وسواس از مواردی است که درصد کمی از مردم می دانند که با مراجعه به روانشناس و گرفتن مشاوره وسواس، می توانند آن را درمان کنند.
بسیاری از مردم از انواع وسواس اطلاعی ندارند و وسواس را منحصر به وسواس فکری می دانند؛ در صورتیکه اینطور نیست و وسواس انواع مختلفی با علایم متفاوت و شدت گوناگون دارد.
ما در این مطلب سعی داریم در مورد انواع وسواس فکری و نحوه گرفتن مشاوره وسواس، بیشتر صحبت کنیم. اگر به این بیماری مبتلا هستید و یا یکی از اطرافیان شما چنین بیماری دارد، این مقاله را حتما بخوانید.
وسواس چیست؟
به تکرار یک رفتار یا عمل که با استرس و نگرانی همراه است، وسواس گفته می شود.
بسیاری از افراد همواره نگران هستند که مبادا کاری که شروع کرده اند، درست نباشد. به عنوان مثال بعد از خروج از منزل، مدام به این فکر می کنند که مبادا در را باز گذاشته باشند یا مدام در حال شستشو هستند؛ چون فکر می کنند که آلودگی و میکروب همه جا را فرا گرفته است.
این نوع افکار باعث می شود که انسان مدام یک کار را تکرار کند و از کارهای دیگر باز ماند.
افرادی که دچار وسواس می شوند، اطرافیان خود را نیز تحت تاثیر کارها و رفتار خود قرار می دهند؛ بنابراین باید هر چه سریع تر برای درمان وسواس اقدام شود. وسواس فکری نیز یکی از انواع وسواس است که در ادامه به بررسی آن می پردازیم.
انواع وسواس فکری شایع
وسواس های شایع فکری عبارتند از:
وسواس پاکی و نجاست
در این حالت فرد همه چیز را ناپاک می داند و پیوسته در حال تمیز کردن است
نگرانی درباره از دست دادن کنترل خود
در این گونه وسواس، فرد می ترسد به خود و دیگران آسیب بزند و یا به دیگران توهین کرده یا اشیا آن ها را بدزدد، در این حالت تصاویر وحشتناکی از خشونت به ذهن فرد خطور می کند.
نگرانی در مورد صدمه زدن به دیگران
در این حالت فرد پیوسته می رسد که به دیگران آسیبی بزند یا باعث رخ دادن اتفاقات بدی مانند آتش سوزی شود.
وسواس های مرتبط با کمال گرایی
در این حالت فرد نسبت به متقارن بودن اشیا وسواس دارد یا می ترسد اشیا را گم کند.
وسواس مذهبی
در این حالت فرد نگرانی بیش از حدی نسبت به امور مذهبی دارد و در تمام امور نگران است که مبادا اصول درست رعایت نشوند، یا مقدسات زیر سوال ببرد.
وسواس جنسی
در این حالت، فرد افکار ناخوشایندی در مورد تصاویر ممنوعه یا افکار خشونت آمیز جنسی در مورد کودکان یا دیگر اشخاص دارد.
علائم وسواس فکری عملی
همان طور که قبلا نیز به این موضوع اشاره شد، علائم این بیماری ارتباط مستقیمی با افکار و اعمال افراد دارد؛ یعنی اگر احساس کنید که رفتار تکرار شونده ای دارید که برای رفع استرس خود آن را انجام می دهید، بدون تردید به وسواس فکری عملی دچار شده اید.
علائم این بیماری در کودکان به این صورت است که دوست دارند اسباب بازی هایشان را دقیق کنار هم بگذارند با اینکه ممکن است این کار را خودشان انجام ندهند.
اما این علائم در بزرگسالان عبارت است از:
- ترس از آلودگی
- شک و تردید مداوم
- توجه بیش از اندازه به تقارن و نظم
- ترس از دست دادن کنترل و آسیب به دیگران
- اجتناب از موقعیت هایی مانند دست دادن و روبوسی با دیگران
عوارض درمان نشدن اختلال وسواس جبری
اختلال وسواس اگر درمان نشود می تواند فرد را دچار مشکلات جسمی و روحی زیادی کند که در ادامه به برخی از آن ها می پردازیم:
- بیماری های پوستی
- استرس و اضطراب
- پیری پوست به علت شستشوی بیش از حد
- اتلاف وقت زیاد
- منفور شدن یا بروز حس ترحم در دیگران
- بروز مشکلات شخصی با اطرافیان
اهداف درمان اختلال وسواس فکری-عملی
اهداف درمان وسواس فکری-عملی عبارتند از:
- کاهش اضطراب و ترس
- کاهش و از بین بردن افکار منفی
- کاهش رفتارهای اجباری و افکار وسواسی
- کنترل بیشتر روی اعمال و افکار
درمان وسواس فکری
البته حتی اگر علت دقیق بیماری در فرد مشخص نشود، درمانگر می تواند با صحبت کردن با بیمار، مشکل او را برطرف کند. مشاور برای درمان بیماری وسواس در بین افراد، سه روش را در برنامه کار خود دارد.
این سه روش عبارتند از:
- رفتار درمانی شناختی
در رفتار درمانی، درمانگر به گذشته بیمار کاری ندارد و درمانگر بر روی مشکلات و سختی های فعلی متمرکز می شود. این کار به بیمار کمک می کند تا درباره خود و محیط اطرافش بیشتر فکر کند؛ همچنین به بیمار آموزش می دهد چگونه باید در موقعیت ها از خود واکنش نشان دهد.
در صورتیکه اتفاقات گذشته باعث ایجاد وسواس شده باشند، درمانگر به گذشته خواهد پرداخت.
- مواجهه درمانی و پیشگیری از واکنش
در این مرحله از درمان، درمانگر به بیمار کمک می کند که با آنچه که باعث وحشتش می شود، مواجه شود. به طور مثال اگر از آلودگی واهمه دارد، با آن روبرو شود؛ بدین ترتیب بیمار یاد می گیرد که با ترس و اضطراب خود مقابله کند.
فرد با کمک مشاور، با محرک ترس و استرس خود آنقدر روبرو خواهد شد که دیگر ترس و اضطرابی در خود احساس نکند.
- دارودرمانی
در صورتی که شدت وسواس فرد بسیار زیاد باشد که با مشاوره حل نشود، داورهای ضد افسردگی به او تجویز خواهند شد. فلوکستین (Fluoxetine)، پاروکستین (Paroxetine)، سرترالین (Sertraline) و… از متداول ترین داروها هستند.
برای وسواس فکری خفیف تا متوسط روش های زیر استفاده می شود
- درمان شناختی-رفتاری
- مواجهه
- جلوگیری از پاسخ (EPR)
وسواس متوسط تا شدید نیز با ترکیبی از تکنیک های زیر درمان می شود
- ترکیب دارو درمانی
- مواجهه
- جلوگیری از پاسخ (EPR)
روند فرآیند درمان وسواس
در مشاوره وسواس فکری ابتدا علت وسواس ریشه یابی و بررسی می شود سپس درمانگر با توجه به آن تکنیک های درمانی مناسبی در نظر می گیرد.
برای درمان وسواس باید صبوری به خرج داد چرا که روند درمان آن زمان زیادی طوی می کشد. در بسیاری از مواقع در صورتی که فرد با درمانگر همراهی کند نیازی به مراجعه به روانپزشک و مصرف داروهای شیمیایی ندارد.
درمان وسواس فکری بسیار شبیه وسواس عملی است. در وسواس فکری فرد از هجوم افکار آزاردهنده رنج می برد و نشانه های آشکار ظاهری ندارد.
در روند درمان وسواس تلاش می شود موارد زیر اتفاق بیوفتد:
- جایگزینی فکر استرس زا با یک فکر دیگر
- انجام کارهایی مانند ورزش یا نقاشی
- مشغول شدن با انجام سایرکارها
- سعی در دوری از افکار مزاحم
- تعیین بازه زمانی برای افکار
اهمیت دریافت مشاوره وسواس فکری
بسیاری از روان شناسان معتقد هستند افراد مبتلا به وسواس، زمینه ابتلا به انواع اختلال های دیگر را دارند و این افراد معمولا دچار یک اختلال روانی دیگر نیز می باشند.
ازجمله اختلالاتی که این افراد به آن مبتلا می شوند، عبارتند از:
- افسردگی
- اختلال اضطراب
- دوقطبی بودن
- بیش فعالی
- اختلال در خوردن
- اختلال بدریخت انگاری
- اختلال مو کنی و پوست کنی
- رفتارهای تکراری
در بسیاری از افراد که به بیماری وسواس فکری عملی خفیف دچار هستند، این بیماری بدون درمان و به مرور زمان از بین می رود؛ اما در افرادی که شدن وسواس آنها متوسط یا شدید است، علائم به مرور بدتر می شود.
در این صورت اگر درمان فرد بیمار صورت نگیرد، او با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد و شاید به مرحله ای برسد که دیگر درمان جواب ندهد و فرد دچار افسردگی شود.
افرادی که خود نمی توانند با خود درمانی، روند درمان را در پی بگیرند، باید حتما از مشاوره استفاده کنند. دریافت مشاوره در جلسات متعدد به فرد کمک می کند تا این مشکل خود را ریشه یابی کرده و آن را از خود دور کند.
دریافت مشاوره وسواس، یک روش مطمئن و کم خطر برای فرد است که فرد با استفاده از این درمان دیگر به دارو درمانی نیازی نخواهد داشت و می تواند با آگاهی و هوشیاری کامل به زندگی عادی خود بازگردد.
چگونگی دریافت مشاوره وسواس
اگر شما احساس می کنید که علائم این بیماری را دارید، هر چه سریع تر به یک مرکز مشاوره مراجعه کنید و با درمانگر خود این موضوع را در میان بگذارید. این مشاوره می تواند در چندین جلسه ادامه داشته باشد.
در جلسه اول، بهتر است که علائم خود را به مشاور توضیح دهید تا این علائم را بررسی کند؛ مشاور بعد از بررسی علائم این بیماری، می تواند دلیل وسواس را پیدا کند.
این بیماری می تواند به دلایل زیر در افراد اتفاق بیفتد:
- شخصیت فرد
- مسائل ژنتیکی
- سابقه بیماری های روانی در فرد
و…
دریافت مشاوره تلفنی برای درمان وسواس فکری
امروزه دیگر لازم نیست برای هر کاری مسافتی را طی کنید و به صورت حضوری در موقعیت حاضر باشید.
دریافت مشاوره وسواس نیز مانند سایر مشاوره ها به صورت غیر حضوری (تلفنی یا آنلاین) امکان پذیر است.
از آنجایی که در برخی از شهرها و روستاها مرکز مشاوره وجود ندارد و یا برخی از افراد به دلایل متعددی مانند نداشتن وقت آزاد، عدم تمایل به صحبت های رو در رو با درمانگر و… نمی خواهند به صورت حضوری مشاوره دریافت کنند، مشاوره آنلاین یا تلفنی یک گزینه بسیار مناسب است.
در مشاوره تلفنی یا آنلاین، فرد می تواند در هر ساعت از شبانه روز و از هر کجای دنیا با مشاور خود صحبت کند. این مشاوره هزینه کمتری خواهد داشت؛ زیرا فرد برای رفت و آمد هزینه ای نمی پردازد؛همچنین در وقت نیز صرفه جویی خواهد شد.
سخن آخر
وسواس فکر عملی نیز یکی دیگر از اختلالات روحی و روانی است که به فرد اجازه نمی دهد تا از زندگی خود لذت ببرد.
این بیماری علاوه بر خود فرد برای خانواده او نیز شرایط سختی را ایجاد خواهد کرد؛ بنابراین افرادی که دچار وسواس می شوند، باید هر چه سریع تر نسبت به درمان آن اقدام کنند.
یکی از راه های درمان این بیماری، دریافت مشاوره است. دریافت مشاوره وسواس به صورت حضوری، آنلاین و تلفنی امکان پذیر می باشد. در صورتیکه شما نیز به دریافت مشاوره وسواس فکر می کنید، می توانید با کارشناسان ما در موسسه هم اندیشان در ارتباط باشید.
چنانچه خود یا یکی از عزیزانتان علایم وسواس دارید که زندگی را برای شما دشوار کرده است، می توانید با مرکز مشاوره هم اندیشان با شماره 02191023933 تماس بگیرید. این مرکز با دارا بودن مشاوران باتجربه به شما در درمان این بیماری یاری کرده و باعث ارتقا کیفیت زندگی شما می شود.
سوالات متداول
آیا وسواس فکری عملی در کودکان نیز وجود دارد؟
بله؛ برخی از کودکان نیز به این اختلال روحی و روانی مبتلا هستند. راه درمان وسواس در کودکان این است که والدین با بازی درمانی و قصه درمانی و راه هایی که مشاور به آنها نشان می دهد، کودک را درمان کنند.
آیا شستن چند باره ظرف ها همواره نشان دهنده وسواس است؟
باید توجه داشته باشید که اگر کسی یک کار را چندین بار تکرار می کند و در نهایت باز هم از نتیجه کار راضی نیست، او به وسواس دچار شده است. افرادی که یک کار چندین بار تکرار می کنند و همچنان استرس و اضطراب این را دارند که کار به درستی انجام نشده است، باید حتما به مشاور مراجعه کنند؛ در غیر این صورت، اگر شستن دوباره ظرف ها به دلایل دیگری مانند وجود لک، بوی غذا و… انجام شود، نشان دهنده وسواس نیست.
درمان وسواس فکری چقدر طول می کشد؟
درمان وسواس فکری بسته به نوع وسواس و شدت آن متفاوت است. هر روانشناسی با توجه به روشی که برای درمان بر می گزیند، زمان متفاوتی را برای گرفتن جواب از درمان تخمین بزند؛ اما برخی روانشناسان طول مدت درمان را 6 ماه الی یک سال در نظر گرفته اند.
نظرات کاربران