۰۲۱۶۲۹۹۹۰۶۶
اعتیاد به پرخوری یا اعتیاد به غذا، یکی دیگر از انواع اعتیادهای رفتاری است که در آن فرد هنگامی که در معرض فشار عصبی قرار دارد، و یا در مواجهه با مشکلات یا برای فرار از آنها، به خوردن پناه می آورد.
اعتیادهای رفتاری، به کارهایی گفته می شود که فرد وابسته به انجام آن ها است و در صورت انجام ندادن آن، دچار استرس می شود! این رفتارها که در اثر فرار از مشکلات ایجاد می شود، کاملا غیرارادی است و فرد کنترلی بر آنها ندارد!
برای اطلاعات بیشتر در مورد اعتیاد رفتاری، از شما دعوت می کنیم در ادامه این مقاله با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید.
اعتیاد به پرخوری چیست؟
در مغز انسان، مراکز پاداش و لذتی که توسط مواد مخدر ایجاد می شود، با مصرف برخی از غذا ها – به ویژه غذاهای پرکالری – فعال می شود. مصرف این غذاها همانند مواد مخدر مرکز دوپامین را تحریک می کند!
غذاهایی که سرشار از قندهای مصنوعی هستند و غذاهای چرب و نمک و کربوهیدرات، جزو این دسته از غذاها بوده که میل و ولع فرد را به خوردن افزایش می دهد؛ به طوری که با مصرف این غذاها، در مغز دوپامین آزاد شده و فرد احساس لذت می کند.
باید اشاره کرد که فرد به این لذت اعتیاد پیدا کرده و به طور مرتب غذا می خورد. این فرد هر چه بیشتر غذا می خورد، کمتر احساس سیری می کند. در واقع سیگنال های لذت بر سیگنال های سیری مغز غلبه کرده و فرد هرگز احساس سیری نمی کند.
علایم اعتیاد به پرخوری
این علایم خود را به صورت فیزیکی، عاطفی و یا اجتماعی نشان می دهند.
این علائم عبارتند از:
- ولع زیاد به غذا
- تلاش زیاد برای بدست آوردن غذا
- ادامه دار بودن رفتارهای اجباری خوردن غذا
- تلاش برای نخوردن غذا و دوره های عود
- نداشتن کنترل بر زمان و مکان غذا خوردن
- ایجاد مشکلات خانوادگی مالی و اجتماعی
- بیماری بر اثر خوردن غذا
- غذا خوردن تا سرحد دلدرد
- غذا خوردن برای تخلیه هیجان
- غذا خوردن برای دوری از مشکلات
- چاقی
- غذا برای تخلیه هیجان
- علائم روانشناختی مانند اضطراب و افسردگی و اختلال استرس بعد از سانحه (PTSD)
فردی که اعتیاد به غذا دارد، پس از مصرف غذا این اعمال را انجام می دهد:
- رژیم های غذایی بسیار سختی می گیرد.
- ورزش های افراطی انجام می دهد.
- با استفراغ عمدی، می خواهد از شر غذاهای خورده شده خلاص شود.
اعتیاد به غذا بیشتر به چه غذاهایی مرتبط می شود؟
در این اعتیاد، غذاهای پرکالری که از چربی و روغن و شکر اشباع هستند، مصرف می شود. از جمله:
- چیپس
- شکلات
- بستنی
- سیب زمینی سرخ شده
- بیسکوییت
- آب نبات
- نان سفید
- ماکارونی
گفتنی است که فرد پس از مصرف این غذاها، دچار احساس گناه و ناراحتی می شود!
نحوه تشخیص اعتیاد به پرخوری
یک روانشناس با سوالاتی که از فرد می پرسد، می تواند پی به مشکل او ببرد. این متخصص فرد را از لحاظ مسائل و مشکلات دیگری مانند افسردگی نیز بررسی می کند و در نهایت روش درمانی را انتخاب کرده و با ریشه یابی و حل آن به فرد کمک می کند تا این اعتیاد را ترک کند.
نحوه درمان اعتیاد به پرخوری
درمان اعتیاد به غذا، بسیار پیچیده تر از درمان سایر اعتیادهای رفتاری مانند اعتیاد به مصرف الکل است؛ چرا که افراد الکلی در نهایت از نوشیدن الکل خودداری می کنند، اما معتادین به غذا باید هر روز غذا بخورند و تنها میزان غذا و میل و ولع و اعتیاد را باید کنترل کنند.
محققان معتقدند 6 هفته غذا خوردن سالم، می تواند وابستگی افراد به غذاهای ناسالم را از بین ببرد. این به خصوص بدر مورد اعتیاد به غذاهای با نمک بالا صدق می کند.
در طی این مدت متخصصان به فرد برنامه غذایی متعادلی را می دهند، که غذاهای ناسالم را به تدریج با غذاهای سالم جایگزین می کنند. در طی درمان، هرگز غذای مورد علاقه نباید ترک شود، یا نباید فرد آن قدر کم غذا بخورد که گرسنه بماند؛ چرا که نیاز طبیعی فرد در این حالت تامین نمی شود.
درمان این اعتیاد نیازمند آن است که به نیازهای فرد در تمام ابعاد جسمانی، هیجانی و اجتماعی زندگی توجه و رسیدگی شود. در کنار این درمان ها درمانگر به شکستن چرخه مخرب غذا خوردن افراطی می پردازد. هدف از درمان این است که فرد رفتارهای سالم را جایگزین غذاهای بیمارگونه کند؛ در کنار آن به حل مسائلی مانند افسردگی و اضطراب نیز می کند.
برای درمان این اعتیاد، درمان های موثری که در ادامه بیان شده اند، توصیه می شود.
1- درمان های شناختی رفتاری
در این نوع از درمان، الگوهای تفکر فرد تغییر داده می شود.
در این درمان که به صورت گروهی یا فردی ایجاد می شود، افراد در گروهی قرار می گیرند که سایرین مشکلی همانند مشکل آن ها دارند و با اشتراک تجربه های آن ها به درمان خود سرعت می بخشند.
2- درمان دارویی
اعتیاد به پرخوری در بسیاری از موارد واکنشی است ،که به افسردگی و اضطراب می دهد. اگر این اختلالات شدید باشد، داروهای ضد افسردگی برای فرد تجویز می شود.
3- درمان های راه حل مدار
در این روش مشکلات زندگی فرد شناسایی شده و راه حل های مقابله با آن ها به فرد یاد داده می شود، که با حل این مشکلات و کاهش استرس، میل به غذا را کنترل می کند.
4- ایجاد تغییراتی در سبک زندگی
تغییر سبک زندگی نیز می تواند در بهبود این بیماری موثر باشد و در کنار درمان های روانشناسی و روانپزشکی، موارد زیر به فرد توصیه می شود:
- دوری از غذاهای فرآوری شده و نوشیدنی های کافئین دار
- ورزش
- آب کافی
- خوردن سه وعده غذا سر موقع
- کاهش و مدیریت استرس
در پایان
اعتیاد به غذا یا اعتیاد به پرخوری، از جمله رفتارهای اعتیاد محور است که فرد بر روی آن کنترلی ندارد و ممکن است در اثر عواملی مانند افسردگی، فرد به این اختلال دچار شود.
از جمله علایم آن می توان به عدم کنترل خود برای نخوردن غذا ، سیر نشدن و احساس گناه پس از غذا خوردن اشاره کرد. گفتنی است که این اختلال خطرناک است و سلامتی روان و جسمانی فرد را تهدید می کند و باید برای درمان آن به روانشناس و روانپزشک مراجعه شود.
امروزه روش های تهاجمی برای کاهش وزن و از دست دادن چربی های بدن مانند انواع جراحی های لیپوساکشن و لیپوماتیک وجود دارد که در صورتی که این اعتیاد درمان نشود، این روش ها کارایی خود را نیز از دست خواهند داد و پس از جراحی بدن، دوباره به همان حالت اول باز خواهد گشت؛ بنابراین قبل از هر عملی باید اعتیاد به غذا درمان شود.
اگر علایمی که در این مقاله به آن اشاره شد را دارید، می توانید با مرکز مشاور هم اندیشان در مورد این اختلال صحبت کنید؛ مشاورین باتجربه این مرکز می توانند در تشخیص این بیماری و درمان آن به شما کمک کنند.
برای استفاده از خدمات مشاوره تلفنی این مرکز با شماره 9099071985 تماس بگیرید.
سوالات متداول
برای رهایی از اعتیاد غذایی، نیاز به مراجعه به کدام متخصصین را داریم؟
متخصص تغذیه، روانشناس و روانپزشک
مهمترین علایم اعتیاد به پرخوری چیست؟
لذت بردن از غذا ، سیر نشدن و ولع همیشگی به غذا و…
نظرات کاربران