از اختلال اضطراب جدایی (Separation Anxiety Disorder) چه می دانید؟

ممکن است برای شما نیز پیش آمده باشد که هنگام خروج از منزل با گریه ها و بهانه گیری های کودک خود مواجه شده باشید. در این صورت چه واکنشی خواهید داشت؟ آیا این پدیده طبیعی است و چه اقدامی در صورت مواجه شدن با این اتفاق باید انجام داد؟ آیا بزرگسالان نیز از این اختلال رنج می برند؟

باید گفت این پدیده در سنین کودکی (8 الی 14 ماه) امری بسیار طبیعی است. به نوعی کودکان در این سن، وابستگی زیادی به والدین خویش دارد. لذا امری واضح است که کودکان نسبت به افراد و محیط های ناآشنا و غریبه واکنش نشان داده و احساس ترس و واهمه خواهند کرد.

اضطراب جدایی ممکن است تا پنج سالگی به طول انجامد. در صورتی که بعد از این زمان هنوز ترس از جدا شدن در وجود ایشان باقی مانده باشد، می توان گفت که اختلال اضطراب جدایی رخ داده است.

به این ترتیب که کودکان در هنگام جدا شدن از یکی از اعضای خانواده (مادر، پدر، خواهر یا برادر)، معلم، پرستار و… برخی علائم از جمله ترس و اضطراب و یا علائم جسمانی از جمله تب، سردرد، دل درد و… را از خود نشان می دهند.

این موارد باعث خواهد شد تا افراد از انجام فعالیت های روزانه خود باز بماند. البته گفتن این نکته ضروری می باشد که هر چند این مسئله در بین کودکان شایع تر است، اما در برخی بزرگسالان نیز این مورد اتفاق می افتد (ممکن است این ترس از کودکی با این افراد همراه بوده باشد.).

برای آشنایی بیشتر با اختلال اضطراب جدایی پیشنهاد می کنیم در ادامه مطلب با ما همراه باشید.

اختلال اضطراب جدایی چیست و چه علایمی دارد؟

همانطور که بیان شد کودکان در سنین کودکی وابستگی زیادی به والدین خویش دارند و از این جهت از قرار گرفتن در برابر افراد و محیط های نا آشنا و غریبه، احساس ترس و واهمه می کنند.

این مورد در بین کودکان 8 الی 14 ماه، امری طبیعی است؛ چرا که در این سنین هنوز با محیط اطراف ارتباط نگرفته اند و والدین تنها تکیه گاه آنها برای رویارویی با سایر افراد هستند.

گاهی اوقات، این امکان وجود دارد که کودکان تا پنج سالگی نسبت به والدین وابستگی داشته باشد؛ اما اگر این مسئله، بیش از این زمان به طول بینجامد، فرد دچار اختلال اضطراب جدایی شده است.

به این ترتیب که کودکان هنگام جدا شدن از برخی افراد خاص که به آنها وابستگی پیدا کرده است از جمله والدین (پدر یا مادر)، خواهر، برادر، پرستار، مربی، پدر بزرگ یا مادر بزرگ، دچار برخی از علائم می شود.

این علائم عبارتند از:

• ترس
• اضطراب
• گریه شدید
• بی خوابی و اختلال در خواب
• کابوس های آزار دهنده
• بد خلقی
• تب
• سردرد
• دل درد و…

شاید بتوان گفت که این اضطراب در همان لحظات ابتدایی به دنیا آمدن در نوزاد به وجود می آید؛ اما با قرار گرفتن در آغوش گرم مادر خویش، این مشکل برطرف خواهد شد.

اختلال اضطراب جدایی در بزرگسالان به چه دلیل بروز می کند؟

اگر شخصی در بزرگسالی به این اختلال دچار باشد، نشان دهنده آن می باشد که در روز های کودکی با این مشکل دست و پنجه نرم می کرده است.

در بزرگسالان این مسئله زمانی رخ می دهد که در زمان جدایی از فرد مورد علاقه خود (در این قسمت پارتنر عشقی مد نظر نیست و ممکن است هر شخصی از جمله پدر یا مادر و… نیز در جایگاه فرد مورد علاقه قرار بگیرد) دچار برخی عارضه های روحی از جمله استرس، نگرانی، ترس و… بگردد.

در این صورت حالتی بسیار ناخوشایند درون این افراد ظهور می کند که باعث باز ماندن از امور روزانه شان خواهد شد. البته اضطراب جدایی تا جایی امری طبیعی است که این پیشامد های درونی، حالتی افراط گونه نیابند.

درمان این اختلال در بزرگسالان بسیار اهمیت دارد چراکه در غیر این صورت تاثیرات و پیامد های نامطلوبی بر روی زندگی فرد باقی خواهد گذاشت. عوامل مختلفی می تواند باعث بروز اختلال اضطراب جدایی در بزرگسالان شود.

از جمله این علائم عبارتند از:

• وراثت و ژنتیک
• ادامه یافتن این مورد از سنین کودکی به بزرگسالی
• قرار گیری در شرایط استرس زا
• از دست دادن یکی از عزیزان یا اعضای خانواده
• دور ماندن طولانی مدت از اعضای خانواده و عزیزان

شایع ترین و مهم ترین علت بروز اختلال اضطراب جدایی در بزرگسالان، از دست دادن یکی از عزیزان و یا اعضای خانواده می باشد. به نوعی این مسئله ممکن است که در روند زندگی فرد خلال ایجاد کند و فرد از کار های روزمره خود باز بماند.

دومین مورد شایع که باعث بروز اختلال اضطراب جدایی می گردد، طلاق زوجین می باشد. این مسئله تا مدت ها می تواند بر روی احساسات کودک تاثیر بگذارد و مخل زندگی روزمره وی شود.

چگونه می توان اختلال اضطراب جدایی را درمان نمود؟

به صورت کلی اختلال اضطراب جدایی به دو صورت درمان می شود:

1. درمان های متمرکز بر خانواده
2. درمان های متمرکز بر خود فرد

از روش اول معمولا برای درمان اختلالات کودکان بهره برده می شود که به صورت روان درمانی و یا مصرف دارویی می باشد. در واقع با استفاده از روان درمانی، افکار و رفتار هایی که موجب تشدید اضطراب در کودک می شود، شناسایی خواهند شد.

سپس تمامی تکنیک های درمانی به والدین آموزش داده می شود تا به فرزند خود برای رهایی از این معضل کمک برسانند.

از شیوه دارو درمانی زمانی بهره برده می شود که مشکل اضطراب جدایی بیش از حد شدید باشد و با استفاده از شیوه روان درمانی، کاری از پیش نرود.

یک روش درمانی موثر

از آنجایی که بزرگسالان بیشتر از کودکان قادر به کنترل افکار خویش هستند؛ شیوه درمان متمرکز بر خود فرد، برای ایشان کاربردی تر است.

در این شیوه از فردی که دچار اختلال شده درخواست می شود تا عواطف، احساسات، نگرانی های خود را به طور کامل بیان کنند. در نهایت راهکار هایی برای مواجه شدن با ترس ها، روش هایی برای افزایش اعتماد به نفس و در آخر درمان اختلال اضطراب جدایی به این افراد آموزش داده می شود.

لازم به ذکر است که به خانواده های این افراد نیز آموزش هایی ارائه خواهد شد، تا در تمامی لحظات همراه و یاری رسان آنها باشند و اینطور نیست که فرد دارای اختلال اضطراب جدایی تنها به حال خود رها شود.

در برخی موارد که بیماری شدت داشته باشد نیز همانگونه که در مورد کودکان صادق است؛ استفاده از دارو برای درمان پیشنهاد خواهد شد تا فرایند درمان سرعت یابد.

آنچه از اختلال اضطراب جدایی باید دانست!

اختلال اضطراب جدایی (Separation Anxiety Disorder) در بین کودکان 8 الی 14 ماه یک امر شایع و طبیعی است. چراکه کودکان در این دوران وابستگی زیادی به والدین خویش دارند.

ممکن است تا پنج سالگی این اضطراب در بین کودکان وجود داشته باشد و ایشان در هنگام جدا شدن از عزیزان و اعضای خانواده واکنش های نشان دهند. اما در صورتی که این اختلال از 5 سالگی به بعد ادامه داشته باشد، خطرناک است و باید درمان شود.

پزشکان برای درمان، روش های روان درمانی و دارو درمانی بهره می برند تا کودکان و بزرگسالان را درمان کنند و عزت نفس را در ایشان تقویت نمایند.

اگر در کودک خود یا نزدیکانتان چنین علایمی را مشاهده می کنید، بهتر است برای تشخیص با مرکز مشاوره هم اندیشان تماس بگیرید. مشاوران با تجربه این مرکز به شما در تشخیص و درمان این اختلال کمک می کنند.

برای دریافت مشاوره تلفنی با شماره 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

اختلال اضطراب جدایی تا چه سنی در کودکان طبیعی است؟

اختلال اضطراب جدایی در کودکان 8 الی 14 ماه امری شایع و طبیعی است و می تواند تا 5 سالگی نیز ادامه داشته باشد. پس از این زمان می تواند خطر آفرین باشد و باید درمان گردد.

اختلال اضطراب جدایی در بزرگسالان چگونه رخ می دهد؟

اختلال اضطراب جدایی معمولا ریشه در کودکی آنها دارد. به عبارتی کسانی که در کودکی از این مشکل رنج می بردند در بزرگسالی نیز با آن دست و پنجه نرم می کنند. عوامل دیگری از جمله از دست دادن عزیزان و طلاق نیز می تواند موثر باشد.

راه های درمان اختلال اضطراب جدایی چیست؟

این اختلال به دو روش روان درمانی و دارو درمانی، تحت نظر روانشناس درمان می شود.