اختلال افسردگی عمده یا اختلال افسردگی ماژور (MDD) چیست؟

زمانی که غم و اندوه بیش از حد زندگی انسان را فرا بگیرد احساسات طبیعی شخص دچار دگرگونی خواهند شد. این تغییر اساسی احساسی در زندگی روزمره انسان می تواند ناشی از طلاق، بیماری، از دست دادن عزیزان و یا هر حادثه ناگواری باشد.

گاهی اوقات غم و اندوه به قدری در زندگی شخص رسوخ می کنند که زندگی را از حالت معمولی خود خارج می نماید. به چنین اندوه های عظیمی، افسردگی ماژور (MDD) گفته می‌ شود.  در این نوع بیماری علاوه بر اندوه، نا امیدی در شخص بیداد می کند.

در این مقاله قصد داریم افسردگی ماژور را بررسی کنیم و در مورد علائم آن صحبت نماییم. همچنین افرادی که در معرض مبتلا شدن به این بیماری هستند را معرفی می کنیم و عوامل محرک افسردگی ماژور را نام می ‌بریم.

 افسردگی ماژور Major Depressive Disorderچیست؟

افسردگی ماژور (MDD) با نام های افسردگی بالینی و یا افسردگی عمده میان مردم شناخته شده است.

گاهی اوقات روانشناسان این نوع افسردگی را دو قطبی نیز می نامند. متاسفانه این اختلال در میان عموم مردم جامعه شایع و جدی می باشد که لازم است در اسرع وقت شناسایی و درمان شود.

این بیماری می تواند بر احساسات شخص تاثیر گذار باشد و تفکر معقول فرد را تحت تاثیر قرار دهد؛ به همین دلیل انجام فعالیت های روزمره با اختلال مواجه خواهد شد.

باید به این مورد اشاره کنیم که افسردگی ماژور در هر سنی می تواند اتفاق بیفتد.

روانپزشکان و روانشناسان برای تشخیص افسردگی ماژور در یک فرد، باید علائم آن را به مدت 2 هفته بررسی نمایند تا در صورت لزوم درمان مناسب را شروع کنند. تیم روان درمانی جهت درمان از روش های ترکیبی استفاده از دارو جلسات گفتگو محور برای درمان افسردگی بالینی استفاده می کنند.

علائم شخص مبتلا به افسردگی عمده (MDD) چگونه است؟

اشخاصی که علائم افسردگی بالینی را در زندگی روزمره خود مشاهده می کنند، لازم است تحت نظر روان درمانگر قرار بگیرند تا بتواند تشخیص نهایی وجود بیماری در شخص را انجام دهد.

به این نکته توجه نمایید که تمام علائم نام برده شده باید به قدری جدی باشد که کارهای روزمره و فعالیت های اجتماعی شخص را تحت تاثیر قرار داده، یا آنها را به طور کامل مختل کرده باشد.

توجه داشته باشید که برخی دیگر از اختلالات ذهنی و بیماری های جسمی نیز می تواند چنین علایمی را ایجاد کند؛ لذا تا قبل از مطمئن شدن از وجود این اختلال داروی نامناسب مصرف نکنید.

برخی از علائم اشخاص مبتلا به افسردگی عمده یا ماژور عبارتند از:

• احساس غم مداوم
• پوچی یا نا امیدی بیش از حد
• عدم کنترل خشم و طغیان عصبانیت
• تغییر پذیری احساسات با هر گونه محرکی
• عدم علاقه به کارهای لذت بخش سابق
• کمبود یا عدم اعتماد به نفس
• احساس گناه در طول زندگی
• بی انگیزگی و بی علاقگی به تمام عناصر زندگی
• به وجود آمدن اختلال در خواب
• خستگی مفرط
• کمبود انرژی
• کاهش میل جنسی
• کاهش اشتها و در نهایت کاهش وزن
• افزایش اشتها و پرخوری عصبی به همراه افزایش وزن
• تفکر مداوم در مورد خودکشی و اقدام به آن
• مشکلات جسمانی از قبیل کمر درد، سردرد و… که هیچ دلیل پزشکی برای آن وجود ندارد.
• گوشه گیری گریه مداوم پرخاشگری
• بدبینی
• عدم تمرکز بر انجام کارها
• عدم تصمیم گیری حتی در کارهای کوچک
• ضعف حافظه در یادآوری اتفاقات

چه اشخاصی به افسردگی ماژور (MDD) مبتلا می شوند؟

طبق آخرین تحقیقات پژوهشگران، زنان دو برابر بیشتر از مردان در معرض ابتلا به این اختلال هستند و دلیل آن را تغییرات هورمونی که در دوران بلوغ فرد را فرا می گیرد، اعلام کرده اند.

همچنین بارداری، سقط جنین و یائسگی نیز در مبتلا شدن به چنین اختلالی بی ‌تاثیر نیست. به طور کلی محرک های ایجاد کننده افسردگی در زنان بیشتر از مردان شناسایی شده است.

یعنی در زنان استرس کارهای خانه به همراه کارهای محل کار، مراقبت از پدر و مادر و نگهداری از فرزندان و… توانسته است بانوان را مستعد مبتلا شدن به افسردگی ماژور کند.

عوامل ایجاد کننده افسردگی ماژور (MDD)

مبتلا شدن به افسردگی، می تواند از هر سنی آغاز شود، اما میانگین شروع افسردگی است از 32 سالگی تخمین زده شده است.

متاسفانه حضور چنین بیماری در تمام اقشار جامعه و در هر گروه سنی مشاهده شده است، به همین دلیل محققان طی تحقیقاتی عوامل به وجود آورنده، آن را شناسایی کردند تا روند ابتلای مردم را کاهش دهند.

این عوامل بوجود آورنده عبارتند از:

• ژنتیک

در کمال تعجب افرادی که در خانواده آن ها افسردگی ماژور وجود دارد در مقایسه با سایر افراد بیشتر در معرض مبتلا شدن به این بیماری هستند. به همین دلیل ژنتیک و محیط اطراف در روحیات هر انسانی حائز اهمیت است.

• استرس

یک واقعیت تنش زا در زندگی، می ‌تواند شخص را تا مدت ‌ها با افسردگی ماژور گریبانگیر سازد.

• واکنش بیوشیمیایی بدن

پزشکان و پژوهشگران با تحقیق بر روی ساختار مغز و مواد شیمیایی درون مغز افراد مبتلا به افسردگی، به این نتیجه رسیدند که واکنش های شیمیایی در مغز افرادی که مبتلا به افسردگی نیستند با افراد دارای اختلال افسردگی متفاوت است.

• هورمون

زمانی که هورمون ها در بدن به طور غیرطبیعی ترشح شوند می ‌توانند احساسات شخصی را دستخوش تغییر کنند.

بررسی محتوای تفکر مبتلایان به افسردگی عمده

اشخاصی که با چنین بیماری گریبان گیر هستند، 60 درصد از افکارشان حول خودکشی می چرخد. متاسفانه از این افراد حدود 3 درصد تفکرات خود را عملی می کنند و اقدام به خودکشی می کنند.

حس ناامیدی محض و احساس گناهی که در این افراد وجود دارد، می ‌تواند باعث به وجود آوردن نشخوارهای ذهنی وسواس گونه شود. گاهی اوقات احساس گناه به خاطر موارد عاری از اهمیت یا خیالی بوده به همین دلیل پی بردن به منشا آنها کار آسانی نیست.

پی بردن به توهمات و هذیان های پوچ گرایانه این افراد تنها با بررسی روانپزشک امکان پذیر است.

چگونه وجود افسردگی را در خود تشخیص دهیم؟

بهترین راهکار برای تشخیص افسردگی ماژور (Major Depressive Disorder) بعد از مشاهده علائم در خود، مراجعه به روانپزشک می باشد. روانشناس با انجام آزمایشات خاص غربالگری افسردگی، وجود این اختلال را شناسایی کند.

در کنار تمام آزمایش ها، از شخص سوالات طبقه بندی شده در مورد سابقه شخصی و خانوادگی و مشکلات روانی آنها پرسیده می شود.

گاهی اوقات ممکن است روان درمانگر آزمایش خون را برای تشخیص مقدار هورمون های موجود در بدن تجویز نماید و یا بخواهد همکاری تیروئید، سو مصرف الکل و مواد مخدر را بررسی کند.

سکته مغزی و مصرف داروهای خاص نیز می ‌توانند علائم افسردگی را در بدن ایجاد کنند.

بررسی راهکارهای نحوه درمان افسردگی ماژور (MDD)

خوشبختانه با وجود اینکه افسردگی ماژور یک بیماری جدی محسوب می شود، اما روش های درمان آن وجود دارد. روانپزشک بعد از تشخیص شدت این اختلال، روش درمان را با داروهای مناسب آغاز می کند.

علاوه بر روان درمانی و گفتار درمانی نیز ممکن است در کنار دارو به شخص توصیه ‌شود. در این دوره درمان، وضعیت عاطفی و احساسی فرد مورد بررسی قرار خواهد گرفت و امکان دارد داروهای تقویت اثربخشی و داروهای ضد افسردگی به نسخه فرد مبتلا اضافه شود.

در نظر داشته باشید که روانپزشک باید دوز های مختلف دارو را آرام آرام برای فرد تجویز کند تا بتواند بهترین دارو را انتخاب نمایید. در برخی مواقع در صورت شدید بودن علائم افسردگی از درمان های دیگری همچون الکتروشوک درمانی نیز استفاده خواهد شد.

تغییر سبک زندگی نیز از مواردی است که پزشکان برای درمان افسردگی ماژور تجویز می کنند

تغذیه مناسب و استفاده از منابع ویتامین ب (غلات کامل و لوبیا) امگا3 (سالمون و ماهی آزاد) و منیزیم در بهبود این افسردگی موثر است.

علاوه بر آن موارد زیر نیز می تواند در بهبود این بیماری نقش مهمی داشته باشد:

• فعالیت بدنی کافی و ورزش
• در معرض نور خورشید بودن
• خواب کافی به اندازه 6 تا 8 ساعت
•  پرهیز از الکل
• پرهیز از غذاهای فرآوری شده

فعالیت های موثر در درمان افسردگی

مبتلا شدن به افسردگی، بیشتر نشات گرفته از سبک زندگی است که فرد در آن قرار دارد. بهترین درمان برای دور شدن از افسردگی، تغییر سبک زندگی فردی و اجتماعی می باشد.

به عنوان مثال این اشخاص می توانند ورزش منظم را با تلف کردن وقت برای نشخوارهای فکری جایگزین کنند؛ زمان خواب خود را تنظیم کنند تا یک خواب منظم و با کیفیت داشته باشند؛ یک رژیم غذایی سالم را دنبال نمایند و از قرار گرفتن در مکان ‌های مملو از خبرهای بد، انرژی و افکار منفی بپرهیزند.

چگونه از مبتلا شدن به افسردگی جلوگیری نماییم؟

افسردگی به یکی از بیماری های خاموش و رایج در میان تمام مردم سرتاسر جهان تبدیل شده است. جلوگیری از مبتلا شدن به چنین بیماری باید با در پیش رو گرفتن یک سبک زندگی ساده انجام شود.

بهترین راهکار برای پیشگیری از به وجود آمدن افسردگی ماژور (Major Depressive Disorder)، شناسایی عوامل ایجاد کننده این اختلال می باشد. سپس باید تمام علائم این بیماری را بشناسیم تا در صورت مشاهده آن در خود یا اطرافیان، سریعاً از عود کردن آن جلوگیری نماییم.

در پایان

بیماری افسردگی عمده یا ماژور، یکی از خطرناکترین بیماری هایی است که باید هر چه سریعتر تشخیص داده و درمان شود.

در این بیماری فرد علایم خطرناکی چون افکار خودکشی را در سر می پروراند؛ بیشتر اوقات بی رمق و کم انرژی است؛ احساس خشم، نا امیدی، کاهش یا افزایش وزن دارد و نسبت به کارهایی که قبلا به آن علاقه داشت احساس بی علاقگی می کند.

خطر ابتلا به افسردگی عمده در زنان بیشتر از مردان است و دلیل آن نوسانات هورمونی در مراحل زندگی آنها از جمله بلوغ، زایمان، سقط جنین و یائسگی و همچنین استرس بالای ناشی از مسئولیت های زیاد است.

با مراجعه به روانشناس می توان این افسردگی را تشخیص داد. اگر بیشتر اوقات در احساس منفی به سر می برید و نشخوارهای فکری وسواس گونه دارید، بهتر است با یک روانشناس در این زمینه صحبت کنید.

روانشناسان مرکز مشاوره هم اندیشان به شما در تشخیص درست این اختلال کمک می کنند و در صورت وجود افسردگی ماژور شما را برای درمان راهنمایی می کنند. چنان چه امکان مراجعه حضوری به روانشناس را ندارید می توانید به صورت تلفنی مشاوره بگیرید.

برای بهره مندی از خدمات مشاوره تلفنی هم اندیشان، می توانید با شماره 9099071985 از سراسر کشور و بدون پیش شماره تماس بگیرید.

سوالات متداول

آیا روان درمانی بدون استفاده از دارو در بازیابی سلامت ذهنی مبتلایان به افسردگی تاثیرگذار است؟

انتخاب شیوه درمان تنها با نظر پزشک انجام پذیر است، اما گفت و گو درمانی در افزایش عزت نفس تاثیر گذار است.

آیا افکار خودکشی با مصرف دارو قطع می شود؟

هرچقدر بیمار به بازیابی سلامت ذهنی نزدیک تر شود تفکرات سمی کمتری خواهد داشت.

آیا افسردگی ماژور قابل درمان است؟

بله، با شناسایی علت به وجود آمدن این اختلال می توان آن را کنترل و درمان کرد.