افسردگی فصلی چیست و چقدر طول می کشد +علائم و راه های درمان آن

آیا برای شما هم پیش آمده که در چند روز گذشته پس از تغییر فصل دچار نوسانات خلقی شده باشید. تغییرات آب و هوایی بیشتر از آن چه که فکر می کنید در حالات درونی شما موثر است. در ادامه با افسردگی فصلی و علایم آن بیشتر آشنا می شوید:

افسردگی فصلی چیست؟

اختلال عاطفی فصلی (SAD) فصلی نوع خاصی از افسردگی است که با تغییر فصل ها برا ی افراد پیش می آید. شاید بسیاری از مردم ندانند دچار افسردگی فصلی هستند و آن را به خود نسبت دهند.

علائم افسردگی فصلی

• تغییرات خلقی
• خواب آلودگی
• میل به خوردن شیرینی
• افزایش وزن
• احساس گناه
• حس ناامیدی
• کاهش میل جنسی
• تحریک پذیری
• دوری از اجتماع و حساسیت به طرد شدن
• بی علاقه بودن به انجام فعالیت های لذت بخش
• سردرد
• اختلال در تصمیم گیری

دلایل افسردگی فصلی چیست؟

هنوز علت دقیق افسردگی فصلی مشخص نیست و عوامل مختلفی م یتواند در بروز آن موثر باشد اما این افسردگی در مناطقی با عرض جغرافیایی بالا که روزهای کوتاه و شب های طولانی زمستانی دارند بیشتر دیده می شود. برای مثال افسردگی فصلی در کانادا و آلاسکا بیشتر دیده می شود.

در این مورد دو نظریه وجود دارد:

نظریه اول

یک دلیل مهم برای بروز افسردگی فصلی وجود نور است. ساعت بیولوژیکی بدن که وظیفه تنظیم خواب و هورمون ها را دارد تحت تاثیر نور قرار دارد

در نظریه دوم

مواد شیمیایی که در مغز انسان ترشح می شود با تغییر فصل و عوض شدن الگوی تابش آفتاب تحت تاثیر قرار گرفته و ترشح آن ها دچار اختلال می شود. ملاتونین مسئول تنظیم هورمون های دیگر است با اختلال در ترشح آن ترشح سروتونین دچار نوسان می شود و چرخه خواب دچار اختلال می شود.

افرادی که زمینه ژنتیکی ابتلا به اختلالات روانی دارند بیشتر د رمعرض ابتلا به افسردگی فصلی  هستند.

افسردگی فصلی پاییز و زمستان

در فصل پاییز و زمستان بیشتر افراد دچار افسردگی فصلی می شوند. در این حالت با کم شدن تابش نور خورشید و کوتاه شدن روزها فرد کمتر در معرض نور خورشید قرار گرفته و خلق و خوی آن ها نوسان می کند.

در این حالت افراد دچار کمبود انرژی برای انجام کارها شده و دوست ندارند از خانه بیرون بروند. به تدریج با خانه نشینی سایر علایم افسردگی نیز آشکار می شود.

افسردگی فصلی تابستان

شاید عجیب به نظر برسد اما در تابستان نیز افسردگی فصلی  می تواند رخ بدهد. دلیل آن افزایش نور خورشید است. با زیاد شدن نور خورشید نیز ترشح هورمون ها به خصوص ملاتونین دچار اختلال شده و الگوی خواب مختل می شود.

با اختلال در الگوی خواب، سروتونین که مسئول شادی است کمتر ترشح می شود و علایم افسردگی در فرد پدیدار می شود.

افراد زیر ریسک احتمال بالایی برای ابتلا به افسردگی فصلی تابستان دارند:

• زنان
• افراد جوان تر
• افراد با سابقه ژنتیکی

در این نوع از افسردگی فصلی نیز فرد نیز بی انرژی است و نمی تواند از خانه خارج شود و احساس پوچی و ناامیدی به سراغ او می آید

در این حالت نیز کمک گرفتن از متخصص، خواب کافی، تغذیه سالم و ورزش می تواند به فرد کمک کند.

افسردگی فصلی بهار

افسردگی فصلی در بهار نیز شایع است و با تغییر فصل فرد از هوای بهاری لذت نمی برد و از مردم دوری می کند، بیشتر اوقات خود را تنهای سپری می کند و بهانه گیری می کند.

ممکن است احساس ناامیدی و بی ارزشی به سراغ فرد بیاید و مشکلات خواب داشته یا حتی افکار خودکشی به سراغ فرد بیاید.

در این وضعیت انجام کارهای زیر می تواند کمک کننده باشد:

• پیاده روی های صبح زود
• در معرض نور خورشید قرار گرفتن
• ورزش و خوردن غذاهای سالم

افسردگی فصلی در زنان

به نظر می رسد زنان بیشتر از مردان در معرض افسردگی فصلی تابستانی هستند چرا که مغز آن ها 4 برابر بیشتر در برابر افسردگی فصلی حساس است. بنابراین به این افراد توصیه می شود بیشتر مراقب خود باشند و از راه های پیشگیرانه برای بروز افسردگی فصلی  استفاده کنند.

افسردگی فصلی چقدر طول می کشد

افسردگی فصلی در بازه مشخصی از سال شروع شده و مدتی ادامه داشته و در زمان مشخصی با تغییر فصل به پایان می رسد و معمولا 4 تا 5 ماه در سال فرد را درگیر می کند. در بیشتر موارد در آغاز پاییز شروع شده و در اواخر زمستان به پایان می رسد.

تشخیص افسردگی فصلی

تشخیص افسردگی فصلی  به عهده  پزشک متخصص سلامت روان است. او با آزمایش های زیر می تواند به تشخیص این اختلال پرداخته و توصیه لازم را برای درمان به افراد می دهد. افسردگی فصلی علایم مشابهی با سایر افسردگی ها  دارد و تشخیص آن با کمک درمانگر باتجربه صورت می گیرد. متخصص از راه های زیر به تشخیص افسردگی فصلی میپردازد:

معاینه بدنی

پزشک در ابتدا معاینه بدنی انجام داده و سوالاتی در مورد علایم و سلامت  فرد می پرسد. افسردگی فصلی می تواند به صورت مشکلاتی در سلامت فرد نیز خود را نشان دهد.

تست‌های آزمایشگاهی

پزشک برای رد احتمال ابتلا به سایر بیماری ها از جمله اختلال در عملکرد غده تیروئید آزمایش خون به نام شمارش کامل خون را تجویز می کند.

ارزیابی روان‌شناختی

متخصص در مورد احساسات افکار و شما می پرسد و این که آیا  با تغییر فصل علایم و نشانه های از خود بروز می دهید یا خیر

درمان افسردگی فصلی

افسردگی فصلی برای افراد می تواند در فصول مختلف سال و با علایم خاصی ظاهر شود. اما در حالت کلی برای درمان افسردگی راه های زیر پیشنهاد می شود:

استفاده از جعبه نور

برای برگشتن ریتم بدن به حالت طبیعی جعبه نور پیشنهاد میشود. این نور روشن تر از نور لامپ معمولی بوده و می تواند به تنظیم ترشح ملاتونین و بازگشت ریتم خواب و ترشح سروتونین کمک کند

روزانه 30 دقیقه نشستن در مقابل جعبه نور می تواند این فواید را داشته باشد. نوردرمانی در صبح پس از بیدار شدن از خواب مفید است.

شبیه ساز طلوع خورشید

شبیه ساز طلوع خورشید مانند ساعتی است که با نور زیاد فرد را از خواب بیدار می کند این راه نیز مانند جعبه نور به کاهش علایم افسردگی فصلی  کمک می کند.

داروهای ضد افسردگی

داردهای ضدافسردگی برای زمانی که روان درمانی یا نوردرمانی تاثیری بر فرد ندارد استفاده نمی شود. این داروها باید به تشخیص پزشک استفاده شود.

کالج سلطنتی روانپزشکان بریتانیا تجویز داروهایی که باعث خواب آلودگی می شود را توصیه نمی کند.

رایحه درمانی

برخی اسانس ها با تاثیری که بر مغز می گذارند ساعت بدن و خواب را به حالت اولیه برمی گردانند. تحقیقات نشان می دهد اسانس درخت صنوبر در رفع اختلالات افسردگی موثر است.

ورزش کنید

ورزش در فضای باز می تواند بسیار به فرد کمک کند . ورزش باعث تولید سروتونین و دوپامین شده و به بهبود خلق و خو کمک می کند. اگر نمی توانید بیرون بروید در کنار پنجره ورزش کنید.

نور خورشید

نور خورشید تاثیرزیادی در رفع افسردگی فصلی به خصوص در پاییز و زمستان دارد. اگر در خانه هستید پرده ها را کنار بزنید تا نور خورشید بر خانه بتابد همچنین در زیر نور پیاده روی کنید.

منظم باشید

برای خوابیدن و بیدار شدن برنامه مشخصی داشته باشید. هر روز سر ساعت معینی از خواب بیدار شده و شب در ساعتی خاص به رختخواب بروید.

از مصرف قهوه پس از ساعت 6 عصر خودداری کنید چرا که اجازه به موقع خوابیدن را به شما نخواهد داد

ویتامین D بیشتری مصرف کنید.

کاهش ویتامین د در بدن ارتباط زیادی با افسردگی فصلی  دارد. افرادی که ویتامین د مصرف می کنند نشانه های بهبودافسردگی فصلی  را از خود نشان می دهند. با مشورت پزشک آزمایشی انجام دهید تا از سطح ویتامین د بدنتان مطمئن شوید

راه‌های پیشگیری از افسردگی فصلی

روانشناسان به افراد توصیه می کنند صبح های زود از خواب بلند شده و پیاده روی می کنند . به ویژه موقعی که هوا ابری است، خارج شدن از خانه و در معرض هوای تازه و نور و روشنایی قرار گرفتن به کاهش علایم کمک زیادی می کند.

غذای سالم و رساندن ویتامین هایی مانند ویتامین گروه  B می تواند بسیار مفید باشد. افرادی که به کمبود آهن، امگا سه و اسیدفولیک مواجه هستند بیشتر دچار افسردگی فصلی می شوند.

در پایان

افسردگی فصلی با تغییر فصل ها می تواند افرادی را درگیر کند و انرژی لازم را برای فعالیت از آنها بگیرد. توصیه روانشناسان و متخصصان به این افراد آن است که فعالیت های ورزشی می کرده از توجه به پیشنهادات غیرعلمی دراین باره خودداری کرده و بیشتر با دوستان ارتباط گرفته و از از پیله تنهایی بیرون بیایید.

اگر در مورد افسردگی فصلی  سوالی دارید می توانید از روانشناسان مرکز مشاوره هم اندیشان بپرسید. برای مشاوره تلفنی با شماره 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

علت افسردگی فصلی فعالیت کدام غده است؟

غده پینه آل که مسئول ترشح ملاتونین است با نوسان در تولید این ماده باعث تغییر در چرخه خواب و بیداری و بروز افسردگی فصلی می شود.

تغذیه صحیح برای کاهش علایم افسردگی فصلی چیست؟

میوه و سبزی تازه ،کاهش مصرف شکر، مصرف منابع ویتامین ب از جمله گوشت قرمز، جگر، تخم مرغ، غلات، دانه‌های خوراکی و ماهی