حشره هراسی یا آنتوموفوبیا (Entomophobia)، در واقع به ترس غیرمنطقی، شدید و مداوم از هر نوع حشره گفته میشود که ترس و انزجار ایجاد میکند. همچنین حشره هراسی یکی از انواع اختلالات فوبیای خاص محسوب میشود که در دسته اختلالات اضطرابی قرار میگیرد. این بیماران خودشان میدانند که ترسشان منطقی نیست، و انسان تنها با فوت کردن هم میتواند یک حشر را جابجا کند، با این حال قادر به کنترل آن نیستند.
خوشبختانه فوبیا درمان پذیر است و از روشهای مختلفی برای بهبود آن میتوان استفاده کرد. در ادامه به علائم و بهترین راهکارهای درمان حشره هراسی خواهیم پرداخت.
آشنایی با آنتوموفوبیا-حشره هراسی
فوبیای ترس از حشره ممکن است ترس و انزجار بسیاری به همراه داشته باشد، افراد مبتلا به ترس از حشرات، ترسی عمیق و غیرمنطقی از حشره یا موقعیتهایی که در ارتباط با آن است، دارند. با گذشت زمان، این ترس گستردهتر خواهد شد. برای مثال فرد از تصویر حشره یاشنیدن کلمه حشره نیز خواهد ترسید، به دنبال گسترده شدن ترس، فرد رفتارهای خود را محدودتر میکند تا از مواجهه با حشرات اجتناب کند.
چه عواملی باعث آنتوموفوبیا میشود
فوبیای مربوط به حشرات، نوع رایجی از هراسهای خاص است. با این حال، هنوز کاملا مشخص نیست چه عواملی باعث ایجاد آنتوموفوبیا میشود. اما بطور کلی بنا به نظر محققان عوامل زیر در ایجاد فوبیای حشره نقش دارند.
- رفتارهای آموخته شده
آنتوموفوبیا ممکن است بر اساس اطلاعاتی که فذئ دریافت میکند این ترس را یاد بگیرد. برای مثال مواردی مانند مشاهده ترس والدین از حشرات به فرد میآموزد که برای محافظت از خود، باید از حشرات فاصله بگیرد.
- تجربیات منفی
فوبیای حشرات ممکن است با یک تجربه ناخوشایند مرتبط باشد. به عنوان مثال، مورد حمله زنبورها واقعشدن، یا گرفتنبیماری مشترک با پرندگان که ناشی از تماس با این حیوان بودهاست میتواند منجر به ترس از حشرات شود.
- عوامل فردی
مغز هر انسانی ترس و اضطراب را به روش خاصی و متفاوتی پردازش میکنند. عده ای ممکن است به طور طبیعی نسبت به بقیه، آمادگی بیشتری برای واکنشهای استرسی هنگامی که با فوبیای خود مواجه میشوند، داشته باشند.
علائم و نشانه های آنتوموفوبیا-حشره هراسی چیست
علائم حشره هراسی میتواند شامل علائم روانی و جسمانی باشد. در صورتی که تمام این علائم یا برخی از آنها برای حداقل شش ماه، در فرد باقی مانده باشد، وی دچار اختلال ترس از حشره یا فوبیای حشره است.
علائم روانی
- احساس ترس و انزجار شدید هنگام آنتوموفوبیا دیدن یا فکر کردن به حشرات
- با توجه به این که فرد از ترس غیرمنطقی خود آگاه است، اما احساس اضطراب غیرقابل کنترل دارد
- اجتناب از موقعیتها و مکانهایی که ممکن است در آنجا حشره وجود داشته باشد مانند(پارک ها یا جنگل)
علائم جسمانی
- افزایش ضربان قلب
- تعریق زیاد
- لرزش
- گرفتگی یا درد قفسه سینه
- تنگی نفس
- سرگیجه
- حالت تهوع
اگر شما نیز در مواجه با حشرات دچار این علائم میشوید میتوانید از طریق تماس با مشاوران با تجربه مرکز مشاوره هم اندیشان راهنمایی های لازم را برای درمان فوبیای خود دریافت کنید.
روشهای درمان فوبیای ترس از حشرات
آنتوموفوبیا همانند هر فوبیای دیگری به میزان قابل توجهی به روان درمانی پاسخ موثر میدهد. تکنیک های مختلفی وجود دارد که روانشناسان به کمک آنها در جلسات مشاوره به شما کمک میکنند تا بر ترس خود غلبه کنید. در این میان روش درمانی شناختی رفتاری و تکنیکهای خاص آن نظیر مواجه سازی تدریجی از بیشترین اثربخشی برخوردار است که در ادامه برخی از رئوش های درمانی موثر را به طور خلاصه شرح دادهایم.
- مواجهه درمانی
در این روش شما به طور تدریجی در معرض محرک استرس زا قرار میگیرید، هدف مواجهه درمانی این است که شما را با گذشت زمان در معرض فوبیای خود قرار دهد و به فرد در مدیریت بهتر احساس اضطراب و انزجار کمک کند.
- درمان شناختی رفتاری
هدف درمان شناختی رفتاری تغییر شیوه تفکر و رفتار شما در مورد ترستان است. یک متخصص بهداشت روان به واسطه تکنیکهایی با شما همکاری خواهد کرد تا به شما در درک و مدیریت احساس اضطراب و انزجارتان کمک کند.
در طول این فرآیند درمانی، متخصصان این ایده را در فرد تقویت میکنند که به عنوان مثال ترس از کفش دوزک به طور کلی بی خطر است. همچنین ممکن است تمرینات تنفس و مدیتیشن را به شما آموزش دهند تا بتوانید با فوبیای حشرات مقابله کنید. این روش درمانی معمولا با تکنیک “مواجه درمانی” ترکیب میشود.
- حساسیت زدایی منظم
در این روش به شما آموزش داده میشود که با استفاده از روشهایی نظیر انقباض و انبساط عضلات و یا تکنیکهای تنفس منظم، اضطرابش را کنترل کند. بعد از یادگیری موفقیت آمیز این مسئله، شما باید یک فهرست از عواملی که باعث ترس از حشره در وجود شما میشوند، را به ترتیب اولویت بندی کنید.
سپس، درمانگر شما را با موضوعی که کمترین ترس را در شما ایجاد میکرده، مواجه میکند و شما باید بر اساس تکنیکهایی که آموزش دیده اید، با آن اضطراب مقابله کنید. تا زمانی که بتوانید، اضطراب و ترس خود را کنترل کنید.
- دارو درمانی
داروها معمولاً برای درمان فوبیای خاص مثل ترس از حشرات استفاده نمیشوند. با این حال، در برخی موارد، ممکن است به صورت کوتاه مدت برای کمک به کاهش علائم استرس کمک کننده باشند. عمدتا از داروهای Benzodiazepine“” نظیر (آلپرازولام) و یا (لورازپام) که نوعی آرام بخش و داروی ضد استرس هستند برای افراد مبتلا به فوبیای خاص استفاده میشود.
همچنین داروهای “Beta blocker”،نیز میتواند برخی از علائم جسمی مانند فشار خون بالا و ضربان قلب سریع را کاهش دهد. توجه داشته باشید که بدون تجویز و مشورت با پزشک هیچ دارویی را سر خود مصرف نکنید.
- واقعیت مجازی برای درمان فوبیای حشره هراسی
استفاده از تکنولوژی واقعیت مجازی در سالهای اخیر، توجه بسیاری جلب کرده است. در این تکنیک شما را با استفاده از واقعیت مجازی با فوبیای خود روبهرو میکنند. با توجه به امکاناتی که واقعیت مجازی دارد باعث میشود که شما تصور کنید در همان محیط قرار گرفته، و احساس میکنید واقعا در میان حشرات هستید.
استفاده از واقعیت مجازی، باعث میشود که شما با امنیت بیشتری و بدون حضور واقعی در میان حشرات با ترس خود مواجه شوید؛ تحقیقات روانشناسی نشان میدهد که استفاده از این تکنولوژی واقعیت مجازی برای درمان فوبیا به اندازه مواجهه واقعی مفید و موثر است.
در پایان
آنتوموفوبیا یکی از رایج ترین فوبیا ها میباشد، شایعترین فوبیاهای مختص به حشرات مربوط به عنکبوت و زنبور است. فرد مبتلا به حشره هراسی هنگام حضور در اطراف پارک یا جنگل به شدت احساس اضطراب و استرس میکند.
اگر ترس مربوط به حشرات را دارید و به طور قابل توجهی زندگی شما را دچار مشکل کرده است، بهتر است هرچه سریعتر به یک مشاور، روانشناس متخصص در این زمینه مراجعه کنید. جهت کسب اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره مفید از طریق شماره زیر میتوانید با ما در ارتباط باشید.
سوالات متداول
حشره هراسی چیست؟
آنتوموفوبیا یا ترس شدید از حشرات یکی از فوبیای های رایج میباشد، که در آن فرد از دیدن، شنیدن صدا، یا حتی تصور یک حشره دچار استرس و انزجار شدید میشود.
چگونه میتوان حشره هراسی را درمان کرد؟
روش ها و تکنیک های مختلفی برای درمان ترس از حشرات وجود دارد که در این مقاله به شرح آنها پرداخته ایم.
نظرات کاربران