اضطراب اجتماعی چیست + علائم اختلال اضطراب اجتماعی و راه های درمان آن

شاید بارها افرادی را دیده باشید که از حضور در جمع هراس دارند، این افراد به صورت غیرطبیعی از بودن در اجتماع و در بین افراد می ترسند. این ترس که اضطراب اجتماعی نام دارد، می تواند مشکلات زیادی در افراد ایجاد کند که باید درمان شود!

در ادامه به معرفی اضطراب اجتماعی و علایم آن می پردازیم؛ لذا از شما دعوت می کنیم در ادامه مطلب با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید.

اضطراب اجتماعی چیست؟

اضطراب اجتماعی (social anxiety disorder)، که گاهی از آن به عنوان هراس اجتماعی یا فوبیای اجتماعی یاد می شود، نوعی اختلال اضطرابی است که باعث ایجاد ترس شدید در محیط های اجتماعی می شود.

افراد مبتلا به این اختلال در صحبت، ملاقات با افراد جدید و شرکت در اجتماع دچار مشکل می شوند؛ در نتیجه قسمتی از فعالیت های روزمره شان مختل می شود.

این افراد از قضاوت های دیگران می ترسند؛ حتی ممکن است بدانند که ترس هایشان غیرمنطقی یا نامعقول است، اما در غلبه بر آن ها احساس ناتوانی می کنند.

طبق نظریه های اضطراب اجتماعی، این اختلال با کمرویی متفاوت است؛ کمرویی معمولاً کوتاه مدت است و زندگی فرد را مختل نمی کند؛ اما اضطراب اجتماعی مداوم و ناتوان کننده است.

اضطراب اجتماعی توانایی فرد در موارد زیر  تحت تاثیر قرار می دهد:

• کار
• حضور در مدرسه
• ایجاد روابط نزدیک با افراد خارج از خانواده

طبق گزارش انجمن اضطراب و افسردگی آمریکا (ADAA)، حدود 15 میلیون بزرگسال آمریکایی دارای اختلال اضطراب اجتماعی هستند. باید خاطر نشان کرد علائم این اختلال ممکن است در حدود سن 13 سالگی شروع شود.

انواع اضطراب اجتماعی

اضطراب اجتماعی به دو نوع خاص و فراگیر تقسیم می شود:

• خاص

فردی که اضطراب اجتماعی خاص دارد، از حضور در جمع خاصی هراس دارد؛ اما فردی که به اضطراب اجتماعی فراگیر مبتلا است، در بیشتر موقعیت های اجتماعی دچار هراس و بی قراری می شود.

• فراگیر

اضطراب اجتماعی در بیشتر اوقات به صورت منتشر دیده می شود. فرد در بیشتر موقعیت های زندگی اضطراب، افسردگی، شرمساری، نگرانی، بلاتکلیفی، احساس حقارت و سرزنش خود می کند.

علائم و نشانه های اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟

افراد مبتلا به هراس اجتماعی، در زمان تعاملات اجتماعی ممکن است با علائم جسمی زیر مواجه شوند:

• خجالت زدگی
• حالت تهوع
• تعریق بیش از حد
• لرزش
• مشکل در صحبت کردن
• سرگیجه یا سبکی سر
• ضربان قلب سریع

همچنین علائم روانی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• نگرانی شدید در مورد موقعیت های اجتماعی روزها یا هفته ها قبل از رویداد
• اجتناب از حضور در موقعیت های اجتماعی
• از دست دادن کار به دلیل اضطراب

طبیعی است که گاهی اوقات احساس اضطراب کنید؛ با این حال، وقتی دچار هراس اجتماعی هستید، دائماً ترس دارید که توسط دیگران مورد قضاوت قرار بگیرید، یا در مقابل آن ها تحقیر شوید.

شما ممکن است از همه موقعیت های اجتماعی اجتناب کنید، از جمله:

• پرسیدن سوال
• مصاحبه های شغلی
• خرید کردن
• استفاده از سرویس های بهداشتی عمومی
• صحبت کردن با تلفن
• غذا خوردن در جمع

علائم اضطراب اجتماعی ممکن است در همه شرایط ظاهر نشود و ممکن است شما اضطراب محدود یا اضطراب انتخابی داشته باشید؛ به عنوان مثال، علائم ممکن است فقط زمانی ظاهر شود که در حضور مردم غذا می خورید یا با افراد غریبه صحبت می کنید.

در صورت داشتن یک مورد شدید، علائم می تواند در همه محیط های اجتماعی ظاهر شود.

ریشه اختلال اضطراب اجتماعی چیست؟

علت دقیق هراس اجتماعی ناشناخته است؛ با این حال، تحقیقات فعلی، این ایده را تأیید می کند که این اختلال ناشی از ترکیب عوامل محیطی و ژنتیکی است.

البته تجربیات منفی نیز ممکن است به این اختلال کمک کنند، از جمله:

• درگیری های خانوادگی
• سوء استفاده عاطفی، جنسی و…
• ناهنجاری های جسمی مانند عدم تعادل سروتونین نیز ممکن است به این بیماری کمک کند. سروتونین یک ماده شیمیایی در مغز است که به تنظیم خلق و خو کمک می کند.

اختلالات اضطرابی می تواند در تمام افراد خانواده مشاهده شود؛ با این حال، محققان مطمئن نیستند که آیا آن ها واقعاً با عوامل ژنتیکی مرتبط هستند یا خیر!

به عنوان مثال، یک کودک ممکن است با یادگیری رفتار یکی از والدین خود که دارای اختلال اضطراب است، به این بیماری مبتلا شود. کودکان همچنین می توانند در نتیجه پرورش در محیط های کنترل کننده یا محافظت کننده دچار اختلالات اضطرابی شوند.

عوارض جانبی اختلال اضطراب اجتماعی

اختلال اضطراب اجتماعی اگر درمان نشود، می‌تواند زندگی فرد را کنترل کند.

عوارض زیر در نتیجه درمان نشدن اضطراب اجتماعی رخ می دهد:

• عزت نفس ضعیف
• مهارت‌ های اجتماعی کم
• داشتن افکار منفی در مورد خود
• مشکل قاطع و جسور بودن
• سوء مصرف مواد و الکل
• خودکشی یا اقدام به خودکشی
• پیشرفت تحصیلی و شغلی کم
• حساس بودن شدید نسبت به انتقاد
• گوشه‌گیری و روابط اجتماعی دشوار
• بروز اختلالاتی مانند افسردگی و مشکلات سوء مصرف مواد

تشخیص اضطراب اجتماعی

فاکتورهای تشخیصی اضطراب اجتماعی، عبارتند از:

• ترس یا اضطراب در مواقعی که فرد می تواند زیر ذره بین قرار گیرد.
• فرد می ترسد به خاطر رفتار اضطرابی اش نظر منفی دیگران را جلب کند.
• در بیشتر اوقات موقعیت های اجتماعی باعث ترس فرد می شود.
• ترسی غیرواقعی و گوشه گیری که باعث اختلال در شغل و… می شود.
• علائم ترس بیشتر از 6 ماه طول بکشد.
• علایم را نمی توان به عواملی مانند اثرات یک ماده خاص نسبت داد.
• در اثر یک اختلال روانی ایجاد نشده باشد.

راه های درمان اختلال اضطراب اجتماعی

چندین نوع درمان برای اختلال اضطراب اجتماعی در دسترس است؛ توجه داشته باشید که نتایج درمان در افراد مختلف، متفاوت است؛ برخی افراد فقط به یک نوع درمان نیاز دارند.

در حالی که دیگران ممکن است به بیش از یک مورد نیاز داشته باشند، ممکن است پزشک شما را برای درمان به مشاور ارجاع دهد. گاهی اوقات، ارائه دهندگان مراقبت های اولیه ممکن است دارویی برای درمان علائم پیشنهاد کنند.

گزینه های درمانی اختلال اضطراب اجتماعی عبارتند از:

• درمان رفتاری شناختی

این درمان به شما کمک می کند تا نحوه کنترل اضطراب از طریق آرامش و تنفس را یاد بگیرید و در پایان درمان می توانید افکار منفی را با افکار مثبت جایگزین کنید.

• درمان از طریق مواجهه

این نوع درمان به شما کمک می کند تا به تدریج با موقعیت های اجتماعی روبرو شوید، نه این که از آنها اجتناب کنید.

• گروه درمانی

گروه درمانی نوع دیگری از درمان های موثر برای اختلال اضطراب است؛ این درمان به شما کمک می کند مهارت ها و تکنیک های اجتماعی را برای تعامل با افراد در محیط های مختلف، بیاموزید.

شرکت در گروه درمانی همراه با افراد دیگری که ترس های مشابهی دارند، ممکن است باعث شود احساس تنهایی کمتری داشته باشید. این به شما فرصتی می دهد تا مهارت های جدید خود را تمرین کنید.

• درمان های خانگی
  • اجتناب از مصرف بیش از حد کافئین، خوراکی هایی مانند قهوه، شکلات و نوشابه که محرک هستند و ممکن است اضطراب را افزایش دهند.
  • داشتن خواب زیاد، حداقل هشت ساعت خواب در شب توصیه می شود. کمبود خواب می تواند اضطراب را افزایش داده و علائم هراس اجتماعی را بدتر کند لذا از اهمیت های خواب کافی غافل نشوید.

اگر وضعیت شما با درمان و تغییر شیوه زندگی بهبود نیابد، ممکن است پزشک شما داروهایی برای درمان اضطراب و افسردگی تجویز کند؛ این داروها اختلال اضطراب اجتماعی را درمان نمی کنند؛ با این حال، آن ها می توانند علائم شما را بهبود بخشیده و به شما در عملکرد بهتر در زندگی روزمره کمک کنند.

اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان

هراس اجتماعی صرفاً ترس از تعامل با دوستان نیست؛ این در واقع با ترس شدید از موقعیت های اجتماعی مشخص می شود که در آن نوجوان ممکن است توسط دیگران مورد قضاوت یا بررسی دقیق قرار گیرند.

نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، احساسات شدید اضطراب را در مورد عوامل مختلف از جمله صحبت کردن در مقابل دیگران، ترس از مورد ارزیابی قرار گرفتن توسط دیگران، ترس از گفتگو با افراد نا آشنا و… را تجربه می کنند.

کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، در بسیاری از موقعیت های اجتماعی (مدرسه، بازی در گروه دوستان و حتی دیدارهای خانوادگی) دچار مشکل می شوند.

اختلال اضطراب اجتماعی می تواند بر عملکرد تحصیلی، روابط اجتماعی، اعتماد به نفس و… تاثیر منفی بگذارد. نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی به دلیل ترس یا خجالت، از انجام کارهایی مانند ورزش یا سایر فعالیت های گروهی با همسالان خود اجتناب می کنند.

والدین می توانند با درک ماهیت بیماری و آموزش نحوه برخورد با علائم، به نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی کمک کنند.

تست اضطراب اجتماعی

آیا در موقعیت های اجتماعی یا صرف تصور حضور در آن موقعیت ها احساس نگرانی و وحشت می کنید؟ این آزمایش اضطراب اجتماعی را انجام دهید تا مشخص شود آیا معیارهای تشخیصی اختلال اضطراب اجتماعی را دارید یا خیر؟

سوالات ذکر شده در این تست اضطراب اجتماعی، به تجربیات مشترک در زندگی افرادی که مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی هستند، مربوط می شود.

لطفاً هر سوال را با دقت بخوانید و نشان دهید که در چند ماه گذشته چند بار دچار چالش های مشابه شده اید.

• آیا قبل از حضور در موقعیت های اجتماعی احساس اضطراب یا وحشت می کنید؟

• • هرگز
  • به ندرت
  • گاهی
  • خیلی اوقات

• آیا می ترسید که در شرایط اجتماعی مورد ارزیابی منفی دیگران قرار بگیرید؟

• • هرگز
  • به ندرت
  • گاهی
  • خیلی اوقات

• آیا به دلیل ترس یا اضطراب، از موقعیت های اجتماعی دوری می کنید؟

• • هرگز
  • به ندرت
  • گاهی
  • خیلی اوقات

• آیا از موقعیت هایی که افراد را به خوبی نمی شناسید، اجتناب می کنید؟

• • هرگز
  • به ندرت
  • گاهی
  • خیلی اوقات

• آیا هنگامی که مجبورید کاری را در حضور دیگران انجام دهید، چه صحبت در یک جلسه و چه در ارائه به گروه، دچار وحشت می شوید؟

• • هرگز
  • به ندرت
  • گاهی
  • خیلی اوقات

• وقتی در موقعیت های اجتماعی هستید، نگران این هستید که مردم متوجه علائم اضطرابی مانند سرخ شدن، لرزش صدا، عرق کردن و… شوند؟

• • هرگز
  • به ندرت
  • گاهی
  • خیلی اوقات

اگر اکثر علائم ذکر شده در بالا در شما وجود دارد، احتمالا به اختلال اضطراب اجتماعی مبتلا هستید و باید اقدامات لازم برای درمان را انجام دهید.

بهترین راه درمان مراجعه به مشاوران و شرکت در جلسات مشاوره اضطراب اجتماعی است. همکاران ما در مرکز مشاوره هم اندیشان آماده اند تا به شما کمک کنند این چالش بزرگ را پشت سر بگذارید.

در پایان

مقابله بر هراس اجتماعی به صبر، شجاعت برای مقابله با ترس و امتحان چیزهای جدید و تمایل برای تمرین، نیاز دارد؛ وقتی احساس خجالت می کنید، باید به جلو بروید.

هر گام کوچک رو به جلو، به ایجاد اعتماد به نفس کافی برای برداشتن گام کوچک بعدی کمک می کند. وقتی کمرویی و ترس شروع به از بین رفتن می کند، اعتماد به نفس و احساسات مثبت ایجاد می شود.

چنانچه علایمی که قبلا به آنها اشاره کردیم را در خود یا عزیزانتان مشاهده کردید، به یک مشاور مراجعه کنید. ما مرکز مشاوره هم اندیشان را به شما پیشنهاد می کنیم که با بیش از ده سال سابقه کار درخشان، می تواند به شما در تشخیص و درمان اضطراب اجتماعی و سایر اختلالات کمک کند.

علاوه بر آن شما می توانید با تماس با 02191023933 مشکلات خود را از طریق مشاوره تلفنی مطرح کرده و به جواب سوالات خود دست پیدا کنید.

سوالات متداول

اختلال اضطراب اجتماعی در نوجوانان چگونه است؟

نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی احساسات شدید اضطراب را در مورد عوامل مختلف از جمله صحبت کردن در مقابل دیگران، ترس از مورد ارزیابی قرار گرفتن توسط دیگران، ترس از گفتگو با افراد نا آشنا و… را تجربه می کنند. کودکان و نوجوانان مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی، در بسیاری از موقعیت های اجتماعی (مدرسه، بازی، گروه دوستانه و حتی دیدارهای خانوادگی) دچار مشکل می شوند.

اختلال اضطراب اجتماعی یعنی چه؟

اضطراب اجتماعی، که گاهی از آن به عنوان هراس اجتماعی یاد می شود، نوعی اختلال اضطرابی است که باعث ایجاد ترس شدید در محیط های اجتماعی می شود.

علت اختلال جامعه هراسی چیست؟

علت دقیق هراس اجتماعی ناشناخته است؛ با این حال تحقیقات فعلی این ایده را تأیید می کند که این اختلال ناشی از ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیک است؛ البته تجربیات منفی نیز ممکن است به این اختلال کمک کنند.