اعتماد به نفس کاذب چیست؟ عوارض و راه های جلوگیری از آن

همیشه در مورد اعتماد به نفس شنیده ایم و این که کمبود آن چه عواقبی می تواند در زندگی انسان داشته باشد. اما این بار واژه ای دیگر مطرح می شود که شبیه آن نیست، ولی ممکن است در جای آن استفاده شود و در جامعه امروزی نمود زیادی دارد؛ واژه اعتماد به نفس کاذب !!!

حال بیایید به این موضوع بپردازیم که اعتماد به نفس کاذب چیست؟ چگونه زندگی فرد را دچار مشکل می کند و چه تفاوتی با اعتماد به نفس واقعی دارد؟

برای یافتن پاسخ این سوالات از شما دعوت می کنیم در ادامه مطلب با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید.

اعتماد به نفس سالم چیست؟

داشتن اعتماد به نفس، یکی از ضروری ترین عوامل موفقیت انسان است که با وجود آن فرد می تواند از نقطه امن خود خارج شده و برای اهدافش تلاش کند.

بدون شک فردی که اعتماد به نفس سالم دارد، با دیگران به سادگی ارتباط برقرار می کند؛ به راحتی در جمع صحبت می کند؛ نسبت به خودش حس خوبی داشته و توانمندی هایش را به راحتی ابراز کند.

در اعتماد به نفس سالم، می دانیم که می توانیم کاری را انجام دهیم یا مساله ای را حل کنیم یا بتوانیم در کاری موفق شویم. اعتماد به نفس یعنی اعتماد داشتن به خود و توانایی هایمان بله درست شنیدید، توانایی هایمان و این چیزی است که در اعتماد به نفس کاذب وجود ندارد.

در اعتماد به نفس کاذب فرد فکر می کند که توانایی دارد؛ در حالی که اصلا این طور نیست.

اعتماد به نفس کاذب چیست؟

اعتماد به نفس کاذب یا false confidence، حالت تغییر یافته اعتماد به نفس پایین است که به صورت رفتارهایی شبیه به افراد با اعتماد به نفس بروز می یابد. در واقع فرار رو به جلو دارد و با رفتارهای نامناسب ارتباط نامناسبی را با اطرافیانش دارد.

کسی که اعتماد به نفس کاذب دارد، اصلا خودش را باور ندارد. او خودش و توانایی هایش را قبول ندارد، ولی سعی می کند طوری نشان دهد که توانمند و با اعتماد به نفس است.

شاید خود فرد نادانسته این حس ها را تجربه می کند، اما در هر حال اعتماد به نفس کاذب بسیار آسیب زننده است.

وقتی فردی با اعتماد به نفس کاذب را می بینید، فکر می کنید که بسیار خونگرم و جذاب است، اما وقتی نزدیکتر می شوید برعکس آن را می بینید. یا حس می کنید که با فرد توانمندی آشنا شده اید اما به مرور زمان نظرتان عوض می شود.

اعتماد به نفس کاذب در بسیاری از افراد وجود دارد، شاید خیلی ها متوجه وجود آن در خود نشوند. برخی دیگر ممکن است اصلا ندانند ریشه مشکلشان چیست.

تفاوت اعتماد به نفس سالم با اعتماد به نفس کاذب

در اعتماد به نفس سالم فرد حس خوبی نسبت به خود و توانایی هایش در انجام کاری دارد، به طوری که اگر کار مشخصی را که در آن تجربه دارد از او خواسته شود، به خوبی آن را انجام می دهد و می داند که می تواند آن کار را به خوبی انجام دهد.

فردی که اعتماد به نفس سالمی دارد، به دیگران حس اعتماد به نفس را منتقل می کند. اما افراد با اعتماد به نفس کاذب نگاه از بالا به پایین نسبت به افراد دارند.

از دیگر جهات فردی که اعتماد به نفس کاذب دارد، از دور فردی خونگرم به نظر می رسد اما وقتی بخواهیم با او ارتباط برقرار کنیم بسیار سخت است. چرا که او بسیار خودشیفته است و فقط ظاهر فریبنده ای دارد.

دسته افراد با اعتماد به نفس کاذب، این حس را به افراد القا می کند که بسیار توانمند است درحالیکه هیچ توانایی ندارد.

اعتماد به نفس کاذب را چگونه تشخیص دهیم؟

با این تعاریف شاید بگویید تشخیص فردی که به راستی اعتماد به نفس دارد، با کسی که اعتماد به نفس کاذب دارد دشوار است. اما در هر حال با توجه به برخی نشانه ها می توان به راحتی تفاوت این دو را تشخیص داد.

در ادامه مطلب برخی از نشانه افراد با اعتماد به نفس کاذب را توضیح داده ایم. لطفا همچنان با ما همراه باشید.

• ظاهر همیشه خوب

افرادی که اعتماد به نفس کاذب دارند، همیشه ظاهر خود را مرتب نگه می دارند چون برای آن ها مهم است از نظر دیگران چگونه به نظر می رسند.

• مهم بودن تایید دیگران

تایید طلبی نیز یک نشانه از وجود اعتماد به نفس کاذب است. به طوری که این افراد همیشه برای جلب نظر دیگران تلاش می کنند و منتظر تایید و تشویق هستند. بنابراین اگر پس از انجام کاری تشویق نشوند، ناراحت می شوند.

• مالکیت در روابط

این افراد به خود اعتماد ندارند؛ این نبود اعتماد آن ها را نگران می کند و می ترسند شریک عاطفی شان را از دست بدهند. بنابراین در آن ها حس مالکیت نسبت به فرد مقابلشان ایجاد می شود.

• عدم امنیت در روابط شغلی

این افراد به دلیل اعتماد نداشتن به خود، دائم در حال مقایسه کردن خودشان با بقیه هستند. آن ها این ترس را دارند که با فرد دیگری جایگزین شوند و کنار گذاشته شوند؛ بنابراین به همکاران خود حسادت می کنند.

• دروغ گویی زیاد

این افراد در خوب نشان دادن اوضاع و دروغ گفتن ماهر هستند. چون از حقیقت فراری اند پس به دروغ روی می آورند.

• وابستگی شدید به افراد مورد علاقه

به دلیل نداشتن اعتماد به خود، این افراد وابسته به افراد مورد علاقه خود هستند و اگر این افراد در کنارشان نباشند، رفتارهای عصبی از خود نشان می دهند.

• عدم پذیرش ضعف ها

همه افراد ضعف هایی دارند، اما طرز فکر فرد با اعتماد به نفس کاذب این است که کامل است و هیچ ضعفی ندارد. طبیعی است که نیاز به رشد را حس نمی کند و به حرف بقیه نیز گوش نمی دهد.

• انتقاد مداوم از اطرافیان

از آن جایی که فرد با اعتماد به نفس کاذب خود را کامل می بیند، مدام در حال انتقاد از اطرافیان است؛ در حالیکه خود هیچ انتقادی را نمی پذیرد. این خصیصه تاثیر بسیار بدی بر روابط فرد می گذارد.

• فرار از مشکلات

این فرد چون به خود اعتماد ندارد، در مواجه با مشکلات فکر می کند نمی تواند از پس آن ها بر بیاید. بنابراین از آن فرار می کند و با این ترس مدام کارهایش را به تعویق می اندازد.

• شانه خالی کردن از رقابت

فرد با اعتماد به نفس کاذب هرگز خود را در موقعیت مبارزه قرار نمی دهد. فقط زمانی که فکر می کند پیروز خواهد شد، مبارزه می کند. بنابراین در برابر مسئولیت های کاری و شخصی شانه خالی می کند.

چه عواملی باعث اعتماد به نفس کاذب می شود؟

عوامل مختلفی در ایجاد اعتماد به نفس کاذب نقش دارد. نحوه برخورد والدین در کودکی، فرهنگ و تجربیاتی که فرد در گذشته داشته، باعث شکل گیری ذهنیت فرد از خودش می شود.

شاید برایتان این سوال پیش بیاید دلیل این که فرد این قدر در مورد خود اغراق می کند، چیست؟ در بسیاری از موارد داشتن تعصبات نسبت به باورها و عملکرد خود، باعث می شود فرد دچار اعتماد به نفس کاذب شود، خود را برتر بداند با و رفتارهای نامناسب در اجتماع به خود ضربه بزند.

در ادامه والدین نیز با تشویق های افراطی و خرید جایزه، برای فعالیت های روزمره یک کودک می توانند باعث ایجاد اعتماد به نفس کاذب در او شوند.

گاهی نیز اعتماد به نفس کاذب از خودشیفتگی ناشی می شود و برای درمان آن از یک طرحواره درمانگر باید کمک گرفته شود.

اعتماد به نفس کاذب چه عوارضی را در زندگی افراد ایجاد می کند؟

برای فردی که اعتماد به نفس کاذب دارد، زندگی کمتر لذت بخش است و دلیل آن احساس بدی است که فرد نسبت به خود دارد. فرد همیشه نقاب به چهره دارد و سعی دارد خود را آن گونه که نیست نشان دهد؛ این دوگانگی انرژی زیادی از فرد می گیرد و در دراز مدت باعث فرسودگی او می شود.

این فرد از روابط اجتماعی خود لذت نمی برد، چون خودش نیست. در اجتماع استرس و اضطراب زیادی تجربه می کند، حتی ممکن است باعث گریز از اجتماع شود. چون خود را در موقعیت های مبارزه قرار نمی دهد تجارب اجتماعی و کاری کمتری پیدا می کند.

زندگی برای این افراد معنای خود را از دست می دهد، چرا که همیشه درگیر مسائل ظاهری هستند و خود واقعی شان نیستند. این افراد همچنین در روابط عاطفی خود چندان موفق نیستند و مشکلات زیادی را تجربه می کنند. در نتیجه چون حس خوبی نسبت به خود ندارند، از تنهایی خود لذت نمی برند.

چگونه اعتماد به نفس کاذب را درمان کنیم؟

با مطالعه این موارد ممکن است بفهمید که شما نیز دچار اعتماد به نفس کاذب هستید! اما آیا راه حلی دارد؟ آیا می توان آن را به اعتماد به نفس سالم تبدیل کرد؟ پاسخ بله است.

در ادامه راهکارهایی به شما ارائه می دهیم که با به کار گیری آن ها، می توانید مشکلات خود را حل کنید.

دست از مقایسه خود بردارید

هرگز خود را با دیگران مقایسه نکنید؛ شما منحصر به فرد هستید. خود را بشناسید و با خودتان صادق باشید؛ خودتان را همان جور که هستید بپذیرید. هر فردی استعدادهای خود را دارد؛ شما هم باید استعدادهای خود را بیابید و نباید نسخه کپی از دیگران باشید.

فریب شبکه های اجتماعی را نخورید، زیرا افراد بهترین لحظه های خود را در آن جا به نمایش می گذارند و هرگز کسی با ضعف هایش در این شبکه ها حاضر نمی شود.

در نتیجه مواظب باشید در دام مقایسه نیافتید.

نیازی نیست همیشه در بهترین حالت خود باشید

آراستگی خوب است، اما چندان به خودتان سخت نگیرید که در هر حالتی عالی باشید؛ نیازی نیست خود را همیشه شاد نشان دهید.

همه ما انسان ها شرایط روحی مختلفی را تجربه می کنیم که باید آن ها را بپذیریم.

از چالش ها نهراسید

خود را در موقعیت چالش قرار دهید. لازم نیست همیشه پیروز میدان باشید، بلکه این کسب تجربه و افزایش مهارت است که با ارزش است.

چه بسا با قرارگیری در موقعیت ها و چالش ها باتجربه شوید و رفته رفته موفقیت را در امورتان ببینید. از شکست نترسید؛ شکست پله پیروزی است.

مشاوره بگیرید

شما ارزشمندید و لایق داشتن اعتماد به نفس واقعی هستید.

باور های ناسالم زندگی خود را بشناسید و برای اصلاح آن برنامه ریزی کنید. می توانید مطالعه کنید و اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید، یا می توانید از یک مشاور کمک بگیرید.

مزیت صحبت با یک مشاور این است که اگر دچار تله های روانی یا خودشیفتگی باشید، مشاور آن را تشخیص داده و به شما راهکارهای مناسب را خواهد داد و شما درمان می شوید.

سخن آخر

اعتماد به نفس، از عوامل مهم رسیدن به موفقیت و پیشرفت کاری است. اما اعتماد به نفس کاذب، یکی از دلایلی است که فرد را از پیشرفت باز می دارد. چرا که فرد فکر می کند به اندازه کافی عالی است و فرصت های رشد را یکی پس از دیگری از دست می دهد.

اگر در خود یا یکی از عزیرانتان اعتماد به نفس کاذب را مشاهده کرده اید و خواستار درمان آن هستید با مرکز مشاوره هم اندیشان تماس بگیرید. مشاوران باتجربه این مرکز به شما در کنترل و درمان آن کمک می کنند. برای مشاوره تلفنی با شماره 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

راه های درمان اعتماد به نفس کاذب چیست؟

مقایسه نکردن خود با دیگران – نهراسیدن از چالش ها – پذیرش حالات درونی خود – گرفتن مشاوره

چه علت هایی در شکل گیری تفکرات یک فرد نسبت به خودش می شود؟

نحوه برخورد والدین در کودکی، فرهنگ و تجربیاتی که فرد در گذشته داشته، باعث شکل گیری ذهنیت فرد از خودش می شود.