معافیت واریکوسل ۱۴۰۳ + انواع گرید واریکوسل در سربازی

معافیت سربازی با واریکوسل

واریکوسل (Varikozele) بر اساس شدت و میزان گشاد شدن ورید های بیضه به سه درجه (گرید) تقسیم می‌شود. این درجات معمولاً بر اساس معاینه بالینی و سونوگرافی داپلر تعیین می‌شوند:

🔹 گرید 1 (خفیف) – Mild (Grad I)

در این حالت، اتساع وریدها فقط در هنگام مانور والسالوا (زمانی که فرد زور می‌زند، مانند حبس نفس یا سرفه) قابل لمس است.

• معمولاً بدون علائم جدی بوده و تأثیر چندانی بر عملکرد بیضه ندارد.
• در نظام وظیفه، این درجه معمولاً معافیت دائم ندارد و فرد مشمول خدمت سربازی می‌شود.

🔹 گرید 2 (متوسط) – Moderate (Grad II)

وریدهای گشاد شده در حالت عادی قابل لمس هستند، اما هنوز با چشم دیده نمی‌شوند.

• ممکن است فرد دچار درد یا احساس سنگینی در بیضه شود، به‌ویژه پس از ایستادن طولانی‌مدت.
• در صورت اثبات عوارض، ممکن است فرد معاف از رزم شود، اما معافیت دائم تنها در شرایط خاص (مثلاً عود بعد از عمل) داده می‌شود.

🔹 گرید 3 (شدید) – Severe (Grad III)

در واریکوسل گرید ۳ معافیت، وریدهای گشاد شده کاملاً قابل مشاهده هستند و به شکل توده‌ای در اطراف بیضه دیده می‌شوند.

• معمولاً با درد مزمن، تورم و حتی آتروفی بیضه (کوچک شدن بیضه) همراه است.
• این نوع واریکوسل، به‌ویژه در صورت عود پس از جراحی، مشمول معافیت دائم می‌شود.

🔸 اگر واریکوسل شما در گرید ۱ یا ۲ باشد، به احتمال زیاد تنها معاف از رزم خواهید شد. اما اگر واریکوسل شما گرید ۳ باشد، یا پس از جراحی عود کند، احتمال دریافت معافیت دائم بسیار بالاست. برای بررسی دقیق‌تر، پیشنهاد می‌شود سونوگرافی داپلر انجام دهید و نظر پزشک متخصص و کمیسیون نظام وظیفه را جویا شوید.

علائم واریکوسل

واریکوسل (Varikozele) در بسیاری از موارد بدون علامت است، اما در صورت پیشرفت، ممکن است علائم زیر ظاهر شوند:

1. ✅احساس سنگینی یا درد در بیضه – معمولاً پس از ایستادن طولانی‌مدت یا فعالیت فیزیکی تشدید می‌شود.
2. ✅تورم و برجستگی رگ‌ها – در موارد شدید، وریدهای گشاد شده در اطراف بیضه به‌وضوح قابل مشاهده و لمس هستند.
3. ✅افزایش دمای بیضه – به دلیل رکود خون در وریدها، دمای بیضه افزایش می‌یابد که ممکن است بر تولید اسپرم و باروری تأثیر بگذارد.
4. ✅کوچک شدن بیضه (آتروفی) – در موارد شدید، بیضه آسیب‌دیده ممکن است کوچک‌تر و نرم‌تر شود.
5. ✅مشکلات باروری – واریکوسل یکی از علل شایع کاهش تعداد و کیفیت اسپرم است و می‌تواند منجر به ناباروری شود.

چگونه تشخیص دهیم کدام نوع واریکوسل را داریم؟

برای تشخیص دقیق گرید واریکوسل، پزشک معمولاً معاینه فیزیکی انجام می‌دهد و در صورت نیاز، از سونوگرافی داپلر استفاده می‌کند:

• 🔹 گرید 1 (خفیف): فقط در هنگام زور زدن (مانور والسالوا) قابل لمس است، اما در حالت عادی دیده یا لمس نمی‌شود.
• 🔹 گرید 2 (متوسط): در حالت عادی قابل لمس است اما هنوز با چشم دیده نمی‌شود.
• 🔹 گرید 3 (شدید): وریدهای گشاد شده با چشم قابل مشاهده و به‌وضوح برجسته هستند.

(در برخی منابع، گرید 4 نیز وجود دارد که معادل شدیدترین حالت واریکوسل با آتروفی بیضه است.)

🔍 روش‌ های تشخیص دقیق:

• 📌 معاینه فیزیکی – پزشک با لمس بیضه در حالت‌های مختلف (ایستاده و خوابیده) وضعیت وریدها را بررسی می‌کند.
• 📌 سونوگرافی داپلر – برای بررسی قطر وریدها و میزان برگشت خون در وریدهای بیضه.
• 📌 آزمایش اسپرم (اسپرموگرام) – اگر نگرانی در مورد باروری وجود داشته باشد، بررسی کیفیت و تعداد اسپرم توصیه می‌شود.