۰۲۱۶۲۹۹۹۰۶۶
بزرگترین دغدغه دانشجویان دوره کارشناسی ارشد و دکتری، ارائه پایان نامه است؛ چرا که تاثیر زیادی در معدل و مدرک آن ها دارد و در نهایت تخصص آنان را نشان خواهد داد؛ حتی اگر بخواهند از کشور خارج شوند، موضوع پایان نامه تاثیر زیادی در این موضوع دارد.
آگاهی از نحوه پایان نامه نویسی تا حدود زیادی می تواند دانشجویان را از سردرگمی و صرف هزینه های زیاد نجات دهد. به همین خاطر تصمیم گرفتیم تا در این مقاله قدم به قدم پایان نامه نویسی را آموزش دهیم.
پایان نامه ها در رشته های مختلف از یک چارچوب مشخص و معین تبعیت می کنند؛ پس این مطلب را از دست ندهید و تا پایان این مطلب همراه ما بمانید. این مطلب برای شما بسیار مفید خواهد بود.
پایان نامه چیست؟
عصاره تمام آموخته های دانشجویان در دوره تحصیلات تکمیلی زیر نظر هیئت علمی در قالب پژوهشی به نام پایان نامه ارائه می شود و از پیش شرط های اخذ مدرک تحصیلی در اغلب رشته های تحصیلی است.
در این پژوهش دانشجو از طریق روش های علمی و تجارب عملی که در طول دوره تحصیل آموخته است مهم ترین نوشتار دوره تحصیلی خود را تدوین می کند.
چرا پایان نامه آنقدر مهم است؟
شاید به نظرتان بیاید که پایان نامه را بیش از اندازه بزرگ کرده اند و اهمیت داده اند.
برای این که بدانید آیا پایان نامه واقعا مهم است یا بزرگ نمایی کرده اند، این بخش را با دقت بخوانید.
- تنها از طریق تهیه و ارائه پایان نامه است که دانشجو می تواند آموزه های علمی خود را در طول دوره تحصیل به عمل تبدیل کند و از این طریق است که می تواند تمامی روش های تحقیق که در این دوره آموخته است عملی کند. از این روست که ارزش این واحد درسی در چارت دروس به اندازه 6 واحد آموزشی در نظر گرفته می شود.
- پایان نامه عصاره تمام آموخته های فرد در طول دوره دانشجویی است.
- نگرش فرد دانشجو نسبت به مطالب علمی توسعه پیدا می کند.
- تنها در صورت تهیه پایان نامه است که دانشجو مطالعه ای عمیق و جدی، موشکافانه و نقادانه در زمینه موضوعی خاص دارد و در این زمینه تجربه و مهارت کسب می کند و به آخرین اطلاعات و یافته های مرتبط به موضوع دست یابد.
- پایان نامه به عنوان یک مقاله پژوهشی در مجلات تخصصی و علمی انتشار یافته و از آن به عنوان مرجع سایر پژوهش ها استفاده می شود. البته باید توجه داشت از لحاظ حقوقی استفاده از پایان نامه دیگران به عنوان مرجع، تنها با ذکر منبع و نقل قول باید انجام پذیرد و چکیده آن باید در دیگر تحقیقات ذکر شود نه کل آن.
- تأثیر ارائه یک پایان نامه خوب بر سرنوشت فرد و آینده شغلی و تحصیلی یکی دیگر از دلایل اهمیت آن است.
- شرط لازم برای اخذ مدرک تحصیلی ارائه پایان نامه است.
راهنمای پایان نامه نویسی (قدم به قدم از مقدمه تا نتیجه گیری)
- به زمان بندی آموزشی توجه کنید
برای این منظور باید قوانین مربوط به دانشگاه را مد نظر قرار داد و با توجه به چارت دروس، بعد از گذراندن واحد های پیش نیاز به سراغ انتخاب واحد پایان نامه رفت.
در مرحله بعد دانشجو باید اطلاعات کاملی در مورد زمان بندی هر بخش از ارائه پایان نامه شامل زمان تعیین استاد راهنما، زمان تعیین موضوع، زمان تحویل پروپوزال، زمان تصویب موضوع و زمان دفاع داشته باشد.
بهترین زمان برای شروع پایان ترم دوم است و اولین گام در این مرحله تعیین استاد راهنما در این زمینه است. در انتخاب استاد راهنما باید دقت لازم به عمل آید چرا که انتخاب استاد راهنما در سرنوشت کل پایان نامه، ایجاد فرصت های تحصیلی در مقاطع بعدی و فرصت های شغلی در آینده بسیار مؤثر است.
- تعیین موضوع
یکی از مهم ترین چالش های هر دانشجو در شروع پایان نامه، تعیین موضوع است. چه بسا تعیین یک موضوع نامناسب می تواند به سردرگمی، دلسرد شدن و کشدار شدن طول دوره تحصیل منجر شود.
در انتخاب موضوع باید به موارد ذیل دقت و توجه شود:
- موضوع باید مورد علاقه فرد باشد.
- فرد در آن زمینه تجربه یا پیش زمینه داشته باشد به زمان انجام پایان نامه نیز باید توجه شود.
- موضوع هدفدار باشد.
- موضوع هر چه استناد پذیر تر بهتر!
- منابع مربوط به موضوع از قبیل اینترنت، کتاب، مجله و … در دسترس باشد.
- موضوع هر چه بیشتر به اخبار و رویدادهای روز ارتباط داشته باشد بهتر
- توجه به تأثیر موضوع در آینده تحصیلی و شغلی
- آماده سازی پروپوزال و آماده کردن مقدمات
در پروپوزال به کارهایی که قرار است در طول پایان نامه انجام شود اشاره می شود و در واقع اهداف پروژه در این قسمت بیان می شود که در صورت تصویب آن توسط کمیته داوری اجازه شروع کار را خواهید داشت.
- نگارش فصل اول پایان نامه
در این فصل به توضیحاتی در مورد شرح موضوع، کلمات کلیدی، اهداف تحقیق و موقعیت تحقیق به لحاظ مکان و زمان توضیح داده می شود.
- انجام بخش های عملی پایان نامه
در این قدم از انجام پایان نامه با توجه به نوع موضوع و رشته تحصیلی شرایط آزمون و جمع آوری اطلاعات و داده ها صورت می گیرد. به عنوان مثال برای رشته های علوم زیستی داده ها و اطلاعات از طریق جمع آوری نمونه و انجام کار تحقیقاتی آزمایشگاهی صورت می گیرد، ولی برای رشته های نظری نظیر علوم اقتصادی و اجتماعی داده های از طریق تهیه پرسشنامه، مصاحبه و استفاده از داده های آماری جمع‌‌آوری می شود.
- نگارش و گردآوری فصل دوم
این بخش شامل بحث های تئوری تحقیق، طرح مسأله، اهمیت موضوع، ضرورت تحقیق و پیشینه تحقیق است.
- نگارش و تهیه فصل سوم و چهارم
در فصل سوم با توجه به روش هایی که در طول دوره تحصیل آموختید و نوع رشته تحصیلی روش تحقیق در این قسمت نگارش می شود. روش حل مسأله، روش جمع آوری داده ها، جمعیت و نمونه های مورد تحقیق بیان می شود.
در فصل چهارم که شامل جدول و نمودار و اشکال مربوط به موضوع تحقیق است داده های جمع آوری شده و آزمایش شده تجزیه و تحلیل و آنالیز می شود و نتایج آماری بررسی می شود.
- نگارش فصل پنجم
در این فصل از کل یافته های تحقیقات خلاصه ای بیان می شود و نتیجه گیری از این یافته ها نیز در این قسمت صورت می گیرد. و پیشنهاداتی توسط محقق ارائه می شود.
قدم نهم: به اشتراک گذاشتن نتایج تحقیق و انتشار پایان نامه در قالب مقاله و …
جمع‌‌بندی
با توجه به این که تهیه پایان نامه از دغدغه های اصلی دانشجویان دوره تحصیلات تکمیلی است، آشنایی با نحوه پایان نامه نویسی از ایجاد سردرگمی و تحمیل هزینه های بیهوده و اتلاف وقت جلوگیری می کند. فردی که قصد نوشتن پایان نامه را دارد باید به انتخاب استاد راهنما، انتخاب موضوع توجه داشته باشد. اشراف به فصل بندی آن که شامل 5 فصل است کمک می کند که دانشجو قدم به قدم و به نحو صحیح در این راه گام بردارد.
سوالات متداول
از چه زمانی می توان کار تهیه پایان نامه را آغاز کنم؟
بهترین زمان برای شروع پایان ترم دوم که دروس تئوری و نظری ارائه می شود، است.
برای انتخاب موضوع چه نکاتی را باید مد نظر قرار داد؟
در انتخاب موضوع باید به میزان علاقه به موضوع، توانایی و اشراف به موضوع، آینده شغلی و تحصیلی موضوع، دسترسی به منابع تحقیق، هدفدار بودن و مرتبط بودن به رویدادها و اتفاقات روز توجه داشت.
ساختار یک پایان نامه شامل چه فصل هایی است؟
در تمامی رشته های تحصیلی پایان نامه از یک ساختار یکسان تبعیت می کند و شامل 5 فصل است. در فصل اول موضوع، کلمات کلیدی تبیین می شود. در فصل دوم به بیان طرح مسأله، اهمیت موضوع، ضرورت تحقیق و پیشینه تحقیق پرداخته می شود. در فصل سوم و چهارم نحوه جمع آوری داده ها و روش تحقیق و آنالیز داده ها توضیح داده می شود و در فصل پنجم خلاصه و نتیجه گیری تحقیق بیان می شود.
نظرات کاربران