اختلال یادگیری و درمان آن

اختلال یادگیری، یک مشکل عصب شناختی است که در سنین پایین شناسایی می‌شود. عوامل تاثیرگذار بر ایجاد این اختلال علاوه بر ژنتیک، عوامل محیطی نیز می باشند.

از این جهت راه های درمان آن به صورت پیچیده و زمان ‌بر است. همچنین والدین کودک در روند درمان اختلال یادگیری نقشی اساسی دارند.

از شما دعوت می‌کنیم در ادامه این مطلب با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید تا به بررسی اختلال یادگیری و درمان آن بپردازیم.

اختلال یادگیری چیست؟

موضوع اختلال یادگیری یا همان ناتوانی‌های یادگیری به دلیل عوامل ژنتیکی و یا عصبی زیستی است، که عملکرد مغز را به گونه ای تغییر می ‌دهد که بر یک یا چند فرآیند شناختی مرتبط با یادگیری تأثیر می‌گذارد.

اختلال یادگیری می ‌تواند در یادگیری مهارت‌های اساسی مانند خواندن، نوشتن و یا یادگیری ریاضی اختلال ایجاد کند.

همچنین می ‌تواند با مهارت‌هایی با سطحی بالاتر، مانند استدلالات انتزاعی، سازماندهی کردن، برنامه ریزی زمان، حافظه بلند مدت و یا کوتاه مدت و یا حتی توجه تداخل داشته باشد و روند آنها را نیز مختل کند.

البته اختلال یادگیری را نباید با مشکلات یادگیری که ناشی از ناتوانی‌های بینایی، شنوایی، حرکتی، ناتوانی ذهنی، آسیب ‌های محیطی و فرهنگی اشتباه گرفت.

عوامل ایجاد کننده اختلال یادگیری

اختلال یادگیری ربطی به هوش ندارد و کسانی که دچار این مشکل هستند، اغلب جزء افرادی با ضریب هوشی بالا به شمار می‌روند. این اختلال در تفاوت مغز و پردازش آن در هنگام تولد به وجود می‌آید.

در ادامه عوامل تأثیر گذار بر وجود و درمان اختلال یادگیری ذکر شده است.

1- عوامل ژنتیکی

ژنتیک هر فرد، مانند شناسنامه‌ای از اطلاعات بدن آن شخص عمل می ‌کند.

این شناسنامه شامل اطلاعات فیزیکی (رنگ چشم، قد، وزن و…) و روحیات اخلاقی و عاطفی (هوش، توانایی حل مسئله، احساس همدلی و…) می‌باشد. همچنین این رشته ‌های پیچیده را هر فردی از والدین خود به ارث می‌برد.

اطلاعات سیستم پیام‌رسانی به مغز نیز تحت تاثیر ژنتیک قرار دارد و اختلال یادگیری می‌تواند به آن علت باشد. البته هر چقدر زود تر و در سنین پایین تر این اختلال شناسایی شود، روند درمان اختلال یادگیری موفقیت ‌آمیزتر خواهد بود.

2- عوامل محیطی

محیط همیشه رابطه‌ای مستقیم با سلامت و روحیه فرد داشته است و از فاکتورهای اصلی برای بررسی سلامت فیزیکی و اخلاقی محسوب می ‌شود.

عوامل محیطی علاوه بر اینکه هنگام تولد یا پس از آن مؤثر هستند، در دوران بارداری نیز بر روی جنین تأثیر می ‌گذارند.

تولد زودرس کودک یا وزن کم آن به هنگام تولد از این دست عوامل به شمار می‌روند. همچنین عوامل محیطی اعم از پرورش در محیطی استرس ‌زا، عدم توجه کافی پدر و مادر و مربی در هنگام تعلیم و تربیت کودک بر اختلال یادگیری آن مؤثر هستند و اعتماد به نفس کودک را کاهش می ‌دهند.

نشانه های اختلال یادگیری در کودکان

متأسفانه تا زمانی که کودک به مدرسه نرفته است، ناتوانی‌های یادگیری به درستی مشخص نمی‌شوند. می‌توان با کمک مشاور ارزیابی لازمه را انجام داد.

البته با بروز یک سری از نشانه‌ها و آگاهی از آنها، می‌توان به وجود ناتوانی در یادگیری کودک پی برد و برای درمان اختلال یادگیری اقدام نمود.

برخی از علائم اختلال یادگیری به شرح زیر می ‌باشند:

• • مشکل در فهمیدن دستورات و نداشتن عکس‌العمل مناسب
  • ناتوانی در به خاطر آوردن چیزی که به او گفته شده است.
  • ضعف هماهنگی در راه رفتن، ورزش کردن و مهارت‌هایی مانند آنها
  • روخوانی دشوار و به کار بردن تلفظ نادرست کلمات و یا کند خواندن آنها
  • اختلال در درک معنی و هجی کردن کلمات
  • اشکال در استدلالات ریاضی و یادگیری اعداد و محاسبات
  • مشکل در فهم زمان
  • واکنش شدید و هیجانی نسبت به تکالیف مدرسه و مقاومت برای انجام دادن آنها، همچنین نمی‌تواند تکالیف خود را به درستی و بدون کمک زیاد انجام دهد.

روش های درمان اختلال یادگیری

درمان اختلال یادگیری به صورت قطعی وجود ندارد. اما درمان‌هایی نیز هستند که موفقیت آمیز بوده‌اند؛ این درمان‌ها برای همه یکسان نمی باشد.

برای هر شخصی با توجه به نوع اختلال یادگیری‌اش باید از روش درمان مناسب استفاده کرد. در ادامه به روش های درمان مؤثر بر اختلال یادگیری پرداخته شده است.

1- آموزش ویژه، بهترین راه درمان اختلال یادگیری

متداول‌ترین روش درمان، آموزش ویژه است که نقش مربیان و معلمان در آن بسیار پررنگ است. زیرا آنها می‌توانند با بها دادن به نقاط قوت راه‌هایی برای جبران نقاط ضعف کودک پیدا کنند.

همچنین این افراد بر حفظ اعتماد به نفس کودک شما نیز تأثیر می ‌گذارند. البته آموزش می‌تواند به صورت‌های دیگری مانند بازی‌های آموزشی، آموزش چند رسانه ای نیز انجام شود.

2- بازی‌های آموزشی در رفع اختلال یادگیری

بازی‌هایی که در کنار تفریح مسئولین آموزش را به عهده دارند، بر روند درمان بسیار مؤثر هستند. این بازی‌ها به صورت رایانه ‌ای نیز می‌باشند که به بهبود عملکرد مغز و یادگیری درست کمک می ‌کنند.

3- آموزش از طریق چند رسانه ‌ای

با پیشرفت علم و سطح گسترده آموزش چند رسانه ‌ای، آموزش‌های بسیاری برای درمان اختلال یادگیری کودک و همچنین آموزش والدین آنها فراهم شده است. بسته ‌های آموزشی چند رسانه‌ای در این راه موفقیت ‌های چشمگیری داشته‌اند.

4- روش فرآیند و تکلیف در درمان اختلال یادگیری

برای درمان از این روش، ابتدا باید سطح کودک را مورد ارزیابی قرار داد و سپس با توجه به سطح آن، تکالیفی برای او مدنظر گرفت و مسئولیت‌هایی کوچک به سپرده شود و به صورت تدریجی سطح این تکالیف دشوار تر شود.

5- دارو درمانی اختلالات یادگیری

در رابطه با تاثیر دارو درمانی بر این اختلالات تاکنون مطالعات اندکی انجام گرفته است. اما برخی از محققین معتقدند می‌توان با تجویز برخی داروهای تقویتی از جمله ویتامین‌ها به روند درمان بهبود بخشید.

6- نوروفیدبک، روش نوین درمان اختلال یادگیری

در این روش دستگاهی به نام الکتروانسفالوگرام به سر فرد وصل شده و امواج مغزی فرد را جمع آوری می کند. با تحلیل این امواج می توان مشکل فرد را شناسایی کرد.

این روش عملکرد یادگیری را در فرد بهبود بخشیده و اثر آن تا یک سال بر یادگیری فرد باقی می ماند.

نقش والدین در درمان اختلال یادگیری

نگرانی والدینی که فرزندشان دچار ناتوانی در یادگیری است، کاملا قابل درک می ‌باشد. آنها می ‌ترسند که فرزندشان در روند آموزشی تحصیلی به مشکل بر بخورد و از بقیه همسن و سال‌هایش عقب بماند.

به دلیل همین نگرانی‌ها ممکن است دچار استرس و اضطراب شوند و به جای اینکه در روند بهبودی فرزندشان گام بردارند، برعکس عمل کنند و ناتوانی آن را تشدید و اعتماد به نفس آن را از بین ببرند.

از این رو رفتار صحیح والدین با کودک بسیار حائز اهمیت می ‌باشد. والدین می ‌توانند با حفظ آرامش و خونسردی خود، از راه‌هایی که در ادامه بیان خواهیم کرد، به کودک خود کمک کنند.

نکات مهم در درمان برای والدین:

• با فرزند خود درباره مشکل او صحبت کنید و او را از روند یادگیری خود آگاه نمایید.
• نقاط قوت و استعدادهای فرزند خود را شناسایی کنید و آنها را پرورش دهید.
• در تربیت و آموزش کودک شکیبا باشید و او را تخریب نکنید.
• از شخص با توجه به توانش انتظارات منطقی داشته باشید.
• از تلاش های او در راستای رسیدن به موفقیت حمایت کنید و آن را امری با ارزش جلوه دهید.
• هنگام حرف زدن کودک به صورت کامل به آن گوش دهید و به او توجه کنید.
• خود را حامی آن معرفی کنید و در راستای بالا بردن اعتماد به نفس کودکتان تلاش کنید.

در پایان

درمان ناتوانی در یادگیری، در ابتدا ممکن است سخت به نظر برسد، زیرا برای آن درمان قطعی ‌ای نیز وجود ندارد. اما روش های درمان بسیاری هستند که می‌توان با آنها در روند درمان اختلال یادگیری بهبود بخشید. البته قبل از درمان باید بر عوامل مؤثر بر تشدید یا کاهش آن نیز اطلاع پیدا کرد.

در این مقاله سعی شد اختلال یادگیری روش های درمان آن را شرح دهیم. اگر در این زمینه سوال جواب داده نشده‌ای دارید، می توانید با مرکز مشاوره هم اندیشان تماس گرفته و سوالات خود را بپرسید.

برای دریافت مشاوره تلفنی، با شماره 9099071985 تماس بگیرید. از همراهی شما سپاسگزاریم.

سوالات متداول

چند تا از اختلالات یادگیری کودکان را نام ببرید؟

مواردی مانند اختلال در درک معنی و هجی کردن کلمات، اشکال در استدلالات ریاضی و یادگیری اعداد و محاسبات، مشکل در فهم زمان.

اختلال یادگیری چیست؟

اختلال یادگیری یک مشکل عصب شناختی است که در سنین پایین شناسایی می‌ شود.

آیا کسانی که اختلال یادگیری دارند، هوش پایینی دارند؟

اختلال یادگیری ربطی به هوش ندارد و کسانی که دچار این مشکل هستند اغلب جزو افرادی با ضریب هوشی بالا به شمار می‌ روند.