پیشگیری از آلزایمر – برای پیشگیری از بیماری آلزایمر در سالمندی چه اقداماتی باید انجام دهیم؟

آلزایمر بیماری خطرناکی است که در آن توانایی های مغز به تدریج تحلیل رفته و سرانجام به مرگ فرد می انجامد. آلزایمر باعث مرگ سلول های مغزی شده و بافت های مغزی در این بیماری به تدریج تحلیل می رود؛ این روند باعث می شود مناطقی از مغز که به تکلم و ادراک می شود، از بین رفته و فرد به تدریج حافظه خود را از دست داده و نمی توانند تکلم و استدلال کند.

تحقیقات سازمان بهداشت جهانی نشان می دهد در سال سال ۲۰۵۰ حدود ۱۱۵ میلیون نفر از بیماری آلزایمر رنج خواهند برد. این آمار بالا به تنهایی نشان می دهد باید برای پیشگیری از آن اقدامات اساسی انجام داد.

تاکنون هیچ روش قطعی برای پیشگیری از آن یافت نشده است؛ اما مطالعات نشان می دهد با انجام برخی فعالیت ها می توان ریسک ابتلا به این بیماری ها را کاهش داد!

در ادامه برخی فعالیت هایی را بررسی می کنیم که با انجام آنها، کمتر در خطر بیماری آلزایمر قرار می گیریم. لذا از شما دعوت می کنیم در ادامه مطلب با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید.

راه های پیشگیری از بیماری آلزایمر در سالمندی

راه های پیشگیری از آلزایمر را می توان به چند دسته تقسیم بندی کرد؛ در ادامه به توضیح این راه و روش ها می پردازیم.

1- رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشید

رژیم غذایی مناسب، نقش کلیدی در جلوگیری از بروز آلزایمر دارد. در این رژیم باید از آجیل ها، انواع توت ها، حبوبات، مرغ، ماهی، روغن زیتون، سبزیجات دارای برگ سبز و سبزیجات دیگر به میزان مناسب استفاده شود.

از غذاهای سرخ شده فست فودها، شیرینی جات، کره، مارگارین، گوشت قرمز و پنیر که عامل ایجاد کننده آلزایمر هستند، اجتناب شود!

علاوه بر آن، تاثیر مواد زیر بر پیشگیری از آلزایمر نیز به اثبات رسیده است:

• قهوه

با تحقیقات انجام گرفته، قهوه بر سلامت مغز تاثیرات زیادی دارد. قهوه 16 درصد از ابتلا به آلزایمر جلوگیری می کند.

• چای سبز

این ماده از تشکیل پلاک های پروتئینی عامل ایجاد آلزایمر جلوگیری می کند.

• بلوبری (Blueberry)

مصرف بلوبری نیز باعث پیشگیری از زوال عقلی می شود. این میوه سرشار از آنتی اکسیدان است و به سلامت و قدرت حافظه کمک می کند.

• گردو

گردو می تواند از ابتلا به بیماری آلزایمر یا از پیشرفت آن جلوگیری می کند و به سبب آنتی اکسیدان بالایی که دارد، می تواند از افت فعالیت های مغزی پیشگیری کند.. محققان تاثیر رژیم غذایی سرشار از گردو را طی آزمایشی بر روی موش های آزمایشگاهی دریافتند. موش هایی که 9 تا 10 ماه رژیم غذایی حاوی 6 الی 9 درصد گردو داشتند، به لحاظ توانایی‌ های یادگیری، هماهنگی، حرکتی و رفتار مرتبط با تشویش بهتر از موش هایی که در رژیم آن ها گردو وجود نداشت، عمل کردند. (در انسان ها این میزان با مصرف ۲۸٫۳۵ گرم تا ۴۲٫۵۲ گرم گردو در روز برابر است.)

• رزماری و نعناع

رزماری و نعناع، به دلیل داشتن آنتی اکسیدان بالا می توانند از بروز آلزایمر جلوگیری کنند. عصاره این دو گیاه بر روی بیماری‌ های اختلال شناختی مانند توانایی درک و حل مسئله اثرات مثبتی دارند. با دریافت دوز مناسب از این دو گیاه، می توان از بروز آلزایمر جلوگیری کرد.

•  ماهی

دانشمندان معتقدند مصرف ماهی و غذاهای دریایی برای پیشگیری و درمان آلزایمر بسیار موثر هستند. ماهی سرشار از فسفر و غذای مغز است و افرادی که دست کم یک بار در هفته ماهی کبابی مصرف می کنند، ماده خاکستری مغز در آن ها بهتر حفاظت می شود

2- فعالیت اجتماعی داشته باشید و با مردم معاشرت کنید

بودن در اجتماع و معاشرت با مردم باعث فعال بودن مغز می شود.

شما می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

• انجام کارهای خیرخواهانه و داوطلبانه

می توانید به صورت داوطلبانه در خیریه ها حضور داشته باشید، یا در گروه های محلی وظایفی را بر عهده بگیرید.

• رفتن به کتابخانه

رفتن به کتابخانه علاوه بر یافتن کتاب های جدید و متنوع، باعث افزایش هوشیاری مغز شما می شود.

• بازدید از موزه

بازدید از موزه و تماشای نمایشگاه ها، باعث تحریک ذهن شده و ذهن را فعال نگه می دارد.

• معاشرت با دوستان و همسایه ها

معاشرت با دوستان در سلامت ذهن، روح و مغز به خصوص در سالمندان موثر است.

• رفتن به تئاتر و سینما

حضور در تئاتر و سینما علاوه بر سرگرم کردن، حواس را درگیر می کند و باعث بهبود فعالیت مغزی می شود.

3- ورزش کنید

فعالیت بدنی از موارد ضروری پیشگیری از آلزایمر است. ورزش بروز بیماری آلزایمر را تا 65 کاهش می دهد و جریان خون را به خوبی در مغز به جریان می اندازد؛ همچنین اکسیژن را به مغز می رساند.

علاوه بر آن اثر مثبت ورزش بر قلب و عروق ثابت شده است. ورزش با تاثیر مثبت روی قلب و مغز، از آلزایمر جلوگیری می کند.

می توانید ورزش های زیر را انجام دهید:

• پیاده روی

پیاده روی کنید، حتی به مدت کم! این ورزش بسیار مفید، تفاوت های بزرگی در زندگی شما ایجاد می کند.

• حرکات کششی

این حرکات ساده کششی را در برنامه هر روز خود قرار دهید.

• یوگا

حرکات یوگا یا تای چی بر ذهن، جسم و روح تاثیراتی عالی دارد. افرادی که در جوانی یک زندگی پرتحرک و با نشاط دارند، می توانند در میانسالی نیز زندگی خوبی داشته باشند.

4- مهارت های جدید بیاموزید

با یادگیری و انجام مهارت جدید، مغز به چالش کشیده می شود و راه های جدید عصبی تشکیل می شود.

می توانید موارد زیر را انجام دهید:

• در یک کلاس آموزشی ثبت نام کنید.

یک رشته را انتخاب کنید و در آن به کسب مهارت بپردازید. برای مثال می توانید به کلاس خوشنویسی بروید؛ سخنرانی یاد بگیرید یا موسیقی بنوازید؛ و یا رشته جدیدی از آشپزی را یاد بگیرید.

• یک زبان جدید بیاموزید.

آموزش زبان نیز مغز را به چالش کشیده و باعث ایجاد راه های عصبی جدیدی می شود. علاوه بر آن با شرکت در کلاس زبان، امکان ایجاد تعامل با دوستان و همکلاسان فراهم می شود.

• با تکنولوژی بیشتر آشنا شوید.

با توجه به سرعت پیشرفت تکنولوژی، همیشه چیزهای جدید برای یادگیری وجود دارد. می توانید مهارت های جدیدی در این حوزه یاد بگیرید. برای مثال طرز کار یک اپلیکیشن یا چک کردن ایمیل را یاد بگیرید و یا طرز کار با شبکه های اجتماعی را یاد بگیرید.

• موسیقی گوش کنید و برقصید

می توانید موسیقی یاد بگیرید و با نواختن موسیقی، مغز را فعال نگه دارید. با انجام رقص نیز هماهنگی خوبی بین چشم، بدن و مغز ایجاد می شود.

5- بخوانید و بنویسید

خواندن نوشته برای مغز دشوارتر از پردازش تصاویر است؛ چرا که در حین خواندن فعالیت های مغزی از قبیل بینایی، زبان و یادگیری پیوندی درگیر می شود. علاوه بر آن در دست گرفتن قلم و نوشتن نیز هماهنگی چشمی و شناختی می خواهد، که در نتیجه این کارها باعث افزایش عملکرد مغزی می شود.

می توانید کارهای زیر را انجام دهید:

• هر روز مطالعه کنید

کتاب بخوانید؛ روزنامه و یا حتی در بستر اینترنت، وب سایت های مطالب مورد علاقه تان را دنبال کنید.

• گروه های کتاب خوانی بپیوندید.

با شرکت در این گروه ها، می توانید به طور منظم به کتاب خوانی بپردازید. علاوه بر آن می توانید دوستان کتاب خوان زیادی را پیدا کنید. این دو فعالیت کتاب خوانی و فعالیت اجتماعی باعث سلامت مغز می شود.

• دفتر یادداشت روزانه داشته باشید.

می توانید وقایع روزانه را ثبت کنید. این می تواند شامل کارهای انجام شده دستاورد ها یا دیده ها و شنیده های شما باشد. می توانید داستان زندگی خود را به صورت کتاب یا حتی کوتاهتر بنویسید. این داستان می تواند برای اعضای کم سن و سال خانواده جذاب باشد؛ و یا حتی اقدام به نامه نوشتن بکنید.

6- هنر و کار دستی

ساختن کار دستی، ذهن شما را هوشیار نگه می دارد.

کارهای زیر می تواند الهام بخش شما باشد:

• • نقاشی کشیدن
  • می توانید بر روی کاغذ یا بوم منظره و پرندگان باغ را بکشید.
  • ساخت سازه های دستی
  • می توانید بافتنی ببافید و روی آن ها گلدوزی کنید.
  • صنایع دستی روی چوب؛ می توانید نجاری کنید یا بر روی چوب نقاشی یا حتی می توانید برای پرندگان لانه بسازید.
  • تزئینات مناسبتی بسازید؛ می توانید در مناسبت هایی مانند عید نوروز تخم مرغ رنگ کنید یا هفت سین بسازید و یا در مناسبت هایی مانند یلدا تزئینات خاص را درست کنید.

7- خوب بخوابید

خواب خوب و باکیفیت، علاوه بر افزایش عملکرد ذهنی و سلامت جسمانی، باعث پیشگیری از آلزایمر می شود. از اهمیت خواب کافی غافل نشوید.

8- به چشم پزشک مراجعه نمایید! (تشخیص امکان ابتلا به آلزایمر از طریق معاینه چشم)

محققان ادعا کرده اند با اسکن چشم، می توان امکان ابتلا به این بیماری را تشخیص داد. آلزایمر در اثر انباشت پلاک های پروتئینی موسوم به بتا آمیلوئید (Amyloid beta) در مغز ایجاد می شود. دانشمندان از روی انباشت این پلاک ها در چشم، می توانند قبل از بروز این بیماری آن را تشخیص دهند.

9- سیگار نکشید

برای این که در سالمندی به آلزایمر مبتلا نشوید، نباید سیگار بکشید. نشریه Archives of Internal Medicine اعلام کرده است افرادی که در میانسالی سیگار می کشند، ریسک ابتلای آن ها به آلزایمر 157 درصد بیشتر از بقیه افراد است.

ترک سیگار به خصوص در سنین پایین، احتمال زوال عقل را بسیار پایین می آورد.

10- مدیریت استرس و کاهش آن

بین تجربیات استرس زا و تشدید آلزایمر ارتباط زیادی وجود دارد. بنابراین نیاز است افراد استرس خود را کنترل کنند. یوگا و مدیتیشن می تواند این استرس را از بین ببرد.

11- تشخیص به موقع

در افراد بالای 65 سال، از هر 8 نفر یک نفر به آلزایمر مبتلا می شود. این بیماری نشانه های اولیه ای دارد که با تشخیص به موقع آن، می توان راه درمان را شروع کرد.

سخن آخر

بیماری آلزایمر یکی از بیماری های خطرناک است که درمان قطعی ندارد! اما با استفاده از تغییر سبک زندگی، تغذیه، انجام ورزش و داشتن تحرک کافی می توان از بروز آن جلوگیری کرد.

آلزایمر این روزها در بین سالمندان بسیار شایع شده است؛ و این زنگ خطری است تا افراد از سنین جوانی به تغییر سبک زندگی و انجام ورزش بپردازند و با مصرف مواد مغذی و دوری از غذاهای ناسالم از بروز آن جلوگیری کنند.

اگر یکی از افراد خانواده تان دچار  آلزایمر است، می توانید با مرکز مشاوره هم اندیشان تماس بگیرید. این مرکز با مشاوران باتجربه به سوالات شما در این زمینه پاسخ می دهند.

برای دریافت مشاوره تلفنی، با مشاوران هم اندیشان از سراسر کشور  با شماره 02191023933 تماس بگیرید.

سوالات متداول

آیا انجام بازی های فکری می تواند از بروز آلزایمر جلوگیری کند؟

برخی از محققان بازی های فکری را برای پیشگیری از آلزایمر پیشنهاد می دهند؛ اما برخی دیگر معتقدند این بازی ها صرفا راهی برای افزایش عملکرد ذهنی هستند و باعث جلوگیری از آلزایمر نمی شود.

آیا آلزایمر قابل درمان است؟

آلزایمر را در صورت وقوع و تشخیص، نمی توان درمان کرد. اما با روش هایی مانند مدیریت سبک زندگی می توان روند پیشرفت بیماری را به تعویق انداخت.

چه عواملی سبب بروز آلزایمر می شود؟

ژنتیک و داشتن سابقه خانوادگی، کم تحرکی، افسردگی، اضطراب، کم خوابی، مصرف دخانیات، نمک و…