سیر تا پیاز رشته علوم آزمایشگاهی + بازار کار، درآمد و گرایش های آن

رشته علوم آزمایشگاهی یکی از شاخه های علوم پزشکی در کنکور سراسری به شمار می رود، که عمده مباحث آن شامل تحقیق و آزمایش روی نمونه خون و بافت های بدن است.

تحصیل در دوره کارشناسی این رشته از سال 1347 در ایران آغاز شده و هم اکنون این رشته در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه های مختلف کشور ارائه می شود.

داوطلبان رشته علوم آزمایشگاهی پس از دوره کارشناسی می توانند در هریک از شاخه های مرتبط مانند:

بیوشیمی، خون شناسی، ایمنی شناسی، باکتری شناسی، میکروب شناسی و… در مقطع کارشناسی ارشد ادامه تحصیل داده و سپس در صورت علاقه وارد دوره دکترای تخصصی این رشته شوند.

چنانچه به کسب اطلاع در مورد شرایط تحصیل و فعالیت در رشته علوم آزمایشگاهی علاقه مند هستید، در ادامه مطلب همراه ما باشید.

ماهیت رشته علوم آزمایشگاهی

در ساده ترین تعریف، ماهیت رشته علوم آزمایشگاهی تربیت افراد به منظور ارائه خدمات آزمایشگاهی است. این رشته کمک زیادی به بیماران و پزشکان در تشخیص عفونت ها و بیماری های داخلی کرده در حالت کلی، بیشتر به عنوان یک رشته عملی شناخته می شود که جنبه تشخیصی دارد.

وظایف متخصصان علوم آزمایشگاهی

• نمونه گیری از خون به شکل صحیح
• گزارش نتایج آزمایش به پزشکان متخصص
• انجام اقدامات مربوط به آزمایش امتحان کامل ادرار، اندازه گیری قند و اوره خون
• شرکت در برنامه های اپیدمیولوژی
• انجام آزمایش های خون شناسی، سرولوژی، بیوشیمی و توانایی تشخیص انگل ها و قارچ ها
• تهیه و تنظیم مطالب آموزشی و نظارت بر انجام آموزش آزمایشگاهی برای مؤسسات آموزشی مربوط
• تهیه، تنظیم و بررسی مقالات و گزارشات تهیه شده قابل نشر

شرایط تحصیل در رشته علوم آزمایشگاهی

همانطور که اشاره شد رشته علوم آزمایشگاهی، یکی از شاخه های علوم پزشکی است که بیشتر به جنبه تشخیصی تکیه داشته و کمتر با بیماران برخورد پیدا می ‌کند.

درگذشته دانشجویان این رشته جهت تحصیل، تا مقطع کارشناسی به صورت ناپیوسته تحصیل کرده و سپس آماده شرکت در آزمون مرحله بعد می شدند. در حال حاضر اما این رشته به صورت کارشناسی پیوسته نیز ارائه شده و دانشجویان امکان ادامه تحصیل در گرایش هایی همچون بیوشیمی و هماتولوژی و… را دارند.

رشته علوم آزمایشگاهی در مقطع کاردانی شامل 72 واحد و در مقطع کارشناسی پیوسته شامل 130 واحد می باشد که از این تعداد 16 واحد به دوره کارآموزی در مراکز درمانی اختصاص دارد.

تحصیل رشته علوم آزمایشگاهی در مقطع کارشناسی

رشته علوم آزمایشگاهی از جمله رشته های پرطرفدار پیراپزشکی در کنکور سراسری به شمار می رود و هم اکنون در مقاطع کاردانی، کارشناسی و کارشناسی ارشد پذیرش این رشته در دانشگاه های مختلف کشور انجام می شود.

داوطلبان علاقه مند به تحصیل در دانشگاه های دولتی و روزانه، باید در کنکور علوم تجربی و کنکور سراسری تجربی شرکت کرده و در صورتی دست یابی به تراز قابل قبول در کارنامه نهایی، مجاز به انتخاب رشته می شوند.

پذیرش بدون کنکور رشته علوم آزمایشگاهی

داوطلبانی که مایل هستند شانس خود را در پذیرش بدون کنکور رشته علوم آزمایشگاهی امتحان کنند، باید در تاریخ مقرر اقدام به ثبت نام (بر اساس سوابق تحصیلی) از طریق سایت سنجش نمایند.

مرحله بعدی شامل بررسی و ارزیابی سوابق تحصیلی داوطلبان توسط سازمان سنجش بوده و داوطلبانی که شرایط لازم برای پذیرش بر اساس سوابق تحصیلی در این رشته را داشته باشند، برای انجام مصاحبه دعوت خواهند شد.

پذیرش داوطلبان صرفا بر اساس سوابق تحصیلی در دانشگاههای مختلف دوره های روزانه و شبانه، پیام نور و موسسات عالی در یک زمان مشخص صورت می گیرد.

• پذیرش بدون کنکور در مقطع کاردانی این رشته بر اساس معدل کتبی دیپلم و سوابق تحصیلی دانشجو انجام می گیرد.
• داوطلب باید طبق دفترچه راهنمای منتشر شده از سوی سازمان سنجش اطلاعات کافی را برای ثبت نام در این رشته کسب نمایند
• هنگام ثبت نام داوطلبان باید در وارد کردن اطلاعات و مشخصات خود مراقب باشند، چرا که در صورت مغایرت اطلاعات ثبت شده با اطلاعات مورد نظر، پذیرش داوطلب منتفی خواهد قلمداد خواهد شد.

آخرین رتبه قبولی رشته علوم آزمایشگاهی دانشگاه سراسری

اطلاعات مربوط به ظرفیت این دانشگاه ها، در دفترچه انتخاب رشته آزمون سراسری مشخص شده است

شرایط ادامه تحصیل رشته علوم آزمایشگاهی

افراد پس از تمام کردن مقطع کارشناسی مجاز به شرکت در رشته هایی برای مقطع کارشناسی ارشد هستند که گاها این رشته ها توسط وزارت بهداشت و گاها هم بوسیله دو وزارت علوم و بهداشت ارائه میشود.

این رشته ها به صورت زیر است:

واحدهای درسی رشته علوم آزمایشگاهی در دوره کارشناسی

دوره تحصیل رشته علوم آزمایشگاهی 4 ساله و معادل 8 ترم تحصیلی است. طبق چارت تحصیلی این رشته، دانشجویان رشته علوم کامپیوتر باید ۱۳۰ واحد درسی را در دوره کارشناسی بگذرانند.

بازار کار و فرصت های شغلی رشته علوم آزمایشگاهی

فرصت های شغلی و سطوح درآمدی متفاوتی برای فارغ التحصیلان رشته علوم آزمایشگاهی وجود داشته و عموما بازار کار این رشته به موازات پیشرفت علوم پزشکی و تجهیزات آزمایشگاهی در شرایط مطلوب تری قرار می گیرد.

دانشجویان رشته علوم آزمایشگاهی علاوه بر اینکه از لحاظ تفکر علمی و شخصیتی رشد پیدا میکنند، میتوانند به عنوان کارشناس در مراکز بهداشتی آزمایشات بالینی تحقیقاتی و خدمات وابسته آن را انجام دهند.

در زیر به چند نمونه از این مراکز اشاره می کنیم:

• آزمایشگاه های مراکز بهداشتی
• آزمایشگاه های بالینی بیمارستانهای دولتی و خصوصی
• آزمایشگاههای تشخیص طبی خصوصی
• شرکتهای پخش فراورده های بیولوژیک و آزمایشگاهی
• آزمایشگاههای پزشکی قانونی
• آزمایشگاههای سازمان انتقال خون.
• انستیتو ها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی
• کارخانجات تولید وسایل و مواد آزمایشگاهی

لازم به ذکر است فارغ التحصیلان مقطع دکتری علوم آزمایشگاهی، اجازه راه‌ اندازی آزمایشگاه در گرایش تخصصی خود را نیز خواهند داشت.

برای این منظور افرادی که قصد تاسیس آزمایشگاه را دارند، ابتدا باید در یکی از رشته های پاتولوژی و علوم آزمایشگاهی مدرک دکتری حرفه‌ ای خود را اخذ نموده، در ادامه با تشکیل کمیسیون قانونی و موافقت اصولی کمیسیون، مجوز راه اندازی آزمایشگاه به فرد اعطا می شود.

شرایط تاسیس آزمایشگاه

• تابعیت جمهوری اسلامی ایران
• داشتن دکتری تخصصی آسیب شناسی بالینی و تشریحی جهت آزمایشگاه آسیب شناسی بالینی و تشریحی
• داشتن دکتری تخصصی آسیب شناسی بالینی جهت آزمایشگاه آسیب شناسی بالینی
• داشتن دکتری تخصصی آسیب شناسی تشریحی جهت آزمایشگاه آسیب شناسی تشریحی
• داشتن دکتری تخصصی عمومی علوم آزمایشگاهی
• داشتن دکتری حرفه ای علوم آزمایشگاهی

سخن آخر

همانطور که اشاره شد هدف از دوره کارشناسی علوم آزمایشگاهی تربیت افراد برای ارائه خدمات آزمایشگاهی است.

پذیرش دانشجویان این رشته درگذشته تا مقطع کارشناسی به صورت ناپیوسته انجام می شد اما در حال حاضر این رشته به صورت کارشناسی پیوسته نیز ارائه شده و دانشجویان امکان ادامه تحصیل در گرایش هایی چون بیوشیمی و هماتولوژی و… را خواهند داشت.

این رشته در مقطع کاردانی شامل 72 واحد و در مقطع کارشناسی پیوسته شامل 130 واحد است که 16 واحد به کارآموزی در مراکز درمانی اختصاص دارد. فرصت های شغلی و و شرایط ورود به دانشگاه این رشته، در مقاله فوق توضیح داده شد.

سوالات متداول

تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی رشته علوم آزمایشگاهی چقدر است؟

130 واحد.

از مهمترین وظایف متخصصان رشته علوم آزمایشگاهی به چند مورد اشاره نمایید ؟

نمونه گیری از خون به شکل صحیح – گزارش نتایج آزمایش به پزشکان متخصص – انجام اقدامات مربوط به آزمایش امتحان کامل ادرار، اندازه گیری قند و اوره خون – شرکت در برنامه های اپیدمیولوژی.

از مراکز مهمی که به عنوان فرصت های شغلی مناسب برای دانشجویان رشته علوم آزمایشگاهی می توانند باشند، به چند مورد اشاره نمایید؟

آزمایشگاههای تشخیص طبی خصوصی – شرکتهای پخش فراورده های بیولوژیک و آزمایشگاهی – آزمایشگاههای پزشکی قانونی – آزمایشگاههای سازمان انتقال خون – انستیتو ها و مراکز تحقیقاتی و آموزشی.