توانید انجام دهید؟ کافی است به خانه بروید و خانواده خود را دوست داشته باشید.»

این جمله به خوبی اهمیت و جایگاه خانواده را تعیین می کند، چرا که اگر از مربیان تعلیم و تربیت، روانشناسان و جامعه شناسان بپرسید که منشاء بسیاری از مشکلات رفتاری و اجتماعی در نوجوانان و حتی جوانان در کجا است؟ به شما خواهند گفت: «در خانه ها به دنبال جواب خود باشید.»

حل مشکلات در بستر خانواده

اغلب افراد در شرایط سخت و حاد، دچار مشکلات روحی و رفتاری می شوند که سلامت روانی و حتی جسمی آنها به خطر می اندازد. در این زمان خانواده درمانی، به دنبال ریشه رفتار شخصیتی این افراد در بستر خانواده و بهبود آن با کمک و همدلی دیگر اعضا است.

یک درمانگر چه موضوعاتی را بررسی می کند؟

مراجعه کنندگان یک مشاور خانواده، با آموختن تکنیک ها و راهنمایی های درمانگر خانواده به بهبود روابط خود با یک دیگر و حل مشکلات می پردازند.

راهنمایی هایی که مشاور به شما می دهد بسته به نوع رخداد پیش آمده بستگی دارد که عبارتند از:

• بیماری غیر منتظره و سخت، مرگ و یا بیکاری
• مشکلات رفتاری و احساسی کودکان و نوجوانان
• مشکلات طلاق و دیگر درگیری های زناشویی
• مصرف مواد مخدر یا هر اعتیاد مضر و آسیب زننده
• مشکلات ذهنی همچون افسردگی، وسواس و اضطراب
• آغاز یا طی کردن یک رابطه سالم عاطفی
• تعارضات شخصی یا خانواده
• خشونت و پرخاش

موارد ذکر شده تنها بخشی از مشکلات رایج در خانواده ها است که مشاوره خانواده با آموزش هایی که دیده است موظف است تکنیک های درمانی برای درمان آنها بیابد و به خانواده کمک کند.

حل چالش های زندگی به دست مشاور

خانواده درمانی باعث شده تا بسیاری از مشکلات خانوادگی و فردی که در زندگی با آن درگیر هستند را سهل و درمان کند. درمان خانواده در واقع درمان جامعه و جلوگیری از معضلات احتمالی است.

مشورت با یک مشاور دلسوز و امین مزیت های بسیاری دارد که برخی از آن ها شامل: ارتباطات صمیمی سازنده و بهبود یافته، کاهش مشاجره بین زوجین یا خانواده، توانایی کنترل خشم و حل مسئله به شیوه درست و اصولی اشاره کرد.

نگاه مشاور در درمان خانواده چگونه است؟

مشاوران مجرب و تحصیل کرده مهارت های لازم و بالایی در ریشه یابی و حل مشکلات دارند.

دقت و توجه اغلب مشاوران بر روی موضوعاتی از قبیل:

• دقت و نظارت بر نوع و نحوه ارتباط و تعامل اعضای یک خانواده
• ارزیابی و حل مسائل و چالش ها
• تشخیص و درمان اختلالات روانی در خانواده
• جایگزین کردن رفتارهای سالم به چای برخورد ها و رفتارهای ناسالم
• راهنمایی کردن افراد در شرایط بغرنج و ارائه رویکردی درست و مثبت

با بیان این مزیت ها مراجعه به یک مشاور در زمینه خانواده درمانی اهمیت بیشتری پیدا می کند.

همدل شویم

پایه و اساس یک زندگی مشترک و تشکیل خانواده، نیازمند هم بستگی، همدلی و اتحاد اعضای آن است.

در باب همدلی، امام صادق (علیه السلام) می فرمایند:

«هر که به خانواده اش نیکی کند، خداوند بر عمر او می افزاید.»

درمانگران خانواده تلاش دارند تا با حل مسائل و مشکلات به اعضای خانواده کمک کنند تا با درک بیشتر از یکدیگر همدل تر شوند و با اتحاد و هم فکری خود، چالش های زندگی را برطرف کنند.

در این مسیر به موارد زیر می پردازند:

• ایجاد حس اعتماد بیشتر در میان اعضای خانواده
• تلاش به خانواده برای بخشیدن یکدیگر
• ایجاد هم بستگی بین اعضای خانواده بعد از طی کردن شرایط سخت
• تلاش خانواده برای کاهش تنش و استرس درون خانه
• آموختن چگونگی حل اختلافات بین اعضای خانواده

درمانگر معجزه نمی کند!

اگر بنا باشد تا با یک جمله بزرگ ترین هدف از خانواده درمانی را بگوییم، بایستی بیان کرد که برای جلوگیری از هم پاشیدن خانواده و برطرف کردن مشکلات روحی، و عاطفی با همکاری اعضای خانواده است.

دقت کنید که کار مشاوران خانواده این نیست که با بیان چند جمله به شما، تمامی مشکلات اعضای خانواده را حل کند. آنها به صورت بی طرف صحبت هر یک از اعضا را می شنود و پس از آن با ارائه راهکار و حتی دادن تمرین های لازم به اعضا روش صحیح را آموزش می دهد. پس صحبت های هر یک از اعضا و از طرفی با کمک خود اعضای خانواده مسائل را حل می کند.

به مشاور نیازی نیست!

برخی از افراد تلاش دارند که مشکلات خانوادگی شان را خودشان حل کنند و با بیان دلایلی مانند شرم و خجالت از بیان مشکلات، از رفتن پیش یک مشاور خانواده اجتناب می کنند.

باید به خاطر بسپارید در خانواده درمانی مراجعه به یک مشاور امین و با تجربه باعث می شود تا راحت تر و با راهنمایی یک مرشد و راهنما که سال ها در زمینه خانواده درمانی تخصص دارند، یک خانواده موفق را بسازید.

سوالات متداول

خانواده درمانی چگونه در ایجاد یک رابطه عاطفی به ما کمک می کند؟

خانواده درمانی به شما این آموزش می دهد که با شناخت بیشتر از طرف مقابل تان و درک او، روابط سازنده و موفق تری داشته باشید.

آیا خانواده درمانی تحت پوشش بیمه هستند؟

خیر، خدمات روانشناسی، تحت پوشش بیمه نیستند.