روانشناسی زرد چیست؟ چگونه مطالب علمی و واقع بینانه را از مطالب غیرعلمی و غیرواقعی تشخیص دهیم؟ این ها مطالبی است که در این مقاله به آنها می پردازیم.
از شما دعوت می کنیم در ادامه مطلب با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید.
روانشناسی زرد چیست؟
روانشناسی زرد، ارائه دادن راه حل های سریع برای مشکلات پیچیده و دشوار است.
جامعه علمی این راه حل ها را تائید نمی کند، ولی به علت ساده بودن از سوی مردم مورد پذیرش قرار می گیرد. معمولا افرادی که جذب این روش ها می شوند که می خواهند با کمترین تلاش به نتایج بزرگ برسند.
امروزه توجه افراد به روانشناسی بیشتر شده است، این از جهتی خوب است؛ اما در این میان برخی از تست های بی اساس و غیرعلمی وجود دارد که با پرسش چند سوال خنده دار از شما، شخصیت شما را تحلیل کرده و مشخص می کنند.
در مواردی دیگر، کتاب هایی منتشر می شوند که با عناوین جذاب سعی در ارائه راه حل های فوری دارند. نویسنده این کتاب ها هیچ یک دانش روانشناسی ندارند و می توانند تاثیرات منفی بر مخاطب گذاشته و آدرس غلطی از موفقیت را به او بدهند.
باید گفت که با خواندن این کتاب ها، تصورات غلطی از روانشناسی در افراد ایجاد می شود.
انواع روانشناسی زرد
روانشناسی زرد را می توان در موارد مختلفی مشاهده کرد که در ادامه، برخی از آنها را بیان می کنیم.
- کتاب های خودآموز
این کتاب ها عموما عناوین جذاب، اما محتوایی توخالی دارند که راه حل های بیهوده ای را ارائه می دهند. این کتاب ها به وفور در کتاب فروشی ها و سطح وب به فروش می رسد.
- برنامه های اینترنتی
برخی از این برنامه ها در سطح وب به صورت پخش آنلاین وجود دارد، که بحث هایی در مورد روانشناسی مطرح می شود که مبنای علمی ندارند و برای افراد نیز مفید بستند.
- پکیج های آموزشی و کارگاه ها
افرادی که بدون داشتن تخصصی در مورد روان انسان آموزش های سطحی را ارائه می دهند و اقدام به برگزاری کارگاه ها می کنند.
- شبکه های اجتماعی و وب سایت ها
گاه در سطح وب مقاله هایی دیده می شود که مبنای علمی ندارند. این مقالات در قالب روانشناسی عامه پسند ارائه شده اند و از نظر علمی درست نیستند.
معایب روانشناسی زرد
روانشناسی زرد علاوه بر غیرعلمی بودن، می تواند تاثیرات بسیار مخربی بر افراد بگذارد، مانند:
- گمراه کننده بودن
نظریه هایی که در روانشناسی زرد وجود دارد، عموما منسوخ شده اند و در مورد انسان امروزی صدق نمی کنند.
- تضاد برانگیز بودن
این نکات مربوط به آن مخصوص دین و فرهنگ خاصی است و فقط در مورد برخی افراد صدق می کند. این موضوع می تواند تضادهای زیادی برای افراد ایجاد کند.
- سودجویی
هدف از طراحی این دوره ها سود اقتصادی است و پدید آورندگان آن منافع مالی زیادی را دنبال می کنند.
تفاوت روانشناسی با روانشناسی زرد
روان شناسی زرد، چندین تفاوت اساسی با روان شناسی علمی دارد که در ادامه به آن می پردازیم.
1- اثبات علمی ندارد
از مهمترین تفاوت هایی که می توان به آن اشاره کرد، آن است که این افراد برای باورپذیر کردن صحبت های خود، از تئوری هایی استفاده می کنند که جنبه علمی ندارد. آنها با استفاده از اسم های عجیب از جمله تئوری ثروت و مسائلی از این دست این مسائل را علمی جلوه می دهند.
این افراد در صحبت های خود به تحقیقات و پژوهش هایی اشاره می کنند، که هرگز انجام نشده است و با آوردن نام دانشگاه هایی معتبر این ها را معتبر جلوه می دهند؛ اما واقعیت این است که هیچ کدام از تحقیقات در واقعیت صورت نگرفته است.
2- شما قادر به انجام هر کاری هستید
در مدل زرد، فرد هر کاری می تواند انجام دهد، کافی است خودش بخواهد؛ در حالی که این همیشه درست نیست. بیماری های روانی نیاز به درمان و مداخله روانشناس و روانپزشک دارند و تنها با خواستن فرد نمی تواند.
3- نتایج بزرگ در زمان کوتاه
روانشناسی زرد، وعده می دهد افراد در کوتاهترین زمان به نتایج شگفت انگیز می رسند؛ در حالی که بسیاری از مشکلات روحی و یا شخصیتی و یا پرداختن به مسائل توسعه فردی از جمله افزایش اعتماد به نفس، چیزی نیست که در زمان کوتاهی قابل حل باشد!
4- در همه شرایط نسخه مشترکی دارند
در مدل زرد، برای همه مردم بدون توجه به شرایط محیطی و تفاوت های فردی، نسخه یکسانی پیچیده می شود.
این در حالی است که یک متخصص روانشناسی تمامی عوامل از جمله به تفاوت های فردی، وجود فرزند، عوامل تنشزا، شرایط اقتصادی، روابط زناشویی را بررسی می کند و راهکاری متناسب با آن موضوع را ارائه می دهد.
5- خوش بینی کاذب
مدل زرد به افراد امید واهی می دهد مروجان این مدل با امیدهای واهی بدون در نظر گرفتن واقعیت فرد را از تلاش باز می دارند و خوش بینی واهی به آینده می دهد؛ در حالی که خوش بینی استانداردهای خود را دارد و به معنای چشم پوشی از واقعیت نیست.
6- راهکارهای نادرست
این مدل راهکارهای نادرست را ارائه می دهد. فردی بدون داشتن دانش روانشناسی و مهارت، شروع به ارائه راهکار می کند. با توجه به این که این روش ها غیراصولی است، روش های ارائه شده می تواند بسیار خطرناک باشد.
یک روان درمانگر، برای حل مشکلات از روش های علمی مانند روانکاوی و طرحواره درمانی استفاده می کند و نسبت به شرایط هر فرد راه درست را تشخیص داده و فرد را درمان می کنند.
راه های تشخیص روانشناسی از روانشناسی زرد
چگونه بدانم مطالبی روانشناسی زرد است یا نه؟
- گفته ها خلاف واقع بینی است.
- به مخاطب القا می کنند که نجات دهنده آنها هستند.
- نظریاتشان مخالف علم روانشناسی است.
- از بالا بودن هوادارانشان به عنوان سندی برای صحیح بودن ادعاهایشان استفاده می کنند.
- عامیانه و غیرعلمی صحبت می کنند.
- در برخورد با مراجعانشان، آنها را سرزنش و قضاوت می کنند.
چرا باید از روانشناسی زرد دوری کرد؟
روانشناسی زرد چه بلایی بر سرتان می آورد؟ روانشناسی زرد عواقب زیادی دارد از جمله این که فرد دست از تلاش بر می دارد و با امیدهای واهی سعی زندگی می کند.
خودآگاهی و خودشکافی در مدل زرد جایگاهی ندارد و فرد از واقعیت ها دور می شود. این در مورد افرادی که می خواهند به سرعت به موفقیت برسند، بدون آن که زمان بگذارند، صدق می کند.
توصیه های مهم
- نسبت به رسانه ها و تبلیغات آنها آگاه باشید؛ قبل از قبول یک نظریه در مورد آن تحقیق کنید و درستی یا نادرستی آن را تشخیص دهید.
- در کارهای مهم با روانشناسان و متخصصان کاربلد مشورت کنید؛ به خصوص اگر دچار یک اختلال روانی هستید.
- تمامی حرف های عامه پسند غیر علمی و زرد نیست؛ گاهی در بین این محتواها مسائل درست علمی و روان شناسی نیز مطرح می شود!
- اگر قصد دارید دوره های روانشناسی یا بسته های آموزشی بخرید، بیشتر تحقیق کنید تا در دام افراد فرصت طلب نیفتید.
- آگاهانه کتاب هایتان را انتخاب کنید.
در آخر
روانشناسی زرد در کشور ما در سال های اخیر رواج پیدا کرده است. مثلا کتاب هایی که راه حل های چند دقیقه ای برای مسائل بزرگ را پیشنهاد می کند؛ یا مانند کتاب هایی که وعده یک شبه میلیاردر شدن را می دهند.
البته فارغ از هر تعصبی، برخی از توصیه های این کتاب ها می تواند مفید باشد و امید را فرد زنده کند؛ اما در هر حال افراد باید آگاه باشند و هر نوشته ای را بدون فکر نپذیرند.
در این مقاله تلاش کردیم شما را از موضوعی آگاه کنیم که امروزه بسیاری از افراد را به خود درگیر کرده است، و آن مباحث دروغین و به ظاهر شیرین تحت عنوان روانشناسی زرد است.
مرکز مشاوره هم اندیشان، با اتکا به مشاورین مجرب خود، آماده خدمت رسانی به شما عزیزان در چالش های مختلف شماست. برای دریافت مشاوره تلفنی از سراسر کشور، با شماره 9099071985 تماس بگیرید.
سوالات متداول
از کجا روانشناسی زرد را تشخیص دهیم؟
محتوایی که به گرفتن نتایج در مدت زمان کم اشاره دارد و به دور از واقع بینی است.
روانشناسی زرد چه بلایی بر سر ما می آورد؟
با ارائه مطالب غیرعلمی و دادن امیدهای واهی تلاش فرد را متوقف کرده و فرد را از اهدافش دور می کند.
نظرات کاربران