منظور از غیبت سربازی چیست؟ و نحوه محاسبه آن

مطابق قانون نظام وظیفه عمومی، تمام افراد ذکوری که تابعیت جمهوری اسلامی ایران را دارند، بلافاصله بعد از ورود به سن 18 سالگی به عنوان مشمول قانون خدمت وظیفه عمومی شناخته شده و موظف به گذراندن دوره سربازی می شوند.

با این حال برخی از این افراد ممکن است پس از 18 سالگی به دلیل ورود به دانشگاه اعزام به خدمت خود را به تعویق بیاندازند، اما در این میان برخی دیگر هستند که به دلایلی از انجام اقدامات مورد نیاز برای اعزام به خدمت امتناع می ورزند.

هر دو این دسته جزء غایبان خدمت سربازی شناخته شده و مفهوم غیبت سربازی شامل آنها می شود. با این مقدمه در ادامه به موضوع غیبت سربازی و نحوه محاسبه آن خواهیم پرداخت.

غیبت سربازی چیست؟

غیبت سربازی به دوره ای گفته می شود که فرد پس از رسیدن به 18 سالگی، در موعد مقرر، نسبت به معرفی و اعزام خود به خدمت اقدام نکند. کسانی که از آن ها به عنوان مشمولان غایب خدمت سربازی یاد می شوند نمی توانند بسیاری از فعالیت های مربوط به ارگان های دولتی را انجام دهند و به نوعی از استفاده از این خدمات منع می شوند.

از جمله برخی از این محدودیت ها می توان به عدم امکان دریافت وام و یا کمک های کشاورزی و صنعتی و … از بانک ها، عدم امکان دریافت اصل مدرک دوره های تحصیلی و یا پایان نامه های مقاطع بالاتر، منع اشتغال در موسسات دولتی و بسیاری موارد دیگر اشاره کرد.

غیبت اولیه سربازی چیست؟

همانگونه که قبل تر نیز اشاره شد، سن قانونی برای اعزام به خدمت 18 سال تمام است که افراد غایب تا سن 50 سالگی می توانند مشمول محسوب شوند؛ به این معنی که افراد تا پیش از رسیدن به این سن در صورت نداشتن هر گونه معاذیر قانونی در شمار غایبان خدمت سربازی قرار می گیرند، از این نوع غیبت به عنوان «غیبت اولیه سربازی» هم یاد می شود.

زمان محاسبه شروع غیبت با توجه به شرایط افراد به شش دسته زیر تقسیم می شود:

• کلیه دانش آموزان و دانشجویان داخل و خارج از کشور که در طول مهلت یکساله از زمان فارغ التحصیلی اقدامی برای انجام خدمت سربازی نکرده اند.
• افرادی که پیش از رسیدن به 18 سالگی از ادامه تحصیل انصراف داده اند و پس از ورود به سن قانونی، در مدت 6 ماه اقدامی برای اعزام به خدمت سربازی انجام نداده اند.
• افرادی که مقدمات اولیه نسبت به اعزام خدمت سربازی را انجام داده ولی به هر دلیلی در زمان و مکان مقرر شده از سوی سازمان خدمت وظیفه عمومی حاضر نشده اند.
• افرادی که بنا به دلایلی اقدام به اخذ معافیت های قانونی موقت کرده و پس از پایان مدت معافیت خود طی یک ماه برای انجام مقدمات اعزام خود اقدام نکرده اند.
• افرادی با تابعیت خارجی که همزمان اقدام به دریافت تابعیت تحصیلی کرده اند اما بعد از گذشت 6 ماه از دریافت تابعیت خود، اقدامات لازم برای اعزام به خدمت سربازی را انجام نداده اند.
• افرادی که پروسه ادامه تحصیل آن ها بیش از حد مجاز قانونی باشد، نیز به عنوان مشمولین غایب شناخته می شوند.

غیبت در حین انجام خدمت سربازی

این دسته سربازانی هستند که در حین انجام خدمت غیبت می کنند، از این افراد در میان عامه مردم با عنوان سرباز فراری یاد می شود و نظامیان نیز از این افراد تحت عنوان «نَهَست» نام می برند.

با این حال لازم به ذکر است که افرادی به عنوان سرباز فراری شناخته می شوند که بدون انجام هماهنگی های لازم از محل خدمت خود خارج شوند و دیگر برنگردند. همچنین افرادی که اقدام به اخذ مرخصی برای مدت معینی کرده و پس از اتمام مهلت مقرر، به یگان محل خدمت خود بازنگردند.

بنابراین افرادی که اقدامات اولیه برای اعزام به خدمت خود را انجام داده ولی در زمان معین شده از حضور در محل معرفی امتناع کرده اند، سرباز فراری نبوده و صرفا در دسته غایبان مشمول جای می گیرند.

غیبت سربازی چگونه محاسبه می شود؟

نحوه محاسبه غیبت سربازی موضوع مهمی است که برای برخی از مشمولان خدمت سربازی ایجاد دغدغه می کند. همانطور که در مطالب فوق اشاره شد، در کل دو نوع غیبت در دوره سربازی وجود دارد که شامل غیبت سنواتی و غیبت در حین خدمت می شود.

همانگونه که مطلع هستید، سن مشمولیت قانونی برای گذراندن دوره ضرورت 18 سالگی است و کلیه افراد ذکوری که به این سن می رسند موظف به تعیین وضعیت وظیفه عمومی خود هستند.

به عنوان مثال، فرد دانشجو یا محصل بایستی اقدام به دریافت معافیت تحصیلی موقت کند تا در جمع مشمولان غایب قرار نگیرد. افراد پس از رسیدن به سن مشمولیت در صورتی که در زمان مقرر نسبت به اعزام یا دریافت معافیت های مختلف اقدامی انجام ندهند از آن ها با عنوان غایبین خدمت سربازی یاد می شود.

بنابراین ضروری است که مشمولان از مدت زمان غیبت سربازی اطلاع کافی داشته باشند زیرا محدودیت ها و مجازات در نظر گرفته شده برای سربازان غایب متناسب با مدت زمان غیبت آن ها تعیین می شود.

با این حال لازم به ذکر است که محاسبه غیبت سربازی به عوامل متعددی مانند وضعیت تحصیلی مشمول نیز بر می گردد.

در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:

• فرد مشمولی که با گذراندن دوره متوسطه خود، به عنوان فارغ التحصیل شناخته می شود، تنها یک سال برای اعزام به خدمت خود مهلت دارد، در صورتی که در این مدت یکساله اقدامی برای اعزام به خدمت انجام ندهد، با پایان این مهلت وارد دوره غیبت از سربازی خواهد شد، اما چنانچه در این مدت یکساله موفق به پذیرش در یکی از مراکز آموزش عالی و دانشگاه ها شود، می تواند برای ممانعت از ورود به دوره غیبت از معافیت تحصیلی موقت استفاده کند.
• داوطلبان و طلبه های انصرافی، اخراجی و فارغ التحصیل نیز یک سال برای معرفی خود به نظام وظیفه مهلت دارند، پس از گذشت این مهلت و در صورت عدم انجام اقدامات اولیه برای اعزام به جمع مشمولان غایب خواهند پیوست.
• شرایط محاسبه غیبت سربازی برای افرادی که پیش از رسیدن به سن قانونی سربازی، فارغ التحصیل شده یا اخراج می شوند و یا تصمیم به انصراف از ادامه تحصیل می گیرند، تا حدودی متفاوت است و این افراد شش ماه مهلت برای معرفی خود دارند، در غیر این صورت وارد دوره غیبت سربازی خواهند شد.

سخن آخر

در این مطلب به صورت کامل به غیبت سربازی پرداختیم و انواع غیبت سربازی را معرفی کردیم و جزئیات آن ها را در اختیار شما قرار دادیم. به شما توصیه می کنیم که به هیچ عنوان از سربازی غیبت نکنید تا عواقب آن دامنگیر شما نشود.

بهتر است یا برای معافیت تلاش کنید و یا سربازی خودتان را در زمان معین سپری کنید. اگر در زمینه معافیت یا غیبت سربازی سوالی دارید، می توانید با مشاوران ما در مرکز مشاوره هم اندیشان تماس بگیرید تا شما را در این زمینه بیشتر راهنمایی کنند.

سوالات متداول

اگر کسی مدت زمان تحصیلش طول بکشد، آیا به عنوان غایب شناخته می شود؟

بله؛ در صورتی که سنوات تحصیلی شما بیشتر از حد معین باشد، شما به عنوان غایب شناخته می شوید.

پس از اتمام دوره متوسطه چقدر وقت داریم تا به خدمت سربازی اعزام شویم؟

یک سال. اگر در طول این یکسال از دانشگاه و مراکز علمی معتبر پذیرش بگیرید، می توانید از معافیت تحصیلی موقت استفاده کنید در غیر اینصورت بعد از یکسال شما به عنوان غایب شناخته می شوید.

نحوه محاسبه غیبت سربازی چگونه است؟

به نحوه محاسبه غیبت سربازی به صورت مفصل در این مقاله پرداخته ایم.