ازدواج موقت چیست؟ + بررسی مزایا و معایب آن

ازدواج موقت یا صیغه ای، یکی از اشکال ازدواج است که در کشورهای اسلامی، به خصوص شیعیان رایج است اما در مذهب سنت، این ازدواج حرام و ممنوع است.

علیرغم استقبال برخی کشورها، این ازدواج در بسیاری از کشورها ممنوع است چرا که عواقب زیادی دارد.

ازدواج موقت مزایا و معایبی دارد که البته معایب آن بسیار بیشتر از مزایای آن است. در ادامه این مقاله به مزایا و معایب این ازدواج می پردازیم.

ازدواج موقت چیست؟

ازدواج موقت یا متعه، شکلی از ازدواج است که در آن، عقد ازدواج بین زن و مرد به مدت معلومی جاری می شود و طرفین در مورد یک مهریه توافق می کنند.

این ازدواج، ثبت محضری نمی شود و با اتمام مدت عقد، زوجیت ابطال می شود. همچنین این ازدواج نفقه ندارد و مرد فقط موظف است به زن مهریه بپردازد.

انواع ازدواج موقت چیست؟

در ازدواج موقت دو حالت وجود دارد؛ یکی ازدواج با دختر باکره است که در آن رضایت ولی او لازم است، و دیگری ازدواج با فرد مجرد غیر باکره است.

با توجه به عواقب زیادی که دارد، این نوع ازدواج به یک دختر باکره پیشنهاد نمی شود.

شرایط ازدواج موقت برای مرد

ازدواج موقت برای زن و مرد متفاوت است. شرایط ازدواج موقت برای مرد آسان تر است چرا که نیازی به پرداخت نفقه از سوی مرد نیست و مرد می تواند با مهریه ای هر چند کم ازدواج موقت را انجام دهد.

شرایط ازدواج موقت برای زن

این شرایط برای زن دست و پاگیر است و دارای شرایط زیر است:

• زن باید حتما مجرد باشد.
• در صورت فوت مرد، به زن ارثی تعلق نمی گیرد؛ اما فرزندی که حاصل ازدواج موقت است، از پدر ارث می برد.

نکته: در این نوع ازدواج، زن اجباری به تمکین ندارد و می تواند بدون اجازه شوهرش سر کار برود یا تحصیلات خود را ادامه دهد.

علل ازدواج موقت چیست؟

مطابق تحقیقات، بیشترین آمار ازدواج موقت مربوط به سنین زیر 18 سال است؛ که عمده ترین انگیزه این ازدواج نیازهای عاطفی، مالی و جنسی است.

استدلال برخی نوجوانان این است که با عقد موقت، می خواهند با هم باشند، تا بعد از اتمام تحصیلات و رسیدن به سن قانونی، ازدواج دائم داشته باشند.

ازدواج موقت به دلایل زیر انجام می شود:

• نیاز جنسی

تامین نیاز جنسی، یکی از دلایل ازدواج موقت است. افرادی که ازدواج موقت می کنند یکی از مهمترین دلایل آن ها، تامین نیاز جنسی و کاهش تنش است و چون امکان ازدواج دائم ندارند، به این ازدواج روی می آورند.

• آشنایی قبل ازدواج دائم

در این نوع از ازدواج موقت، برخی خانواده ها برای آشنایی قبل از ازدواج دختر و پسر خوانده می شود تا با هم معاشرت کرده و در صورت رسیدن به تفاهم خانواده تشکیل دهند.

• راه حل جایگزینی برای ازدواج مجدد

برخی افراد بنا به دلایلی مانند فوت همسر یا طلاق همسر خود را از دست داده اند و برای جلوگیری از قضاوت مردم و حفظ آبرو یا ترس از طلاق، ازدواج موقت را انتخاب می کنند.

• نیاز مالی

در برخی موارد زنان به علت داشتن مشکلات مالی با فردی ازدواج می کنند که بتواند از آن ها حمایت کند. در برخی موارد نیز مردان به این علت اقدام به ازدواج موقت با زنی متمول می کنند.

• رفع نیاز عاطفی

برخی از زنان و مردان نمی توانند ازدواج دائم داشته باشند و شرایط تشکیل یک زندگی را ندارند به همین دلیل برای داشتن همراه و همدم اقدام به ازدواج موقت می کنند. در این افراد نیاز عاطفی عامل ازدواج موقت است.

• نداشتن شرایط ازدواج دائم

برخی نیز به دلیل این که شرایط مالی ازدواج دائم را ندارند، با فردی که دوستش دارند ازدواج موقت می کنند و نیازهای عاطفی، جسمی و جنسی خود را رفع می کنند.

• ترس از طلاق

بسیاری از افراد از طلاق و عواقب آن هراس دارند. بنابراین اقدام به ازدواج موقت می کنند.

ازدواج موقت چه مزایایی دارد؟

ازدواج موقت می تواند مزایای زیر را داشته باشد:

• آشنایی قبل از ازدواج
• حل موقت مشکلات مالی
• رفع نیازهای عاطفی
• رفع نیاز جنسی

ازدواج موقت چه معایبی دارد؟

ازدواج موقت از نظر بسیاری از مردم معادل تن فروشی است چرا که با تعریف ازدواج در تضاد است و به طرفین آسیب های زیادی می زند.

عواقب ازدواج موقت بسیار زیاد است که برخی از آنها عبارتند از:

• رواج کودک همسری

وقتی دختربچه ها در سنین کودکی با خواندن صیغه محرم می شوند، به تدریج از تحصیل جا مانده و در این مدت ممکن است بعد از آن باردار شوند و چون توان بارداری را ندارند ممکن است با تولد کودکان نارس یا معلول توام شود و یا به سقط جنین بینجامد که می تواند فرد را به لحاظ جسمی ضعیف کند.

این فرد با بی اطلاعی از شرایط زندگی مشترک و حق و حقوق خود، آسیب های روحی و روانی بسیاری می بیند و همچنین نمی تواند از خود دفاع کند.

• آسیب روحی و روانی

ازدواج و انتخاب شریک عاطفی و گذران زندگی باعث دلبستگی می شود و اگر با اتمام زمان عقد طرف مقابل مایل به ادامه زندگی نباشد، فرد دچار آسیب روحی و شکست عشقی می شود و این یکی از آسیب های بزرگی است که ازدواج موقت دارد.

• بیماری های مقاربتی

چون در ازدواج موقت تست های قبل از ازدواج و مرحله آزمایش پیش از ازدواج وجود ندارد، این افراد در خطر بیماری های مقاربتی مانند ایدز و تبخال های تناسلی قرار دارند که می تواند به سرطان منجر شود.

مرد یا زنی که از قبل، روابط پرخطری داشته بودند و یا با افراد مختلفی اقدام به ازدواج موقت کرده بودند اکنون می توانند این بیماری ها را از یکی از این افراد بگیرد و به نفرات بعدی منتقل کند.

• مفهوم خانواده از بین می رود

اگر ازدواج موقت یا ازدواج سفید در جامعه رواج پیدا کند، مفهوم خانواده متزلزل می شود و افراد، تعهدی نسبت به تشکیل یا حفظ خانواده در خود نمی بینند.

• تن فروشی

برخی از افراد به علت غیرقانونی بودن تن فروشی، اقدام به ازدواج موقت می کنند و با افراد مختلفی رابطه برقرار می کنند. با توجه به شرایط آسان ازدواج موقت، رواج آن در جامعه باعث ترویج تن فروشی می شود.

• بازگشت مشکلات مالی

شاید بتوان گفت دلیل بسیاری از ازدواج های موقت در زنان به دلیل مشکلات مالی باشد و زنان در مشکلات مالی به مشکل خورده باشند؛ در صورتی که پس از اتمام زمان زوجیت، این مشکلات باز خواهند گشت و ممکن است به تعداد این مشکلات اضافه شده باشد.

• رواج خیانت در جامعه

ممکن است مردان متاهلی بخواهند بدون اطلاع همسرشان اقدام به ازدواج موقت کنند که این از نظر بسیاری از زنان مصداق بارز خیانت محسوب می شود.

نکاتی در مورد ازدواج موقت

در ازدواج موقت نیز مانند ازدواج دائم باید بین طرفین صیغه محرمیت (حتما باید به زبان عربی) خوانده شود. سپس در آن مهریه ای منظور شده و مدت زمان ازدواج نیز مشخص می شود.

این مدت می تواند بین یک ساعت تا چند سال متغیر باشد. این ازدواج طلاقی ندارد و با پایان یافتن زمان تعیین شده باطل می شود.

پس از پایان مدت زمان ازدواج موقت زن باید عده نگه دارد؛ یعنی تا مدتی معلوم اجازه ازدواج ندارد. این مدت به طور تقریبی 45 روز است. دلیل عده نگه داشتن زن آن است که اگر زن در این مدت باردار شد پدر فرزندش مشخص باشد.

همچنین لازم به ذکر است که یک زن، نمی تواند همزمان در عقد دو نفر باشد.

سخن آخر

در این مقاله پیرامون موضوع ازدواج موقت بحث کردیم. این موضوع همچنان جای بحث بسیاری دارد و به لحاظ قانونی نیاز به زیرساخت هایی دارد، تا در صورت اجرا، طرفین کمترین آسیب را ببیند.

این استدلال و نظر شما است که چگونه به این نوع از ازدواج نگاه کنید و چگونه تصمیم بگیرید!

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد ازدواج موقت، علی الخصوص پیرامون موضوع حق و حقوق طرفین در این نوع ازدواج، می توانید با مرکز مشاوره هم اندیشان تماس بگیرید.

این مرکز با بیش از ده سال سابقه کار موفق و دارا بودن مشاوران باتجربه، به سوالات شما پاسخ گفته و دغدغه های شما را حل خواهند کرد. برای استفاده از خدمات مشاوره تلفنی هم اندیشان، با شماره 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

نظر اسلام در مورد ازدواج موقت چیست؟

در مذهب شیعه، این ازدواج حلال بوده اما در مذهب سنی ممنوع و حرام است.

آیا در ازدواج موقت، زن نفقه دریافت می کند؟

در ازدواج موقت نفقه به زن تعلق نمی گیرد.

آیا برای ازدواج موقت اجازه پدر برای دختر لازم است؟

برای دختران باکره اجازه پدر یا ولی برای ازدواج موقت لازم است.

شرایط خانم برای ازدواج موقت چگونه است؟

یک خانم حتما باید مجرد باشد تا بتواند ازدواج موقت کند.

فرزند حاصل از ازدواج موقت چه حقوقی دارد؟

این فرزند مشروعیت لازم را دارد و می تواند شناسنامه بگیرد و از امکانات مالی و در صورت فوت پدر از ارث برخوردار شود.