افسردگی در سالمندان چه دلایلی دارد؟ راه های پیشگیری و درمان آن کدامند؟

افسردگی در سالمندان (Depression in elderly)، یکی از شایع ترین اختلالات در این افراد است. این افسردگی در اواخر عمر اتفاق می افتد و سالمندان زیادی با این مشکل روبرو می شوند.

این عارضه در سالمندان به دلیل تنهایی، استرس، کاهش توانمندی های جسمی و کم شدن استقلال در انجام مورد روزمره خود، از دست دادن عزیزان و نزدیکان، ایجاد می شود.

سالمند در دوران بازنشستگی با دور شدن از همکارانش دچار بی هدفی و بی انگیزگی شده و خطر ابتلا به افسردگی در او افزایش می یابد.

افسردگی سالمندی در زنان بیشتر از مردان دیده می شود. خانم ها به دلیل تغییرات هورمونی و استرس از دست دادن همسر، بیشتر دچار افسردگی سالمندی می شوند.

جالب است بدانید تنها ده درصد از این افراد تحت درمان های بالینی قرار می گیرند؛ زیرا علائم و نشانه های افسردگی در افراد متفاوت است.

اما از آنجایی که افسردگی در سالمندان، خطر ابتلا به بیماری های قلبی را افزایش داده و موجب بیماری های مزمن و مرگ می شود، باید به سرعت درمان شود.

بنابراین لازم است که همه افراد با علایم و نشانه های افسردگی در سالمندان آشنا شوند. برای آشنایی شما با افسردگی در سالمندان، توصیه می کنیم که با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه شوید و حتما این مقاله را بخوانید.

دلایل افسردگی در سالمندان کدامند؟

عواملی که باعث افسردگی در سالمندان می شوند، متعدد هستند.

از جمله مهم ترین عوامل، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ژنتیک
• سابقه ابتلا به افسردگی
• عدم تعادل شیمیایی در مغز
• جنسیت سالمند؛ معمولا خانم ها به دلیل مشکلات هورمونی در سنین پیری، بیشتر از مردان دچار افسردگی می شوند.
• مجرد بودن سالمند
• طلاق در سالمندی
• از دست دادن همسر
• اتفاقات استرس زا در زندگی
• نداشتن یک خانواده یا حمایتگر
• بیماری ها و مشکلات جسمی، مانند سکته مغزی، فشار خون بالا، دیابت، زوال عقل و…
• ترس از مرگ
• اقدام به خودکشی در گذشته
• داشتن دردهای مزمن یا شدید
• از دست دادن عزیزان
• سوءاستفاده از مواد مخدر یا روان گردان ها
• خون رسانی ناقص در مغز و تغییرات شیمیایی در سلول های مغزی
• مصرف داروهایی مربوط به بیماری هایی مانند دیابت، فشار خون بالا، آرتروز کلسترول بالا و استروئید

علائم و نشانه های افسردگی در سالمندان کدامند؟

همان طور که گفته شد، علائم و نشانه های افسردگی در هر فرد متفاوت است.

از مهم ترین علائم این بیماری، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فرد سالمند فاقد انرژی بوده و اغلب خسته به نظر می رسد.
• فرد سالمند در تمرکز و به خاطر سپردن وقایع دچار مشکل می شود.
• فرد بیمار در تصمیم گیری و یا پیگیری برنامه های خود با مشکل روبرو می شود.
• فرد ترجیح می دهد که تنها باشد.
• اشتهای فرد افسرده کم یا زیاد می شود.
• تمایلی به پاسخ دادن به تلفن ندارد.
• به سر و وضع و لباس پوشیدن خود اهمیتی نمی دهد.
• علاقه، شوق و اشتیاق خود را نسبت به فعالیت ها و کارهایی که مورد علاقه اش بوده اند، از دست می دهد.
• دردهای جسمانی دارد که هیچ علتی ندارد.
• در مورد خودکشی صحبت می کند.
• گریه های مکرر دارند.
• بی خوابی نیز یکی از شایع ترین علایم افسردگی در سالمندان است.

انواع افسردگی در سالمندان کدامند؟

به طور کلی انواع افسردگی در سالمندان، به 2 نوع تقسیم بندی می شوند.

1- افسردگی اساسی

این نوع افسردگی شامل علایمی است که باعث اختلال در روند کار، خواب، مطالعه، تغذیه و لذت بردن از زندگی شود.

2- افسردگی خویی

این نوع افسردگی ممکن است بیش از دو سال به طول بکشد و علائم افسردگی اساسی در این افسردگی کم یا زیاد باشد.

بی خوابی و افسردگی در سالمندان چه ارتباطی با هم دارند؟

اغلب بیماران سالمند از بی خوابی رنج می برند. زود بیدار شدن از خواب، بیشتر از سایر اختلالات خواب، نشان دهنده افسردگی در سالمندان است.

طبق مطالعات انجام شده، بی خوابی یک عامل خطر برای شروع افسردگی در افراد سالمند محسوب می شود.

زوال عقل عروقی چه ارتباطی با افسردگی در سالمندان دارد؟

علت افسردگی در سالمندان را می توان به تغییرات جسمی آنها نیز نسبت داد. مخصوصا اگر سالمند برای اولین بار با افسردگی روبرو می شود، ممکن است این افسردگی به دلیل تغییرات در بدن و مغز او باشد.

سالمندانی که گرفتگی عروق دارند، رگ های خونی تنگ تری دارند. بنابراین جریان طبیعی خون در بدن این افراد از جمله در مغز آنها محدود می شود. بدین ترتیب این افراد دچار افسردگی می شوند.

از طرف دیگر، این افراد بیشتر در معرض حمله قلبی، سکته مغزی و سایر بیماری های عروقی هستند.

درمان افسردگی در سالمندان به چه صورت می باشد؟

در صورتی که بیماری افراد سالمند به خوبی تشخیص داده شود، درمان آن کار چندان دشواری نیست. اما باید توجه داشت که داروهای ضد افسردگی در جوانان و بزرگسالان خوب جواب می دهند؛ اما در افراد سالمند این داروها همیشه چاره ساز نیستند.

این داروها برای ایجاد روند درمان به زمان طولانی نیاز دارند و از طرفی به علت حساس بودن سالمندان، داروها باید با دز های پایین تری به آنها تجویز شوند. بنابراین روند درمان آنها بسیار طولانی تر می شود.

همچنین این داروها می توانند با سایر داروهای پزشکی افراد سالمند تداخل داشته باشند. بنابراین بهتر است که سالمندان با روان درمانی، درمان شوند.

این افراد به مراقبت های پرستاری، حمایت خانواده و دوستان نیاز دارند و در صورتی که مورد توجه قرار بگیرند، به مرور بهبود خواهند یافت.

پیشگیری از افسردگی در سالمندان به چه صورت است؟

سالمندان باید خود را برای تغییرات زندگی مانند بازنشستگی آماده کنند. همچنین بهتر است که همواره احساسات خود را با عزیزانشان در میان بگذارند.

موثرترین راه برای جلوگیری از افسردگی سالمندان، این است که نزدیکان آنها برای حضور در جامعه و اجتماعات خانوادگی برنامه ریزی کنند. همچنین آنها باید سالمند را به ملاقات با دوستان قدیمی و همکارانت سابق تشویق نمایند. این افراد بهتر است ورزش را در برنامه روزانه خود داشته باشند.

ورزش، رژیم غذایی سالم، تناسب اندام و پیشگیری از بیماری های جسمی، از عواملی هستند که از افسردگی در سالمندان نیز پیشگیری می کنند.

برای اطلاع از تاثیر ورزش در کاهش افسردگی، پیشنهاد می کنیم مقاله «تاثیر ورزش در کاهش افسردگی و اضطراب + معرفی بهترین ورزش ها برای درمان افسردگی» را مطالعه فرمایید.

روان درمانی چه کمکی به درمان افسردگی سالمندان می کند؟

روان درمانی به افراد کمک می کند تا با مشکلات خود کنار آمده و برای بهبود شرایط بکوشند. یکی از بهترین راه ها برای درمان افسردگی در سالمندان، روان درمانی است.

درمان شناختی رفتاری CBT یکی از انواع درمان های افسردگی بوده و به افراد کمک می کند تا دیدگاه های منفی و همچنین رفتارهایی را که باعث تشدید علائم افسردگی می شوند را تغییر دهند.

این روش درمان به بیمار کمک می کند تا نسبت به از دست دادن افراد و رابطه ها و همچنین علت آسیب های روحی و روانی، آگاهی پیدا کنند و بتوانند به خوبی علت افسردگی خود را یافته و با آن مقابله کنند.

سخن آخر

دوره سالمندی، یکی از مقاطع حساس در زندگی افراد است. در این دوران، افراد سالمند به راحتی در معرض بیماری های جسمی و روحی قرار می گیرند. یکی از شایع ترین بیماری های این افراد، افسردگی است.

افسردگی سالمندان به دلایل مختلفی ایجاد می شود و می تواند عواقب جبران ناپذیری داشته باشد. بنابراین افراد سالمند یا کسانی که از آنها مراقبت می کنند، باید با راه های پیشگیری و درمان افسردگی آشنا باشند.

ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را با این بیماری آشنا کنیم. در صورتی که در رابطه با افسردگی سالمندان به مشاوره بیشتری نیاز داشته باشید، می توانید با ما در هم اندیشان در ارتباط باشید.

برای دریافت مشاوره تلفنی، با شماره 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

بهترین روش درمان افسردگی در سالمندان چیست؟

بهترین روش برای درمان افسردگی در افراد در هر سنی، مشاوره و روان درمانی است. افراد هر چقدر بیشتر با یک محرم صحبت کنند، سبک تر شده و کمتر به افسردگی مبتلا می شوند. همچنین در صورتی که دچار افسردگی هستند با کمک روان درمانگر می توانند علل افسردگی خود را پیدا کرده و آن را از خود دور کنند.

آیا افسردگی در سالمندان نیز می تواند به خودکشی منجر شود؟

بله؛ متاسفانه در صورتی که افسردگی سالمندان به درستی تشخیص داده نشود و در درمان آن تلاشی انجام نشود، این بیماری می تواند بسیار خطرناک شده و حتی به خودکشی منجر شود.

آیا همه سالمندان به افسردگی مبتلا می شوند؟

خیر؛ همه سالمندان به افسردگی مبتلا نمی شوند؛ اما 1 تا 4 درصد افراد بالای 65 سال به این بیماری مبتلا می شوند.