اعتیاد به موبایل (mobile addiction) چیست؟ نشانه های اعتیاد به گوشی همراه + نحوه ترک آن

امروزه گوشی همراه یکی از ملزومات زندگی افراد جامعه شده است و بعد از بحران کرونا به دلیل آموزش آنلاین، استفاده از گوشی همراه در بین دانش آموزان نیز رواج پیدا کرد و امروزه تقریبا تمامی مردم جامعه و یا بخش بسیار بزرگی از مردم جامعه با گوشی همراه سر و کار دارند.

در این میان جذابیت این وسیله باعث شده است که برخی از افراد تمام وقت خود را با گوشی همراه خود می گذرانند. بنابراین اعتیاد به موبایل بیشتر از هر اعتیاد دیگری در جامعه مشاهده می شود.

ما در این مقاله سعی داریم تا کمی بیشتر درباره اعتیاد به موبایل، نشانه های اعتیاد به گوشی همراه و نحوه ترک آن صحبت کنیم. اگر احساس می کنید که استفاده از این ابزار، زندگی شما را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است، در ادامه این مطلب با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید.

اعتیاد به موبایل (mobile addiction) چیست؟

شاید شما هم یکی از افرادی باشید که هر لحظه گوشی همراهتان را چک می کنید و وابسته گوشی همراه خود شده اید. این وابستگی عادتی بسیار بد است که باعث می شود که زندگی عادی و روزمره به طور کامل مختل شود.

اعتیاد به گوشی در برخی از افراد به حدی می رسد که کنار گذاشتن آن دیگر کار ساده ای نیست و باعث بروز اختلالی بنام بی گوشی هراسی یا Nomophobia در فرد می شود.

در واقع این افراد به موبایل معتاد شده اند و این اعتیاد اجازه پیشرفت در زندگی را به آنها نمی دهد؛ بنابراین باید به ترک این اعتیاد فکر کنند.

دلایل اعتیاد به گوشی

پژوهشگران دانشگاه کنت برای اعتیاد به گوشی سه دلیل عمده زیر را مطرح کرده اند:

• ترس از دست دادن رویدادها
• اعتیاد به اینترنت
• نداشتن کنترل بر خود

این تحقیق که در مجله Computers in Human Behaviour به چاپ رسیده است؛ دلیل عمده این اعتیاد را گوشی های هوشمند می داند.

نشانه های اعتیاد به گوشی موبایل چیست؟

از علائم و نشانه های این نوع اعتیاد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فرد معتاد به موبایل، به کسی که در کنار او و یا در اتاق دیگر نشسته است پیامک ارسال می کنند.
• گوشی تلفن همراه حتی در رخت خواب نیز همراه فرد است.
• این افراد معمولا نمی توانند شماره تلفن هیچ کس (حتی کسانی که دوستشان دارند) را به خاطر بیاورند.
• افراد معتاد به موبایل، همراه با گوشی تلفن می خوابند.
• این افراد حتی نمی دانند که گوشی چگونه خاموش می شود.
• عزت نفس این افراد به مقدار توجه و لایکی که در شبکه های اجتماعی دریافت کرده اند، بستگی دارد.
• این افراد بیشتر از دریچه شبکه های اجتماعی به دنیا نگاه می کنند.
• در صورتی که گوشی موبایل خارج از محدوده دید آنها باشد، دچار وحشت خواهند شد.
• این افراد ترجیح می دهند دیر به مهمانی و جلسه بروند؛ اما گوشی همراهشان باشد.
• در صورتی که فیلم یا برنامه تلویزیونی مورد علاقه فرد از تلویزیون پخش شود، باز هم سر از صفحه نمایش گوشی همراه خود بر نمی دارند.
• این افراد روابط خانوادگی و دوستانه خود را کم اهمیت دانسته و بیشتر به فکر اپلیکیشن های روز دنیا هستند.
• از دیگر نشانه های این اعتیاد، کج خلقی، زودرنجی، بی قراری، خشم و افسردگی است.

عوارض اعتیاد به موبایل کدامند؟

از مهم ترین عوارض این اعتیاد می توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- فشار بیش از حد به چشم

چشم دوختن به صفحه نمایش موبایل، باعث می شود که چشم ها خسته و حساس شوند. در حالت کلی نگاه کردن طولانی مدت به صفحه موبایل می تواند باعث خشکی چشم ها و حتی تاری دید شود.

همچنین استفاده از موبایل در رختخواب و نور ناشی از آن باعث اختلال در ترشح نوعی هورمون به نام ملاتونین می شود. ملاتونین هورمون خواب بوده و به همین دلیل خواب فرد مختل خواهد شد و در نتیجه فرد به اختلال خواب دچار خواهد شد.

همواره توصیه می شود که قانون 20-20-20 را رعایت کنید. یعنی اگر مجبور شوید که 20 دقیقه به صفحه تبلت، موبایل یا مانیتور کامپیوتر خود چشم بدوزید، باید 20 ثانیه به چشم ها استراحت داده و به چیزی که در فاصله 20 فوتی شما قرار دارد، نگاه کنید.

استفاده از موبایل باید در فاصله مناسب و به اندازه باشد.

2- چاقی

پژوهش ها نشان داده است که افرادی که زیاد به گوشی همراه خود وابسته هستند، فعالیت بدنی کمتری دارند و از نظر جسمی از تناسب اندام خود دور می شوند.

البته شاید بسیاری از افراد را ببینید که در هنگام استفاده از تردمیل، گوشی هوشمند خود را چک می کنند. این کار نیز تمرکز را کاهش داده و از فعالیت بدنی می کاهد.

بنابراین یکی از عوارض اعتیاد به گوشی همراه، کم شدن فعالیت های بدنی و در نهایت چاقی است.

3- کاهش کیفیت خواب

یکی دیگر از عوارض اعتیاد به موبایل، مشکل بی خوابی است. بسیاری از افراد در زمان استراحت و خواب نیز گوشی را در کنار خود دارند. این افراد به سختی از موبایل خود جدا می شوند و هر لحظه فکر می کنند که ممکن است کسی برای آنها پیامی گذاشته باشد.

همچنین نور صفحه نمایش گوشی هوشمند باعث می شود که ملاتونین به درستی ترشح نشده و خواب به سختی اتفاق بیفتد. بدین ترتیب فرد به سختی به خواب می رود و در زمان بیداری نیز چندان شارژ و با انرژی نخواهد بود.

4- سندروم گردن پیامکی

یکی دیگر از عوارض اعتیاد به موبایل، سندروم گردن پیامکی است. این سندروم در نتیجه فشار زیادی که به ستون فقرات وارد می شود، ایجاد می شود.

افرادی که سر را پایین می اندازند تا آخرین پست ها و پیام ها را بخوانند، به این نوع سندروم دچار می شوند.

5- سندروم text claw

یکی دیگر از عوارض استفاده بی رویه از موبایل، سندروم text claw است. افرادی که زیاد با گوشی همراه خود تایپ می کنند، با این سندروم مواجه می شوند.

در واقع به علت تایپ زیاد با انگشت شصت، فشار زیادی به مشت و ساعد وارد شده و درد در مچ، انگشتان و ساعد زیاد می شود.

6- تصادفات جاده ای

یکی از عوامل بسیار تاثیرگذار در تصادفات جاده ای، استفاده از گوشی همراه است. متاسفانه استفاده از موبایل در زمان رانندگی و یا عبور از خیابان باعث وقوع تصادفات جبران ناپذیر می شود.

نحوه ترک اعتیاد به موبایل

اگر از جمله افرادی هستید که زیاد از گوشی موبایل خود استفاده می کنید، بهتر است که هر چه زودتر میزان استفاده از گوشی هوشمند خود را مدیریت کنید.

برای این کار بهتر است که اقدامات زیر را انجام دهید:

• برای استفاده از گوشی موبایل محدودیت بگذارید.

برنامه ریزی کنید که بتوانید میزان استفاده از تلفن همراه را مدیریت کنید. به عنوان مثال بعد از بیدار شدن تا یک ساعت به سراغ گوشی نروید و یا موقع خوردن غذا، تماشای تلویزیون و… گوشی را خاموش کنید. بدین ترتیب می توانید به کارها و علایق دیگرتان نیز برسید.

• گوشی را از خود دور کنید.

در محل کار یا در خانه، موبایل را در جایی قرار دهید که جلوی چشم نباشد. بهتر است که صدای گوشی را هم روی سایلنت (بی صدا) بگذارید. بدین ترتیب تمام حواستان معطوف کار، مطالعه و یا جلساتتان خواهد شد.

• برای گوشی جایگزین بهتری پیدا کنید.

قبل از هر چیز خوب دقت کنید تا ببینید چرا گوشی تلفن همراه شما، شما را به سمت خود می کشد؟ وقتی محرک ها را به خوبی شناسایی کردید، جایگزینی پیدا کنید تا همان نیازها را برآورده کند.

به عنوان مثال اگر گروه های فامیلی در تلگرام و واتساپ شما را به سمت گوشی می کشد، سعی کنید این ارتباطات را به صورت حضوری ایجاد کنید.

• استفاده از گوشی موبایل را کم کنید؛ اما قطع نکنید.

بهتر است که ترک اعتیاد به موبایل کم کم اتفاق بیفتد. یکی از اشتباه ترین کارها این است که استفاده از این ابزار یک شبه ترک شود. مطمئن باشید این تصمیم یک شبه به سرعت شکست می خورد.

بنابراین سعی کنید که کم کم استفاده از گوشی هوشمند خود را کم کنید تا بتوانید کم کم به استفاده درست و ایده آل خود برسید.

• عادت های گوشی را تغییر دهید.

می توانید با تغییر تنظیمات گوشی، اعلان های آن را ببندید، بنابراین صدای اعلان های ایمیل، گروه ها و کانال های شبکه های اجتماعی مختلف و… مزاحم شما نخواهند شد و به راحتی می توانید به کارهای دیگر خود بپردازید.

• گروه ها و کانال های غیرضروری را حذف کنید.

لزومی ندارد که در هر گروه و کانالی حضور داشته باشید. تا جایی که می توانید کانال ها و گروه های غیرضروری را حذف کنید. بدین ترتیب خود به خود میزان استفاده شما از گوشی کاهش خواهد یافت.

• بازی نصب نکنید.

یکی از چیزهایی که افراد را به موبایل وابسته می کند، بازی های جذاب است. این بازی ها زمان زیادی را از فرد می گیرند. اگر شما هم در گوشی خود بازی دارید، همین الان آن را حذف کنید و هیچ وقت بازی نصب نکنید.

• تم غیر جذاب نصب کنید.

تم های جذاب باعث می شوند که شما مرتب به گوشی خود سر بزنید. بهتر است از تم هایی که چندان جذاب نیستند، استفاده کنید. بدین ترتیب ناخودآگاه از گوشی موبایل خود دور خواهید شد.

سخن آخر

گوشی هوشمند در سال های اخیر یکی از ملزومات زندگی شده است و تقریبا همه افراد جامعه با این وسیله سر و کار دارند.

استفاده بیش از حد از موبایل یا به عبارتی اعتیاد به موبایل باعث شده است که افراد از زن و مرد، پیر و جوان در مهمانی و مجالس گوشی های خود را چک کنند.

چیزی که در حوادث مختلف مشاهده می کنیم و متاسفانه رفته رفته بیشتر می شود، این است که افراد به جای لذت بردن از لحظه، یا کمک به دیگران، در حال عکاسی و فیلمبرداری هستند تا در شبکه های اجتماعی نشر دهند.

این اعتیاد باعث عوارض بسیار بدتری نیز می شود. بنابراین تمامی افرادی که از گوشی تلفن همراه استفاده می کنند، باید زمان استفاده از آن را مدیریت کنند تا بتوانند بر روی کار و زندگی خود تمرکز کافی داشته باشند.

ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را با اعتیاد به موبایل، نشانه های اعتیاد و نحوه درمان آن آشنا کنیم. در صورتی که در این زمینه به مشاوره بیشتری نیاز داشته باشید، می توانید با کارشناسان ما در هم اندیشان در ارتباط باشید.

برای کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره تلفنی با شماره 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

چرا استفاده از موبایل را نمی توانیم به سرعت قطع کنیم؟

ترک اعتیاد به موبایل نیز مانند ترک هر اعتیاد دیگری به زمان نیاز دارد و باید به مرور استفاده از این ابزار را کم کرد. البته گوشی همراه نیز مانند هر وسیله دیگری برای کمک به انسان تولید شده است و استفاده از آن برای کارهای واجب و ضروری مناسب است؛ بنابراین توصیه می کنیم که از موبایل استفاده کنید؛ اما نه در تمام مدت و برای کارهای بیهوده.

ترک اعتیاد به موبایل، چه فوایدی دارد؟

با ترک اعتیاد به موبایل، می توانید بیشتر به کار و زندگی خود متمرکز شده، زمان بیشتری برای بودن در کنار خانواده و دوستان داشته باشید. همچنین ترک این اعتیاد برای سلامتی روح و روان نیز بسیار مفید است.