یکی از دغدغه های والدین، سلامت روح و روان کودکان است.
امروزه والدین بیشتر از گذشته نسبت به مشکلات فرزندانشان حساسیت دارند و سعی می کنند تا تمامی مشکلات روحی و روانی آنها را رفع کنند؛ زیرا این اختلالات روانی و روحی اگر به موقع حل نشوند، عواقب تلخی خواهند داشت.
این اختلالات در روند تحصیل، زندگی فردی و اجتماعی فرد تاثیر منفی می گذارند و باید گفت که یکی از اختلالات روحی روانی کودکان، اضطراب است.
ما در این مقاله سعی داریم تا شما را با اضطراب در کودکان و نحوه درمان آن آشنا کنیم. بنابراین توصیه می کنیم که حتما تا انتهای این مقاله با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید.
اضطراب در کودکان چیست؟
همان طور که می دانید، اضطراب بخشی از غریزه بقا در انسان ها بوده و زمانی که ما به وضعیت تهدید آمیزی در آینده فکر می کنیم، مغز و بدن ما وارد حالت تدافعی شده و آدرنالین آزاد می شود. این آدرنالین وارد خون شده و به ما کمک می کند که از خطر دوری کنیم.
اضطراب در کودکان نیز وجود دارد. با این تفاوت که با سرعت و شدت بیشتری به موقعیت ها واکنش نشان می دهند و به سختی توانایی کنترل اضطراب خود را دارند.
اضطراب در کودکان شایع است و وقتی در موقعیت ها و شرایط جدیدی قرار می گیرند، دچار اضطراب می شوند. البته به مرور یاد می گیرند که با اضطراب کنار بیایند. اما در برخی از موارد اضطراب کودکان به بررسی و درمان نیاز دارد.
در واقع در موارد زیر کودکان به پشتیبانی بیشتری نیاز دارند:
- کودکان بیشتر از همسالان خود احساس اضطراب کنند.
- اضطراب باعث شود که آنها در فعالیت های مدرسه و اجتماعی شرکت نکنند.
- به دلیل اضطراب توانایی انجام کارهایی را که دیگر همسالان انجام می دهند، نداشته باشند.
- ترس و نگرانی هایشان تناسبی با مسائل زندگی شان نداشته باشند.
علائم اضطراب در کودکان کدامند؟
زمانی که کودکان دچار اضطراب می شوند، شاید نتوانند احساس خود را به خوبی بیان کنند.
والدین باید به نشانه های زیر در کودک خود توجه داشته باشند:
- کودک مضطرب، تحریک پذیر است؛ گریه می کند و ممکن است به شما بچسبد.
- در خواب مشکل دارد. مثلا در تمام طول شب بیدار می ماند یا کودک از خواب میپرد.
- شب ادراری دارد.
- خواب های بد می بیند.
- اعتماد به نفس برای تست چیزهای جدید را ندارد.
- توانایی روبرو شدن با چالش های ساده و روزمره را ندارد.
- در تمرکز با مشکل روبرو می شود.
- خستگی مفرط دارد.
- نگران های بی موردی دارد.
- در غذا خوردن مشکل دارد.
- سریع عصبانی می شود.
- ناخن های خود را می جود.
- ترس از قضاوت شدن باعث می شود اهداف بزرگی برای خود در نظر بگیرید.
- افکار منفی زیاد داشته و مدام فکر می کند که قرار است اتفاق بدی رخ دهد.
- از فعالیت های روزمره مانند دیدن دوستان، بیرون رفتن یا رفتن به مدرسه اجتناب می کند.
علل بروز اضطراب در کودکان کدامند؟
اضطراب در کودکان به عوامل مختلفی بستگی دارد که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد.
- تغییرات در وضعیت موجود زندگی
معمولا کودکان به سختی با تغییرات زندگی کنار می آیند. تغییر مکان زندگی، مدرسه و… از عواملی هستند که باعث اضطراب در کودکان می شوند.
- ضربه روحی
کودکانی که تجربه یک اتفاق تلخ مانند تصادف رانندگی یا آتش سوزی را داشته اند، ممکن است بعد از این اتفاق همواره دچار اضطراب شوند.
- احساس ناامنی
بحث و اختلافات خانوادگی از جمله مواردی هستند که باعث احساس ناامنی و اضطراب در کودکان می شوند.
- دوران بلوغ
دوران بلوغ در نوجوانان باعث می شود که این افراد دچار اضطراب اجتماعی شوند. این افراد از حضور در جمع خودداری می کنند یا برای ترک کردن هر اجتماعی به دنبال بهانه تراشی هستند.
انواع اضطراب در کودکان کدامند؟
اضطراب در کودکان انواع مختلفی دارد که عبارتند از:
- فوبیا
در این نوع اضطراب، کودک از اشیاء، موقعیت ها یا رویدادهای خاصی مانند آمپول، عنکبوت، ارتفاع و .. می ترسد.
- فوبیای اجتماعی
در این نوع اضطراب، کودک از اینکه به او با دید منفی نگاه شود، ترسیده و خجالت می کشد. این کودکان از صحبت با افراد جدید، صحبت در کلاس و نمایش برای عموم واهمه داشته و در پیدا کردن دوست به مشکل می خورند.
- اضطراب فراگیر
در این نوع اضطراب کودک نگرانی بیش از حدی درباره رویدادهای احتمالی در آینده دارد. در واقع ممکن است که او از نتیجه رفتارهای گذشته خود در مدرسه نگران باشد و یا نگران از دست دادن محبوبیتش باشد.
- استرس پس از سانحه
این نوع اختلال ممکن است بعد از یک سانحه اتفاق بیفتد و تاثیر زیادی در الگوی خواب، تحریک پذیری و تمرکز فرد داشته باشد.
- وسواسی جبری
کودکانی که دچار وسواس جبری OCPD هستند، افکار ناخواسته و مداومی دارند. بیشتر این افکار در مورد کثیفی، میکروب ها و یا گاهی تقارن است. مثلا این کودکان چندین بار دستان خود را می شویند.
- اضطراب جدایی
یکی از رایج ترین انواع اضطراب در کودکان، ترس آنها از دور شدن از والدین (اختلال اضطراب جدایی) است. این کودکان در زمان ترک مراقبین خود، نمی توانند این موضوع را درک کنند که چرا آن فرد رفته است. بچه های کمی بزرگتر هر جدایی را به اتفاق بدی نسبت می دهند.
راه های درمان اضطراب در کودکان
برای درمان اضطراب کودکان راه های متعددی وجود دارد، تا والدین بتوانند به سرعت این اختلال روحی را در کودک خود رفع کنند.
این راه ها عبارتند از:
- صحبت با کودک درباره نگرانی هایش و اطمینان خاطر به او که همراه او هستید.
- در صورتی که کودک کمی بزرگ تر شد می توانید به او در مورد اضطراب و تاثیرات آن صحبت کنید و سعی کنید او را به رفع این مشکل تشویق کنید.
- سعی کنید که تغییری در روال زندگی روزانه کودک ایجاد نکنید.
- اگر کودک به دلیل حادثه ناگواری دچار اضطراب شده است، بهتر است با فیلم، کتاب و… به او در درک احساساتش کمک کنید.
- در مورد تغییرات مدرسه، محل زندگی و… با کودک خود صحبت کنید و او را برای تغییر آماده کنید.
- با کودک تکنیک های ساده ریلکس کردن را تمرین کنید. مثلا تنفس عمیق و آهسته و…
- گاهی لازم است حواس کودک را از موضوع پرت کنید.
- از کودک بخواهید که نگرانی هایش را بنویسد و یا اگر نمی تواند نقاشی کند و در یک جعبه بیندازند؛ به صورتی که از این کار خوشش بیاید و شما هم متوجه نگرانی های او شوید.
- در صورتی که مشکل اضطراب کودک شما قابل کنترل نیست و نمی توانید آن را حل کنید، بهتر است با مشاوره و روان درمانگر در این مورد صحبت کنید.
سخن آخر
اضطراب در کودکان یکی از اختلالات روحی و روانی آنهاست که اگر به موقع به آن پرداخته نشود، عواقب خوبی به دنبال نخواهد داشت. بنابراین والدین باید در اسرع وقت با توجه به نشانه های اضطراب سعی در درمان آن داشته باشند.
ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را با انواع اضطراب در کودکان و راه های درمان آن آشنا کنیم. در صورتی که در این خصوص به مشاوره و راهنمایی بیشتری نیاز داشته باشید، می توانید با کارشناسان ما در موسسه هم اندیشان در ارتباط باشید.
برای مشاوره تلفنی کودک با شماره 9099071985 تماس بگیرید.
سوالات متداول
اگر اضطراب در کودکان درمان نشود، چه عواقبی به دنبال خواهد داشت؟
در صورتی که اضطراب در کودکان به موقع درمان نشود، این اضطراب پیشرفت کرده و در آینده فرد با افت تحصیلی، تزلزل جایگاه اجتماعی و شغلی، افسردگی، سوء مصرف مواد مخدر و مشکلات ازدواج مواجه خواهد شد.
در هنگام جدایی والدین یا فوت آنها، چگونه اضطراب کودک را کم کنیم؟
جدایی یا از دست دادن والدین برای کودکان بسیار سخت است و اختلالات روحی و روانی فراوانی را به دنبال دارد؛ بنابراین در این مواقع حتما باید از روان درمانگر کمک بگیرید.
نظرات کاربران