روش های افزایش هوش هیجانی (EQ) – 13 روش موثر جهت افزایش هوش هیجانی که نباید از آن غافل شوید!

شاید شما نیز بارها افرادی را دیده باشید که به راحتی می توانند احساسات خود را کنترل کنند و در موقعیت های استرس زا بدون این که از کوره در بروند در کمال ارامش راه حلی برای مشکلات خود پیدا می کنند.

افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند به علت این که به راحتی می توانند با دیگران ارتباط برقرار کنند در بیشتر کارهایی که انجام می دهند موفق هستند چرا که احساس خوبی در دیگران پدید میاورند و می توانند بهتر از افراد عصبی ارتباط موثر برقرار کنند.از مهمترین ویژگی های افرادی که هوش هیجانی بالایی دارند این است که در لحظه می دانند چه حسی دارند.

امروزه هوش هیجانی یا Emotional intelligence مورد توجه زیادی قرار گرفته است و تحقیقات نشان دهنده اهمیت بیشتر آن از ضریب هوشی یا IQ است.

در عصر امروز، بسیاری از سازمان ها از سیاستگذاری های جدید برای استخدام بهره برده که از جمله آن، استخدام افراد با هوش اجتماعی بالا است.

شاید فکر کنید داشتن این هوش ذاتی است اما این طور نیست هوش هیجانی اکتسابی قابل یادگیری است شما با دانستن راه کارهایی می توانید ان را تقویت کرده و از مزایای ان بهره ببرید

با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید تا به معرفی راه و روش های افزایش هوش هیجانی بپردازیم.

هوش هیجانی EQ و راه های تقویت آن

هوش هیجانی به معنای آگاهی از احساس درونی در لحظه حال، توانایی کنترل و ابراز صحیح و موثر این احساسات است.

بالا بردن هوش هیجانی مزایای زیادی از قبیل بهبود ارتباطات و یافتن مشاغل مناسب را برای فرد به ارمغان دارد؛ همچنین هوش هیجانی را مانند بسیاری از خصیصه ها می توان ارتقا داد.

در ادامه به معرفی 13 روش می پردازیم که انجام آنها، باعث افزایش هوش هیجانی (EQ) می شود.

1- کمی مکث کنید

وقتی در شرایط و موقعیت تنش زا قرار می گیرید، قبل از اینکه اقدامی انجام دهید، یک لحظه مکث کنید و از خود بپرسید در این موقعیت بهترین واکنش چیست؟

مکث کردن قبل از هر گونه واکنش هیجانی، باعث می شود تا ذهن بتواند خود را به خوبی مدیریت کند و بخش منطق مغز اجازه تصمیم گیری داشته باشد. برای مثال اگر در حال مشاجره با اطرافیان هستید، یک لحظه مکث کنید و از خود بپرسید بهترین واکنش در این لحظه چیست؟

با انجام این اقدام، شما با تعجب خواهید دید لحن تان از حالت تهاجمی به حالت تعاملی تغییر وضعیت می دهد.

2- خوش مشرب باشید

افراد با هوش هیجانی بالا، خوش مشرب هستند و در موقعیت های مختلف قادر به حفظ روحیه و انگیزه خود هستند.

این افراد در صورتی که در جمعی مساله ای ناراحتشان کند، به سرعت واکنش نشان نمی دهند؛ و پس از مهمانی مسئله را با فرد مقابل مطرح می کنند. همیشه لبخندی بر لب دارند که به شما انرژی می بخشد و باعث می شود بتوانید ارتباط بهتری با آنان برقرار کنید.

• تمرین
  • به مدت یک هفته تمرین کنید، با لبخند و تبسم وارد جمع دوستانتان شود. دوستان شما با این لبخند روحیه شان عوض شده و برخورد بهتری با شما خواهند داشت.
  • شوخی های مناسب جمع را پیدا کنید؛ اما هرگز کسی را مسخره نکنید. تمسخر نشانه هوش هیجانی پایین است.
  • به دیگران فضایی برای ابراز وجود مثبت بدهید؛ اجازه دهید آن ها نیز شایستگی ها و توانایی های خود را بروز دهند. کمک کردن به دیده شدن دیگران، در کل یک بازی برد – برد است و باعث محبوبیت شما می شود.

3- فعالانه گوش دهید

گوش دادن فعال، یک هنر است؛ افرادی که گوش شنوایی دارند به راستی هوش هیجانی بالایی دارند. اغلب افراد، به خصوص خانم ها به گوش شنوایی نیاز دارند که صحبت های آن ها را گوش کرده و بدون قضاوت همدلی کند.

• تمرین

برای تمرین همدلی هر روز چند دقیقه پای صحبت های اطرافیان نشسته و سعی کنید درحالی که تماس چشمی با آن ها دارید، به صحبت های او گوش دهید و سوالات ترغیب کننده بپرسید؛ بهتر است به موبایل خود نگاه نکنید.

4- احساسات خود را بیان کنید

افرادی که هوش هیجانی EQ بالایی دارند، می توانند در مورد احساساتشان صحبت کنند. (در حالیکه افراد با هوش اجتماعی پایین، توانایی این کار را ندارند؛ چرا که از قضاوت شدن می ترسند.)

• این افراد از ابراز احساسات خود احساس ضعف نمی کنند؛ برای مثال اگر لباس خوبی پوشیده باشید از آن تعریف می کنند.
• اگر از چیزی خوششان بیاید، آن را ابراز می کنند و از قضاوت دیگران ترسی ندارند.
• در صورتیکه غمگین باشند، این را ابراز می کنند و از دیگران می خواهند که با آن ها همدلی کنند.

5- وابسته نباشید

افرادی که هوش اجتماعی پایینی دارند، نمی توانند از خود، حمایتی کنند و پیوسته به دنبال ناجی هستند؛ اما فردی که این هوش را در خود تقویت کرده، برخی روابط ناسالم کاری و عاطفی را به خوبی تشخیص داده و به موقع از آن ها خارج می شود.

این افراد می توانند از منطقه امن خود بیرون بیایند و در راه مستقل شدن قدم بردارند. وابسته بودن تبعات زیادی دارد و شکست های عاطفی و شغلی زیادی را ایجاد می کند؛ علاوه بر آن افراد تمایلی به برقراری ارتباط با فرد وابسته را ندارند.

• تمرین
  • به موقعیت هایی فکر کنید که به کمک اطرافیان نیاز دارید. اگر این حمایت ها نباشد چه مشکلانی خواهید داشت؟
  • به توانایی های خود تکیه کنید و خود را باور کنید، از جایگاه فرد ضعیف خارج شوید و قدرت و اختیار زندگی خود را بدست بگیرید.
  • خود را قوی ببینید که در این صورت ضمیر ناخودآگاه برای تایید این هویت جدید تلاش می کند. این هویت بر اثر تمرین، تکرار و تقویت اعتماد به نفس تثبیت می شود.

6- با NLP هوش هیجانی خود را افزایش دهید

فرض کنید در حال جدال با دوست خود هستید، مغز ما در این شرایط دوست دارد پیروز شود؛ این اتفاق غریزی است و در قسمت خزنده مغز که وظیفه حفظ قلمرو و جایگاه را دارد، رخ می دهد.

در ادامه به روش های ان ال پی یا NLP (Neuro-linguistic programming) می پردازیم که از آن برای کاهش تنش استفاده می شود.

1. اگر خود را به جای طرف مقابل بگذارید، خواهید دید که او نیز شرایط و نظراتی دارد که بهتر است شنیده شود و به آن احترام گذاشته شود.
2. استفاده از جایگاه ادراکی سوم
   • یک بازی ترتیب دهید به این صورت که از دید نفر سوم به قضیه نگاه کنید؛ در این صورت چه نقاط ضعف و قوتی در طرفین می بینید؟ چه توصیه هایی به دو طرف دارید؟ این بازی به شما کمک می کند قبل از این که در مورد دیگران قضاوت کنید و اختلافاتی بروز کند، دیگری را درک کرده و فرصت های بهبود رابطه را ببینید.

7- انعطاف پذیر باشید

تعصب بر روی افکار و باورها، از شما فردی منزوی می سازد.

برای اینکه هوش هیجانی بالایی داشته باشید، باید بتوانید انعطاف داشته باشید و از دیگران برای رفع مشکل راه حل بخواهید، نظر دیگران را گوش کرده و نظر خود را به دور از دیکتاتوری اعلام کنید.

8- مسئولیت پذیری را تمرین کنید

مسئولیت پذیری می تواند هوش هیجانی را افزایش دهد. افرادی با هوش هیجانی بالا، مسئولیت تصمیم ها و اشتباهات خود را به عهده می گیرند.

برخلاف آنها، افرادی هستند که با زیرکی دیگران را مقصر جلوه داده و مسئولیت را از خود سلب می کنند. این افراد هوش اجتماعی پایینی دارند و پیوسته در حال فرار از مشکلات و پاک کردن صورت مسئله هستند. این افراد هیچ وقت در زندگی پیشرفت نمی کند.

9- نقاط ضعف و قوت خود را بیابید

یافتن نقاط ضعف و قوت، می تواند به ما در مسیر رشد کمک کند.

می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

• سعی کنید نقاط ضعف خود را شناخته و آن ها را مدیریت کنید. برای مثال اگر فردی هستید که زود عصبانی می شوید، از قرارگیری در موقعیت هایی که باعث خشم شما می شود اجتناب کنید.
• اگر از شوخی بدتان می آید، می توانید به اطرافیانتان بگویید تا در چه مواردی با شما شوخی نکنند.
• نقاط قوت خود را بررسی کنید.
• در محیط هایی باشید که بتوانید نقاط قوت خود را بروز دهید.
• اگر هنرمند خوبی هستید این را نشان دهید.
• سعی نکنید خوبی ها و توانایی های خود را نادیده بگیرید و آن ها را به حاشیه برانید.

10- به اتفاقات تکراری توجه کنید

به زندگی خود توجه کنید، چه اتفاقی همیشه در حال تکرار است؟ اتفاقات تکراری نشان از وجود مشکلی است و در پس خود، درسی دارد که باید یاد بگیرید تا دیگر تکرار نشود.

برای یافتن این اتفاقات سوالات پایین را از خود بپرسید:

• در برخورد با چه افرادی بیشترین تنش را تجربه می کنید؟
• چه رفتارهایی را نمی توانید تحمل کنید؟
• با ورود به چه محیط هایی می خواهید به سرعت از آن خارج شوید؟

جوابی که به این سوالات می دهید سایه های درون شما را نشان می دهد. می توانید برای رسیدن به جواب، احساساتتان را در مواجهه با این موقعیت بنویسید؛ نوشتن شما را با لایه های زیرین ضمیر ناخودآگاه آشنا می کند.

تکنیک‌ های کاهش استرس را یاد بگیرد

یادگیری تکنیک های مدیریت استرس به فرد کمک می کند در ارامش زندگی کند و این اولین گام برای تقویت هوش هیجانی است.

تمرین

• نفس عمیق
• یوگا
• مدیتیشن

خودارزیابی کنید

احساسات خود را پیش بینی کنید هیچ کس به اندازه شما خودتان را نمی شناسد. شما باید نقاط ضعف خود را شناسایی کنید.  این به شما کمک می کند در مواجهه با مشکلات بهترین تصمیمات را بگیرید.

احساسات خود را بپذیرید

پذیرش احساسات از بهترین راه هایی است که به افراد کمک می کند هوش هیجانی خود را تقویت کنند. اگر احساس خشم می کنید یا رنجیده اید ان را بپذیرید و راه های سالمی برای بروز ان ها پیدا کنید.

سخن آخر

در این مقاله در مورد هوش هیجانی EQ و اهمیت آن در زندگی روزمره پرداختیم و روش هایی را برای افزایش هوش هیجانی مطرح کردیم.

هوش هیجانی بالا، موفقیت های بیشماری را در جنبه های مختلف زندگی برای فرد به ارمغان می آورد.

اگر در زمینه هوش هیجانی و راه های تقویت ان سوالاتی دارید می توانید از روانشناسان مرکز مشاوره هم اندیشان بپرسید. مشاوران باتجربه این مرکز به شما در رسیدن به پاسخ سوالاتتان یاری می رسانند. برای استفاده از خدمات مشاوره تلفنی با شماره 02191023933 تماس بگیرید.

سوالات متداول

با افزایش هوش هیجانی چه امتیازاتی بدست می آوریم؟

ارتباط خوب با همسر و افراد خانواده – مدیریت برخوردها – موفقیت در شغل و…

از کتاب هایی در مورد هوش هیجانی نام ببرید؟

1- کتاب هوش هیجانی اثر دانیل گولمن (Daniel Goleman) – انتشارات نسل نو اندیش مترجم غلامحسین خانقانی

2- کتاب پرورش هوش هیجانی اثر کریستین وایلدینگ (Christine Wilding) – انتشارات نسل نو اندیش مترجمان شمس الدین حسینی و الهام آرام نیا