امروزه کلمه ی خودشیفته، برای بسیاری از سلبریتی ها به کار می رود. احساس خود بزرگ بینی، کوچک شمردن دیگران و به دنبال تحسین بیش از اندازه بودن، از نشانه های خودشیفتگی به شمار می رود و به کسی که چنین احساسی به خود دارد، خودشیفته می گویند.
بیماری خودشیفتگی بسیاری از مردم جهان را درگیر خود کرده است و در بین جوانان رایج تر است. نحوه درمان بیماری خودشیفتگی به صورت گوناگونی انجام می گیرد و بسیار حائز اهمیت است.
خودشیفتگی چیست؟
طبق گفته علم روانشناسی، خودشیفتگی یا نارسیسیسم یک اختلال شخصیتی است که در آن فرد احساس خود بینی کاذب دارد. همچنین نسبت به خود نظری متورم داشته و به دنبال تحسین و تایید بیش اندازه است.
در واقع اگر خودشیفتگی فردی به صورت افراطی باشد، شخص دچار بیماری خودشیفتگی و در نتیجه اختلال شخصیتی می شود.
به چه کسی خودشیفته می گویند؟
کسانی که در خود احساس برتری نسبت به دیگران می کنند و در عین حال نیاز شدیدی به تحسین و توجه اطرافیان دارند، همچنین نسبت به انتقاد از خود واکنش های شدید و هیجانی نشان می دهند؛ خودشیفته نامیده می شوند و به بیماری خودشیفتگی دچار هستند.
این افراد باید با پذیرش بیماری خود، با توجه به نوع شخصیتی آنها به دنبال نحوه درمان بیماری خودشیفتگی خود باشند.
علائم و نشانه های بیماری خودشیفتگی
بیماران خودشیفتگی، بسیار از خود نا امید و ناراضی هستند که اغلب این را نشان نمی دهند. این افراد در عموم به عنوان افراد مغرور، خودخواه، خود محور و مطالبه گر شناخته می شوند.
از سری علائم نارسیسیسم می توان به موارد زیر اشاره نمود:
1- احساس خود بزرگ بینی افراطی
خود بزرگ بینی یکی از متداول ترین ویژگی های افراد خود شیفته محسوب می شود. این افراد احساسی فراتر از خودپسندی ساده درباره خود دارند.
آنها بر این باورند که دارای شخصیتی منحصر به فرد هستند و تنها می توانند با افرادی خاص و رده بالا معاشرت داشته باشند، که باید نحوه درمان بیماری خودشیفتگی این مشکل را برطرف نماید.
همچنین این افراد در مورد استعداد و کارهای خود بسیار اغراق می کنند و تصویری عالی از خود را متصور می شوند.
2- زندگی کردن در دنیای خیالی با پشتیبانی توهمات اغراق آمیز
از آنجایی که دیدگاه افراد خود شیفته جایی در واقعیت ندارد. آن ها با توهمات اغراق آمیز، خود را در دنیای دیگری می بینند که در آنجا بتوانند بدون عذاب وجدان، تصویر مورد علاقه خود را به نمایش بگذراند.
آنها تصورات فراتر از حد معمولی درباره قدرت و جذابیت خود دارند که آن ها را در نظر خود شخصی ایده آل معرفی می کند.
بنابراین نشانه های منطقی دنیای واقعی که با شخصیت خیالی آن ها در تضاد است را نادیده می گیرند و در صورت انتقاد یا یادآوری دنیای واقعی، دچار خشم و حالت تدافعی شدید می شوند.
3- نیاز شدید و مداوم به تایید و تحسین از جانب دیگران
این افراد در دنیای فانتزی زندگی می کنند که صفات مورد قبول در آنجا در دنیای واقعی مقبول نیست؛ از این جهت همیشه به دنبال تحسین دیگران هستند تا بتوانند خود را در جایگاه والایی که مد نظر دارند، متصور شوند؛ اینکار باعث می شود که احساس بهتری در جمع داشته باشند.
4- بی توجهی به احساس دیگران
خود شیفته ها هیچ احساس همدلی و همزاد پنداری با دیگران ندارند؛ این افراد اصلا نمی توانند خود را به جای دیگران بگذارند و عواطف آنها را درک کنند. البته که به خاطر این مشکل باید نحوه درمان بیماری خودشیفتگی کشف شود.
خود شیفته ها به تاثیر رفتار خود بر روی دیگران نیز فکر نمی کنند. اغلب دیگران را راهی برای رسیدن به خواسته های خود می دانند و تنها چیزی که به آن فکر می کنند نیاز خودشان است. آن ها هر بار به این رفتار خود بدون ذره ای احساس شرم یا گناه ادامه می دهند.
5- رفتار متکبرانه و تحقیر دیگران
از آنجایی که افراد خودشیفته بر این باورند که دارای شخصیتی خاص و ایده آل هستند، از سوی افرادی که اعتماد به نفس بالایی دارند و از محبوبیت در جمع برخوردارند، احساس خطر می کنند.
افراد دارای اختلال شخصیتی خودشیفتگی، سعی دارند با تحقیر و کوچک شمردن کارهای دیگران، ارزش آن ها را پایین بیاورند و دستاوردهای آنان را بی اهمیت جلوه دهند.
دلایل ابتلا به خودشیفتگی
هنوز علت اصلی خودشیفتگی مشخص نیست. عللی مانند ژنتیک ، عوامل زیستی و تجربیات اولیه زندگی در بروز اختلال خودشیفتگی موثر است. عوامل محیطی از جمله نحوه ارتباط والدین با فرزند از جمله تحسین یا انتقاد زیاد کودک نیز در این مورد موثر است.
شیوع خودشیفتگی
اختلال خودشیفتگی به میزان6.2 درصد شایع است و حداقل سن بروز آن 18 سالگی است. خودشیفتگی بیشتر در مردان دیده می شود طوری که از هر 4 بیمار خودشیفته 2 یا 3 نفر مرد هستند.
در اوایل نوجوانی صفات خودشیفته بسیار دیده می شود اما این لزوما به معنای ابتلا به اختلال خودشیفته نیست
تشخیص خودشیفتگی
افراد مبتلا به اختلال خودشیفتگی هرگز فکر نمی کنند که مشکلی وجود دارد و به درمان نیاز دارند. این عدم پذیرش باعث دشوار شدن درمان می شود
آن ها غالبا برای عواملی مانند افسردگی و یا ترک مصرف مواد مخدر به روانپزشک مراجعه می کنند نه برای درمان خودشیفتگی.
تشخیص خودشیفتگی بر عهده روانشناس یا روانپزشک است که با دیدن علایم آن در افراد و از طریق نتایج تست خودشیفتگی نظر نهایی را صادر می کنند.
نحوه درمان بیماری خودشیفتگی به چگونه است؟
متداول ترین راه درمان اختلال شخصیتی خودشیفتگی، گفتار درمانی و روان درمانی می باشد. نحوه درمان به صورتی انجام می گیرد که به فرد کمک کند تا نسبت به احساسات و چرایی آن ها آگاه شود.
این خود شناسی در کنترل احساسات و تنظیم هیجان فرد تاثیر می گذارد و شخص تشویق می شود که رفتار خود را اصلاح کند و روابطی کارآمد داشته باشد. همچنین درمانگر تلاش می کند اعتماد به نفس بیمار را حفظ کند و در فضایی مناسب و به دور از قضاوت گفت و گو را پیش ببرد.
روش های درمان بیماری خودشیفتگی
راه های متنوعی برای درمان بیماری خودشیفتگی وجود دارد. همه ی آن ها تحت تاثیر نحوه درمان بیماری خودشیفتگی از طریق روان انجام می گیرند.
راه های متداول برای درمان این بیماری به شرح زیر می باشند.
1- اختلال شخصیتی خودشیفتگی با رویکرد شناختی – رفتاری
در این روش درمان، تلاش می شود که فرد مبتلا نسبت به احساسات و رفتار خود آگاهی یابد و فضای واقعی را پذیرش کند. همچنین در روند درمان شخص به تدریج خود را ارزیابی کرده و رفته رفته واقعیت را جایگزین توهمات و خیالات خود می کند.
2- اختلال شخصیتی خودشیفتگی با رویکرد روان پویشی
در نحوه درمان بیماری خودشیفتگی با روش روان پویشی، تجارب بیمار مورد بررسی قرار گرفته می شود. همچنین درمانگر با حفظ صمیمیت و تحسین بیمار، روابط او را با والدین و دیگر اطرافیان را ارزیابی کرده و از تأثیر ناخودآگاه آن ها بر روی بیمار آگاه می شود.
البته درمانگر باید به شیوه ای مناسب، اشکالات رفتار شخص در روابط را به او یادآور شود.
3- اختلال شخصیتی خودشیفتگی با خانواده درمانی
روابط اطرافیان با شخص بیمار از نکات مهم در روند درمان به شمار می آید؛ چرا که خانواده فرد تحت تاثیر رفتارهای خود شیفتگی او قرار گرفته اند.
خانواده درمانی روشی است که به اعضای خانواده کمک می کند با بینشی مناسب، رفتار شخص مبتلا به بیماری خودشیفتگی را بسنجند و رفتاری شایسته از خود بروز دهند. این گونه جلسات درمان موجب می شود که اطرافیان شخص بیمار در جهت تشدید بیماری او اقدامی انجام ندهند.
4- اختلال شخصیتی خودشیفتگی با دارو درمانی
در نحوه درمان بیماری خودشیفتگی، تجویز دارو خیلی موثر نیست؛ بلکه دلیل تجویز داروهای آرامش بخش و ضد افسردگی این است که خلق و خوی فرد تثبیت شود و همچنین از اختلالات روانی دیگر مانند اضطراب و افسردگی جلوگیری کند و روند درمان را بهبود بخشد.
چگونه با یک خودشیفته رفتار کنیم ؟
ارتباط با خودشیفته سخت است چرا که او سعی می کند شما را به ورطه بی ارزشی بکشاند. اما شما می توانید با برخی اقدامات رفتار او را کنترل کنید. اگر مجبور به ارتباط با یک خودشیفته هستید اقدامات زیر می تواند به شما کمک کند
رفتارهای او را شخصی سازی نکنید
شاید شما فکر کنید دلیل رفتارهای بد او شما هستید اما در واقع این طور نیست. حس حقارت باعث می شود یک خودشیفته رفتارهای فریبکارانه از خود نشان دهد و خود را بزرگتر از آن چه هست نشان دهد.
مرزهای خود را مشخص کنید
فرد خود شیفته درک درستی از مرزبندی ندارد و به خود اجازه می دهد هر نوع سوءاستفاده ای از شما بکند. اگر مرزهای خود را مشخص کنید او نمی تواند به اهدافش برسد.
او را آگاه کنید
او را نسبت به رفتار بدش آگاه کنید. برای مثال به او بگویید که به وعده هایش عمل کند و گرنه ممکن است او را ترک کنید.
فاصله سالم را رعایت کنید
بودن با یک خودشیفته می تواند احساس ناامیدی را در شما به وجود بیاورد کم کردن ارتباطات و فاصله سالم می تواند شما را از آسیب برهاند.
در پایان
در جوامع امروز، خودشیفتگی و میل شدید به دیده شدن به خصوص در جوانان بسیار دیده می شود. در صورت تداوم، این خودشیفتگی تبدیل به بیماری و اختلال شخصیتی شده و فرد را دچار مشکل می کند.
همچنین این بیماری به روابط شخص نیز آسیب جدی می رساند؛ از این رو درمان آن از اهمیت زیادی برخوردار است. نحوه درمان بیماری خودشیفتگی به صورت روان درمانی انجام می گیرد تا شخص بتواند به مدیریت خلق و خوی خود بپردازد و از دام این بیماری رهایی یابد.
اگر در خود یا عزیزانتان این علایم را می بینید، می توانید برای تشخیص و درمان با مرکز مشاوره هم اندیشان تماس بگیرید. شما علاوه بر مشاوره حضوری می توانید از مشاوره تلفنی نیز بهره مند شوید.
مشاوران با تجربه این مرکز به شما در تشخیص و درمان این بیماری کمک می کنند. برای کسب اطلاع بیشتر با شماره 02191023933 تماس بگیرید.
سوالات متداول
در چه صورتی خودشیفتگی بیماری شناخته می شود؟
خودشیفتگی اگر به صورت افراطی دیده شود و علائمی داشته باشد، بیماری محسوب می شود.
نحوه درمان بیماری خودشیفتگی بر چه اساس است؟
نحوه درمان بر اساس خودشناسی شخص و مدیریت روان و کنترل هیجانات شخص بیمار انجام می گیرد.
راه های اصلی درمان اختلال شخصیتی خودشیفتگی چیست؟
روان درمانی و گفتار درمانی از مهم ترین راه های این بیماری شناخته می شوند.
نظرات کاربران