نوعی اختلال در نحوه غذا خوردن وجود دارد که به آن اختلال خوردن می گویند كه در آن نحوه غذا خوردن از حالت طبیعی خارج می باشد. برای مثال اگر شخص از خوردن غذای كافی جلوگیری می كند، یا بیش از حد غذا می خورد، یا به مصرف مسهل، بعد از مصرف غذا اقدام می كند و یا عمدا استفراغ می كند، به این نوع اختلال مبتلا شده است.
اختلالات غذا خوردن و تغذیه به عنوان یک بیماری روانی حساب می شود که در سلامت جسمانی و عملکرد روانی، مشکلات بسیاری ایجاد می کند. این نوع اختلالات توانایی این را دارند موجب عوارض پزشکی و پریشانی عاطفی قابل توجهی شود. در این مقاله از هم اندیشان سعی داریم به اختلالات خوردن و انواع آن بپردازیم.
منظور از اختلال خوردن چیست؟
با توجه به بروز مشکلات شدید در رفتار خوردن، Eating disorder یا همان اختلال خوردن مشخص می شود که شامل 2 نوع تشخیص بالینی رایج کم خوری عصبی (یا بی اشتهایی عصبی) و پرخوری عصبی می باشد. در حقیقت، اختلال خوردن نوعی اختلال در نوع غذا خوردن حساب می شود که اکثرا افراد مبتلا را بانوان تشکیل می دهند.
به طیف وسیعی از شرایطی، اختلالات خوردن گفته می شود که شامل عادات غذایی مختل شده و یا غیرطبیعی می باشند. به طور کلی اختلالات خوردن از وسواس غذایی، شکل بدن و یا وزن بدن ناشی می شود و بیشتر سبب پیامد های جدی می گردد. در بعضی از موارد این نوع اختلالات امکان دارد منجر به مرگ شخص شوند.
افرادی که به انواع اختلالات خوردن مبتلا هستند، امکان دارد نشانه های متفاوتی داشته باشند. در حالی که بیشتر این نشانه ها شامل پرخوری، محدودیت های شدید غذا و یا رفتار های نامناسب دفع غذا همچون ورزش بیش از اندازه و یا بالا آوردن می شود.
با وجود این که امکان دارد هر شخصی با هر جنسیتی در هر برهه ای از زندگی خود به انواع این اختلالات مبتلا گردد، ولی با توجه به گزارش های داده شده، که سهم اکثر اختلالات خوردن را بانوان جوان و نوجوانان تشکیل می دهند. در واقع چیزی حدود سیزده درصد نوجوانان تا سن 20 سالگی امکان دارد نوعی از اختلالات غذا خوردن را تجربه نمایند. در ادامه به آنواع این اختلال می پردازیم.
انواع اختلالات خوردن
اختلالات خوردن انواع مختلفی دارد که به شرح زیر می باشند:
- اختلال پرخوری
شایع ترین نوع اختلالات خوردن، اختلال پرخوری می باشد. این نوع اختلال با تکرار تعداد دفعه های خوردن و با بدون کنترل و مصرف زیاد غذا شناخته شده است.این نوع اختلال در افراد چاق تر بیشتر رویت می شود.
- پرخوری عصبی
زیاد غذا خوردن در وعدههای زیاد را بلومیا یا اختلال پرخوری عصبی می نامند. احتمال دارد همه ما گاها پرخوری عصبی را تجربه کرده باشیم یا یکی از اطرافیانمان یا دوستان دچار آن شده باشند. دلیل اصلی پرخوری عصبی دوران مکرر خوردن با ولع و به دنبال آن رفتار های جبرانی نامناسب از جمله مصرف نابجای داروهای ملین یا مُدِرها، استفراغ عمدی و یا ورزش مفرط مشخص می گردد.
پیامدهای پزشکی اختلال خوردن
- استفراغ مکرر
- بزرگ شدن غدد بزاقی
- احتمال صدمه دیدن مینای دندان
- احتمال پارگی مری به دلیل استفراغ مکرر
- بی تعادلی الکترولیکی که سبب ناراحتی کلیوی، بیماری های قلبی و تشنج می شود.
- بروز مشکلات رودهای به دلیل مصرف بی رویه میلین ها
- بی اشتهایی عصبی
یکی دیگر از انواع اختلالات خوردن، بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا می باشد که در آن شخص بیمار از حفظ حداقل وزن طبیعی جلوگیری می نماید، و هم به شدت از افزایش وزن ترس دارند و در خصوص فرم و شکل بدن خود برداشت های نادرست دارد. در حقیقت دلیل اصلی بی اشتهایی عصبی، رفتار های زیر می باشد:
- رفتار هدفمند و ارادی برای از دست دادن وزن
- اشتغال ذهنی به غذا و وزن بدن
- الگوهای عجیب و خاص غذایی
- واهمه شدید از افزایش وزن
- اختلال تصویر بدن
- قطع قاعدگی.
- اختلال هرزه خواری
نوع دیگری از انواع اختلالات خوردن، اختلال هرزه خوری یا پیکا می باشد که از طرف انجمن روانشناسی آمریکا شناخته شده است. افراد که به هرزه خواری مبتلا هستند، بیشتر میل به خوردن مواد غیر خوراکی چون خاک، گچ، یخ، صابون، کاغذ، مو، پشم، پارچه، سنگ ریزه و یا مواد شوینده دارند.
پیکا امکان دارد در کودکان، نوجوانان و یا بزرگسالان اتفاق بیفتد. ولی گفته می شود که اغلب در کودکان، زنان حامله و اشخاصی که دارای اختلال ذهنی می باشند، این اختلال رخ می دهد. اشخاصی که به پیکا مبتلا هستند، امکان دارد در خطر ابتلا به عفونت، آسیبهای روده، مسمومیت و سوء تغذیه باشند. بسته به مواد مصرفی برای این افراد بیمار، امکان دارد کشنده نیز باشد.
- سایر اختلالات تغذیه و خوردن
به گروه هایی سایر اختلالات خوردن گفته می شود که مشکلات خوردن با اختلالات پیشرفته و عوارض پریشانی دارند. ولی در آن ها معیارهای مشخصی وجود ندارد تا در گرو ههای بولیمیای عصبی، بی اشتهایی عصبی، یا اختلال در خوردن قرار بگیرند.
افرادی که به اینوع اختلال خوردن مبتلا می باشند، آن قدر خود را با ارزش نمی دانند که کسی به آن ها کمک کند و کمبود اعتماد به نفس دارند که البته اشتباه است. این نوع اختلال می تواند مانند سایر اختلالات خوردن جدی باشد. بر اساس تحقیقات انجام شده، برخی افراد مبتلا به اختلالات خوردن بالینی، به بهبودی می رسند و برخی به سمت زیاد خوردن می روند.
- اختلال ارتورکسیا
اختلال ارتورکسیا یک بیماری رسمی حساب نمی شود. افرادی که به ارتورکسیا مبتلا هستند از خوردن خیلی از غذا های مختلف دوری می کنند چون بر این باورند که این غذا ها به حد کافی خالص نمی باشند. در نتیجه، افراد بیمار از همه وعده های غذایی اجتناب می کنند که استاندارد های آن ها را برآورده نمی کنند.
- اختلال اجتناب محدودیت غذا
در اختلال اجتناب محدودیت غذا، شخص از غذا خوردن اجتناب می ورزد یا میزان غذای خود را آن قدر محدود می نماید که نیازهای غذایی شخص برطرف نمی گردد و در آخر مقدار زیادی از انرژی و وزن خود را از دست می دهد. این اختلال اکثرا در خردسالی یا نوزادی ایجاد می گردد و امکان دارد در بزرگسالی نیز ادامه یابد.
روش های درمان اختلالات خوردن
- رویکرد مراقبت قدم به قدم: آغاز درمان از پایین ترین اندازه مراقبت شروع می گردد و قدم به قدم پیش می رود تا شخص بیمار به بهبودی کامل برسد.
- کمک به خود: بعضی از اشخاص بیمار اعصاب اختلال خوردن زیاد و بولیما امکان دارد با توجه به اصول درمان شناختی – رفتاری بدون کمک دیگران و با کمک کردن به خود درمان شوند.
- درمان براساس رفتار درمانی شناختی: نوعی دیگر روش روان درمانی، رفتار درمانی شناختی می باشد که تمرکز آن بر تأثیر تفکرات، باورها و نگرش های شخص بر رفتار ها و احساسات اوست.
- درمان مبتنی بر خانواده: برای کودکان و نوجوانان این بهترین روش درمانی می باشد. خانواده در اصل، قسمت مهمی از تیم درمان می باشد.
- درمان هفتگی سرپایی: برای کسانی این روش درمانی مفید می باشد که به درمان دسترسی دارند و معمولا شامل گروهی از متخصصان از جمله یک درمانگر، یک پزشک معالج و یک متخصص تغذیه می باشد.
- درمان فشرده: برای کسانی که به مراقبت بیشتری احتیاج دارند، در چندین سطح درمان انجام می شود.
نتیجه گیری
غذا خوردن هر چند می تواند برای هر شخصی لذت بخش باشد، ولی رفتار های نامناسب در غذا خوردن می تواند سبب مشکلات جدی تری باشد. یکی از این مشکلات اختلالات غذا خوردن می باشد که در صورت درمان نشدن می تواند زندگی شخص بیمار را دشوار سازد.
ما در این این مقاله از هم اندیشان سعی کردیم به اختلالات غذا خوردن و انواع آن بپردازیم. اگر بعد از مطالعه این مقاله نیاز به مشاوره داشتید، مشاوران و متخصصان با تجربه مرکز مشاوره هم اندیشان آماده مشاوره هستند. با شماره گیری ۰۲۱۶۲۹۹۹۰۶۶، با ما در تماس باشید.
سوالات متداول
اختلال خوردن چند نوع تشخیص بالینی دارد؟
اختلال خوردن دو نوع تشخیص بالینی دارد که کم خوری عصبی (یا بی اشتهایی عصبی) و پر خوری عصبی می باشد.
شایع ترین نوع اختلال خوردن کدام است؟
شایع ترین نوع اختلالات خوردن، اختلال پرخوری می باشد.
بهترین روش درمان برای کودکان و نوجوانان در اختلال خوردن چیست؟
درمان مبتنی بر خانواده، برای کودکان و نوجوانان بهترین روش درمانی در اختلال خوردن می باشد.
نظرات کاربران