۰۲۱۶۲۹۹۹۰۶۶
در علم روانشناسی، اصطلاحات مختلفی وجود دارد که یکی از آنها، واژه سایکوپات است.
سایکوپات در حقیقت به معنای اختلال روان آزاری بوده و شباهت زیادی به اختلال شخصیت غیر اجتماعی دارد و ممکن است افراد در مفهوم این واژه دچار سردرگمی شوند.
شاید فکر کنید که این اصطلاح برای افراد منزوی به کار می رود؛ اما برعکس، افراد سایکوپات منزوی نیستند. در حقیقت این واژه مفهوم دیگری دارد.
برای آشنایی با سایکوپات یا اختلال غیراجتماعی، توصیه می کنیم با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید، حتما این مقاله را بخوانید و با این اصطلاح بیشتر آشنا شوید.
سایکوپات چیست؟
سایکوپات یا روان آزاری، یک نوع اختلال شخصیتی است که در آن فرد بدون اینکه احساس همدردی، دلسوزی و یا پشیمانی داشته باشد، قادر به آزار دیگران است.
معمولا افرادی که با این اختلال مواجه هستند، قانون گریز بوده و ممکن است گرفتار قانون و زندان شوند.
اسکن های مغزی نشان می دهد مغز افراد سایکوپات در برخی از قسمت ها متفاوت از افراد عادی است. قسمت جلوی مغز که مرکز درک احساسات دیگران است، در افراد سایکوپات، ماده خاکستری کمتری دارد.
همچنین آمیگدال که بخش کنترل ترس است، در افراد سایکوپات کوچکتر از حالت طبیعی است.
ویژگی افراد سایکوپات
از مهم ترین ویژگی های افراد مبتلا به سایکوپات، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- افرادی که این اختلال شخصیتی را دارند، از هنجارهای اجتماعی تبعیت نمی کنند. این افراد با بی توجهی به چارچوب های قانون، بیشتر گرفتار زندان می شوند.
- افراد سایکوپات، رفتاری فریبکارانه داشته و با دروغ گویی مکرر، از هویت غیر واقعی استفاده می کنند. این افراد برای لذت بردن و یا کسب منافع شخصی، حیله گر هستند.
- از دیگر ویژگی های افراد مبتلا به سایکوپات این است که رفتارهای تکانشی داشته و در برنامه ریزی و انجام فعالیت های هدفمند، ضعیف هستند. این افراد اهداف بلندمدت و واقع گرایانه ندارند.
- افراد سایکوپات تحریک پذیر بوده و رفتارهای خشونت آمیز دارند. به همین دلیل در دعواهای مکرر درگیر شده و با دیگران زد و خورد دارند.
- در رفتارهای خود بی پروا بودن و به ایمنی و امنیت خود و دیگران توجهی ندارند.
- به صورت مکرر و پیوسته، مسئولیت پذیر نیستند. به عنوان مثال از تعهدات مالی شانه خالی می کنند.
- احساس گناه و پشیمانی ندارند. به عنوان مثال زمانی که به کسی آسیب می زنند یا رفتار ناشایستی دارند، نسبت به آن بی تفاوت بوده و یا آن را توجیه می کنند.
- خود محور و بزرگ بین هستند.
- چرب زبانی و رفتارهای سطحی غیرواقعی دارند، تا با این کار دیگران را جذب کرده و یک تصویر مثبت غیرواقعی از خود بسازند.
- به هیجان و برانگیختگی برای به دست آوردن انگیزه نیاز مبرم دارند.
- مسئولیت تصمیم ها و انتخاب های خود را نمی پذیرند.
- حس همدلی ندارند.
- احساسات آنها سطحی بوده و تجربه احساسات عمیق را ندارند.
- در کنترل رفتارها و هیجانات؛ مخصوصا خشم بسیار ضعیف هستند.
- کارها و فعالیت هایی را انتخاب می کنند و انجام می دهند که برای دوستان و اطرافیانشان دردسرساز است.
دلایل ایجاد سایکوپات
در حال حاضر علت اصلی اختلال سایکوپات مشخص نیست؛ اما عوامل متعددی می توانند باعث بروز این بیماری شوند.
ازجمله این عوامل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ژنتیک
- عوامل محیطی و فرهنگ
- والدینی با اختلال شخصیتی و یا اعتیاد به مواد مخدر
- جنسیت (معمولا مردان بیشتر از زنان به سایکوپات مبتلا می شوند.)
و…
بیشتر بخوانید: اختلال روانی چیست؟ – با انواع اختلالات روانی آشنا شوید
چگونگی برخورد با فرد مبتلا به سایکوپات
در مواجه با افرادی که به سایکوپات یا اختلال ضد اجتماعی مبتلا هستند، باید به مواردی که در ادامه اشاره می کنیم، توجه داشت.
1- دوری کردن از افراد سایکوپات
همه افراد باید از کسانی که دارای سایکوپات هستند، دوری کنند. حتی شرکت ها نیز نباید چنین افرادی را استخدام کنند. بهتر است شرکت ها برای استخدام در مصاحبه های دقیق، افراد را که احتمال سایکوپاتی دارند، استخدام نکنند.
این افراد به راحتی در رزومه خود دروغ می گویند؛ بنابراین باید یک مصاحبه دقیق با آنها انجام دهید.
2- شناسایی نقاط ضعف خود
سایکوپات ها افرادی هستند که به سرعت نقاط ضعف افراد را شناخته و از آن روش به فرد آسیب می زنند. بنابراین شما باید تمام نقاط ضعف خود را شناسایی کرده و روی آن کار کنید و اجازه ندهید تا این افراد از این روش سعی در آزار شما داشته باشند.
3- اهمیت به عمل، نه به واژه ها
سایکوپات ها افرادی چرب زبان و دروغ گو هستند؛ بنابراین به عذرخواهی ها، دلیل تراشی ها و دروغ های آنها توجه نکنید و تنها عملکرد آنها را ارزیابی کنید.
4- روابط مستحکم دوستی و کاری
در کار و روابط دوستی چنان نام نیکی از خود بگذارید که دروغ پردازی ها و فرافکنی های این افراد نتواند در روابط دوستی یا همکاری شما با دیگران خدشه ای وارد کند.
معمولا سایکوپات ها سعی می کنند تا با پخش اطلاعات کاذب، دروغگویی و… افرادی را که سد راهشان هستند، از میان بردارند و یا روابط صمیمانه دیگران را خراب کنند.
5- توافق برد – برد
سایکوپات ها افرادی هستند که فقط به برد فکر می کنند؛ بنابراین بهتر است به جای مقابله با آنها یک سناریوی برد – برد به آنها پیشنهاد کنید.
نحوه درمان قطعی سایکوپات
برای سایکوپات درمان قطعی خاصی وجود ندارد؛ اما راه های درمانی به شخص کمک خواهد کرد که رفتارهای خود را کنترل کند. بهتر است این افراد با یک درمانگر مشاوره کرده و با تغییرات رفتاری، میزان موفقیت درمان را افزایش دهند.
در طول درمان، یک فرد سایکوپاتی می آموزد که احساسات و انگیزه های خود را مدیریت و هدایت کرده و رفتارهای مناسب فرهنگی را اتخاذ کند. این کار یعنی اینکه فرد باید رفتارهایی را که اکثریت مردم دارند، از ابتدا بیاموزد.
سخن آخر
سایکوپات، یک نوع اختلال شخصیتی است که در آن فرد از آزار دادن دیگران لذت می برد. این فرد ممکن است به یک قاتل سریالی تبدیل شود و یا اینکه از کلاهبرداری لذت ببرد. این افراد بعد از انجام کار اشتباه، هیچ احساس ندامت و پشیمانی ندارند.
مدیران یک شرکت باید در استخدام کارمندان نهایت دقت و توجه را داشته باشند تا با استخدام افراد سایکوپات باعث ایجاد مشکلات برای خود، آینده شغلی و دیگر کارمندان نباشند.
این مشکل درمان قطعی ندارد؛ ولی افراد می توانند با مراجعه به یک متخصص آموزش های لازم را در جهت کنترل رفتارهای خود ببینند.
ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را با سایکوپات و رفتارهای ضد اجتماعی آشنا کنیم. در صورتیکه در این مورد به راهنمایی و مشاوره بیشتری نیاز داشته باشید، می توانید با کارشناسان ما در هم اندیشان در ارتباط باشید.
برای مشاوره تلفنی می توانید از سراسر کشور بدون پیش شماره با 9099071985 تماس بگیرید.
سوالات متداول
آیا سایکوپات ها خود برای درمان اقدام می کنند؟
خیر؛ معمولا افراد سایکوپات تنها زمانی که با به دلایلی گرفتار قانون شده اند، با دستور دادگاه برای درمان اقدام می کنند. بیشتر مردم که دارای این اختلال شخصیتی هستند، هرگز شناخته نمی شوند و یا درمان را قبول ندارند.
آیا در برخورد اول می توان تشخیص داد که کسی به سایکوپات مبتلاست؟
خیر، سایکوپات ها شخصیت جذابی دارند و دوست دارند همواره در مرکز توجه باشند. بنابراین امکان دارد که این افراد اعتماد شما را جلب کنند و آنها را دوست خود بدانید. اما به مرور متوجه شوید که این فرد به شما ضربه های بسیار بدی می زند.
آیا هر فرد مبتلا به سایکوپات یک مجرم است؟
خیر، هر سایکوپات الزاما یک مجرم نیست و می تواند یک فرد عادی در اجتماع باشد.
نظرات کاربران