یکی از اختلالات مربوط به تغذیه، پراشتهایی عصبی است. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، بیش از اندازه موردنیاز خود غذا می خورند. این افراد همواره نگران اضافه وزن خود هستند و برای کاهش وزن خود دست به کارهای مختلف و گاهی خطرناک می زنند.
برای آشنایی بیشتر با پراشتهایی عصبی، علل، علائم و نحوه درمان آن یک مقاله آماده کرده ایم که توصیه می کنیم حتما آن را مطالعه بفرمایید و در صورتی که علائم این اختلال را در خود یا اطرافیانتان مشاهده کردید، به سرعت نسبت به درمان آن اقدام کنید.
پراشتهایی عصبی چیست؟
پراشتهایی عصبی یا بولیمیا (bulimia)، یک نوع اختلال غذا خوردن مهم و گاهی تهدید کننده است. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، معمولا کنترل خود را در غذا خوردن از دست می دهند.
این افراد در چرخه مزمن افراطی پرخوری و پاکسازی گیر می افتند به این صورت که بعد از خوردن غذا، احساس پشیمانی و شرم می کنند و سعی دارند تا به روش های مختلف این پرخوری را جبران کنند.
ممکن است این افراد با بالا آوردن یا استفاده از داروهای مختلف مانند: داروهای مسهل، ادرار آور یا کاهش وزن، سعی کنند که از اضافه وزن خود جلوگیری کنند. برخی از افراد برای جلوگیری از چاقی اقدام به رژیم های غذایی سخت گیرانه یا ورزش های سخت می کنند. این چرخه به دفعات تکرار می شود.
جالب است بدانید بیشتر افرادی که از پرخوری رنج می برند وزن متوسطی دارند.
آمار و سن شیوع اختلال پراشتهایی
علایم بولیمی در اوایل ۱۲ سالگی و گاهی زودتر بروز می کند و در زنان بیشتر از مردان دیده می شود.
طبق تحقیقاتی که توسط انجمن ملی اختلالات خوردن جمع آوری شده است، طبق تحقیقاتی که توسط انجمن ملی اختلالات خوردن انجام گرفته است، بولیمی تقریباً ۱.۵٪ از زنان جوان و ۱/۰٪ از مردان جوان را در گیر می کند
علائم و نشانه های پراشتهایی عصبی کدامند؟
پراشتهایی عصبی می تواند علائم و نشانه های مختلفی داشته باشد، که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- وسواس زیاد نسبت به وزن و اندام
- ترس همیشگی از چاقی
- پرخوری های مکرر با حجم غذای زیاد در یک وعده
- احساس از دست دادن کنترل در هنگام خوردن غذا
- احساس اجبار برای استفراغ عمدی یا ورزش های بی رویه برای جلوگیری از افزایش وزن
- استفاده بی مورد از داروهای رفع یبوست، ادرار آور و…
- نخوردن یا ناشتا ماندن – محدود کردن کالری دریافتی و یا پرهیز از خوردن برخی از غذاهای خاص در میان دوره های پرخوری
- استفاده بی رویه از مکمل های رژیمی یا داروهای گیاهی برای کاهش وزن
عوارض پراشتهایی عصبی کدامند؟
پرخوری عصبی ممکن است که باعث بروز عوارض جدی و حتی تهدید کننده برای سلامتی باشد.
از مهم ترین عوارض این اختلال می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پایین آمدن عزت نفس و مشکلات در روابط و عملکرد اجتماعی
- کم آب شدن بدن که می تواند باعث آسیب دیدن کلیه ها شود.
- مشکلات قلبی مانند ضربان نامنظم قلب یا ایجاد نارسایی قلبی و عروقی
- پوسیدگی شدید دندان یا آسیب لثه
- دوره های نامنظم قاعدگی یا مختل شدن آن
- مشکلات گوارشی
- اضطراب، افسردگی، اختلال های شخصیتی یا اختلال دو قطبی
- مصرف بی رویه الکل یا مواد مخدر
- خودآزاری، افکار خودکشی و…
علل ایجاد پراشتهایی عصبی کدامند؟
قبل از اینکه به علل بروز یا تشدید این اختلال اشاره کنیم، باید بدانید که زنان بیشتر از مردان مستعد ابتلا به این بیماری هستند. این بیماری اغلب در اواخر دوره نوجوانی و یا اوایل بزرگسالی ایجاد می شود.
عواملی که باعث تشدید این اختلال می شوند، عبارتند از:
- عواملی مانند ژنتیک (ابتلا یکی از بستگان درجه یک به این اختلال)، اضافه وزن در کودکی و نوجوانی و…
- مشکلات روانشناختی مانند افسردگی، اختلال های اضطرابی و… که در تشدید این اختلال بسیار تاثیر دارند. افراد مبتلا به این اختلال، ممکن است که به خود احساس منفی داشته باشند، و همچنین اتفاقات استرس زا نیز در این بیماری بسیار تاثیرگذار هستند.
- رژیم غذایی؛ افرادی که رژیم های غذایی می گیرند ممکن است دوباره به پرخوری روی بیاورند و این پرخوری تبدیل به پرخوری عصبی شود.
راه های پیشگیری از پراشتهایی عصبی کدامند؟
هیچ راه قطعی برای جلوگیری از این اختلال وجود ندارد، اما افراد می توانند با در پیش گرفتن رفتارهای سالم تر این اختلال را به سمت درمان پیش برند.
این راه ها عبارتند از:
- کمک کردن به فرزندان به اینکه بدون توجه به ظاهر خود، اعتماد به نفس لازم را به دست آورند.
- پرهیز از صحبت کردن در مورد وزن در میان اعضای خانواده و پیش گرفتن یک سبک زندگی سالم
- وعده های غذایی منظم و دلپذیر در جمع خانواده
- خودداری از رژیم های غذایی سخت و ناسالم
نحوه تشخیص پراشتهایی عصبی به چه صورت می باشد؟
معمولا پزشک معالج با بررسی موارد زیر این اختلال را تشخیص می دهد:
- صحبت کردن درباره عادات غذایی، روش های کاهش وزن و علائم فیزیکی
- معاینه بالینی
- آزمایش خون و ادرار
- تست نوار قلب برای بررسی مشکلات قلب
- ارزیابی روان شناسی و نگرش فرد نسبت به وزن و ظاهر بدن
راه های درمان پراشتهایی عصبی کدامند؟
چندین نوع درمان برای این اختلال وجود دارد که عبارتند از:
- روان درمانی
در روان درمانی، درمانگر با بیمار صحبت می کند تا مشکل او را ریشه یابی کند. روان درمانی ممکن است به صورت های زیر انجام شود.
-
- رفتار درمانی شناختی
در این روش درمانگر به فرد کمک می کند تا الگوهای غذایی خود را تغییر داده و به حالت عادی درآورد. افکار و رفتارهای ناسالم تشخیص داده شده و با افکار های مثبت و سالم جایگزین آنها شوند.
-
- درمان خانوادگی
در این روش به والدین و اعضای خانواده کمک می شود تا رفتارهای ناسالم خورد و خوراک فرد مبتلا را شناسایی کرده و به او کمک کنند تا کنترل غذا خوردن خود را به دست گیرد.
-
- روان درمانی بین فردی
در این روش، مشکلات فرد در روابط برطرف شده و به بهبود مهارت های ارتباطی و حل مساله پرداخته می شود.
- دارو درمانی
در مواردی ممکن است به بیمار داروهای ضد افسردگی تجویز شود. این دارو زیر نظر روانپزشک تجویز شده و باعث کاهش علائم پرخوری عصبی خواهد شد.
- آموزش تغذیه
در این روش متخصصان تغذیه با دادن رژیم غذایی به فرد سعی می کنند به او کمک کنند تا عادات غذایی سالمی داشته باشد و از غذاهای ناسالم پرهیز کند.
- بستری شدن بیمار
در مواردی که پراشتهایی عوارض فیزیکی شدیدی ایجاد کرده باشد، بیمار نیاز به بستری شدن و مراقبت های پزشکی خواهد داشت.
سخن آخر
پراشتهایی عصبی یکی دیگر از اختلالات تغذیه ای است که باعث می شود فرد بیش از اندازه غذا بخورد و بعد از خوردن غذا برای جلوگیری از کاهش وزن سعی در بالا آوردن غذا و یا ورزش های سخت داشته باشد. این افراد به صورت مخفیانه و تا سرحد معده درد پرخوری می کنند و سپس شروع به پاکسازی بدن می کنند. این افراد بیشتر کربوهیدرات را ترجیح می دهند.
پر اشتهایی عصبی(پرخوری عصبی) یک وضعیت جدی جسمی- روانی است که نیازمند تشخیص درست و درمان مناسب است. ممکن است متخصص درمان های روانی به همراه درمان های پزشکی و مشاوره ای را تجویز کند.
در صورتی که این بیماری به سرعت درمان نشود، عوارض جسمانی غیرقابل جبرانی خواهد داشت؛ بنابراین بهتر است که هر چه سریع تر نسبت به درمان این بیماری اقدامات لازم انجام شود.
ما در این مقاله سعی کردیم شما را با پراشتهایی عصبی، علل و نحوه درمان آن آشنا کنیم. در صورتی که در این زمینه به مشاوره نیاز داشته باشید، حتما با کارشناسان ما در هم اندیشان در ارتباط باشید. مشاوران باتجربه این مرکز به شما در تشخیص درست این اختلال کمک کرده و راه های درمان مناسب آن را به شما پیشنهاد می کنند.
برای دریافت مشاوره تلفنی، می توانید از سراسر کشور با شماره 9099071985 بدون پیش شماره تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا با درمان پراشتهایی عصبی، عوارض آن نیز از بین می رود؟
خیر، در برخی از موارد عوارض این اختلال به قدری جدی است که حتی بعد از درمان خود اختلال، عوارض آن باقی می ماند.
آیا هر پرخوری دلیل بر اختلال پراشتهایی عصبی است؟
خیر؛ اگر در مدت 3 ماه، هر هفته بیش از 1 بار پرخوری داشته باشید، به اختلال پراشتهایی عصبی مبتلا هستید؛ اما اگر این پرخوری تنها در مواقع خاص اتفاق می افتد، نگران نباشید.
نظرات کاربران