کودکان زیادی دچار استرس و اضطراب میشوند، این استرس یا اضطراب با حالت هایی مانند ترس، نگرانی یا عصبی بود خود را نشان میدهد. اضطراب میتواند دلایل خاصی مانند جدایی از والدین، نگرانی در مورد صحبت با دیگران یا هنگام مراجعه به پزشک باشد، البته دلایل داشتن اضطراب میتواند به مرور زمان تغییر کند، بازی درمانی میتواند با بررسی کردن ترس کودک از طریق بازی به او کمک و ترس او را برطرف کنید؛ در این مقاله به بررسی بازی درمانی برای کودکان ترسو خواهیم پرداخت، پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
ترس در کودکان
بطور طبیعی یک کودک در برخی موارد دچار ترس، اضطراب و نگرانی میشود، در بیشتر موارد ترس و اضطراب کودکان موقتی است و مدت زیادی طول نمیکشد. درواقع ترس ها به دلایل مختلفی در مراحل رشد کودک ظاهر میشوند. برای مثال:
- نوزاد ها و کودکان نوپا: معمولا از صداهای بلند، ارتفاع، افراد غریبه و جدایی از والدین خود میترسند.
- کودکان چهار یا پنج ساله: اکثرا ترس از تنهایی و تاریکی دارند.
- کودکان در سنین مدرسه: ممکن است از چیزهای ماوراطبیعی مانند موجودات فضایی یا ارواح، موقعیت های اجتماعی مختلف، شکست ها، انتقاد ها و سرزنش ها، آزمایش و آسیب یا تهدید جسمی بترسند.
نوزادان و کودکان خردسال به خاطر مشکلات نگران نمیشوند، برای اینکه کودکی نگران شود باید توانایی تصور آینده و اتفاقات بد احتمالی را داشته باشد، بنابراین این نوع نگرانی بیشتر در کوکان بالای هشت سال دیده میشود، کودکان هم با افزایش سن درباره چیزهای مختلف نگران میشوند، در اوایل کودکی آنها ممکن است نگران بیمار شدن یا آسیب دیدن باشند؛ نوجوانان نیز ممکن است بیشتر از جنگ، شرایط اقتصادی و سیاسی، ترس های محیطی، روایط خانوادگی و فکر کرده و آنها بترسند.
ترس و نگرانی هر دو شکل های مختلفی از اضطراب میباشند، ترس معمولا در زمان حال اتفاق میافتد. نگرانی معمولا زمانی اتفاق میافتد که کودک به موقعیت های گذشته یا آینده فکر میکند، بعنوان مثال “یک کودک ممکن است با دیدن یک سگ بترسد و یا نگران ملاقات با دوست یا کسی که سگ خانگی دارد باشد”.
انواع رایج ترس در کوکان
رایج ترین ترس ها در کودکان عبارتند از:
- ترس از جدایی
یعنی ترس شدید کودک برای جدا شدن از والدین یا سرپرست خود.
- ترس اجتماعی
ترس شدید از موقعیت های اجتماعی یا قضاوت شدن یا خجالت در جامعه است، این مشکل میتواند باعث نگرانی شدید یا ترس از دست دادن یا پذیرفته نشدن باشد، این موضع ممکن است حتی باعث ترس کودک از دیگران باشد.
- ترس های فراگیر
یعنی ترس از چیزهای مختلف و به ظاهر ابتدایی مانند: ترس از تاب بازی یا ماشین سواری.
بازی درمانی برای کودکان ترسو
بازی درمانی یک روش جدید درمانی است که اکثرا برای کودکان استفاده میشود چون کودکان قادر به بررسی احساسات خود نیستند و در برخی موارد نمیتوانند مشکلات خود را به خانواده یا بزرگسالان دیگر مثل معلمشان بگویند؛ این روش درمانی ممکن است یک بازی معمولی به نظر برسد اما در واقع چیزی بسیار بیشتر از یک بازی است.
یک بازی درمانگر آموزش دیده میتواند در حین بازی مشکلات کودکان را بررسی کند و به کودک کمک کند تا احساست خود را کشف کند و با آسیب های حل نشده مثل ترس مقابله کند.
دلیل ترس و اضطراب در حافظه ناخوداگاه کودکان قرار دارد یعنی آن ها نمیدانند چرا از بعضی چیزها میترسند. بازی درمانی کمک میکند تا دلیل اصلی ترس های کودک مشخص شود و ترس های آن ها را بدون اینکه نیازی به دانستن دلیل اضطراب خود داشته باشند اِلتیام بخشند.
بازی درمانی به بچه ها کمک میکند تا نگرانی و اضطراب خود را نشان دهند و در نتیجه باعث میشود ترس های خود را بررسی کنند تا از ترس های خود رها شوند.
کودکان از طریق بازی درمانی میتوانند روش های زندگی کردن را تمرین کنند، این کار ترس و نگرانی کودک را برطرف میکند و به او احساس قدرت، نیرومندی و کنترل میدهد. بچه ها از طریق بازی اضطراب خود را نشان میدهند و با بررسی این احساسات با کمک درمانگر میتوانند بر ترس های خود مسلط شوند.
بیشتر بخوانید: بازی درمانی برای کودکان لجباز
5 فعالیت و بازی برای کودکان ترسو
در این بخش شما را با 5 تا از بازی ها و فعالیت های سرگرم کننده که به اختلالات مبتنی بر ترس میپردازد و باعث آرامش و کاهش استرس در کودکان میشود آشنا میکنیم:
- داستان درمانی
خواندن کتاب های مناسب سن کودکان در کنار آموزش برخی از مهارت های مهم درمانی یکی از بهترین روش های دور نگه داشتن آنها از ترس و اضطراب میباشد. کودکان دوست دارند به همراه شخصیت اصلی داستان نگران همان چیزهایی باشد که انجام میدهند و درواقع برخی از استراتژی ها، رفتار شناختی واقعی را برای آن ها ارائه میدهد تا در مواقعی که دچار ترس یا اضطراب میشوند از آنها استفاده نمایند.
- اسلایم
اسلایم اخیرا بسیار محبوب شده است. شما با یک جستجوی سریع در گوگل صدها نوع دستور ساخت اسلایم را پیدا خواهید کرد. ساختن اسلایم برای کودکان بسیار سرگرم کننده است و میتواند یک روش درمانی عالی نیز باشد، تنها چند دقیقه استفاده از اسلایم میتواند سطح اولیه استرس در کودک را کاهش دهد و موجب آرامش او شود.
- پروانه های داخل شکم
پروانه های داخل شکم یک روش عالی برای صحبت کردن در باره ترس های کودکان است. درمانگر پروانه هایی را نقاشی کرده و برش میدهد سپس عکس یک کودک را روی یک تکه چوب میکشد و پروانه های رو شکم آن قرار دهد. با کودک درباره ی احساسات فیزیکی که هنگام نگرانی در بدن خود احساس میکند صحبت کنید و آن ها را به پروانه های داخل شکم تشبیه کنید، از آنها بخواهید چیزهای مختلفی که به پروانه ها میگویند را روی کاغذ بنویسند و درباره روش های آرامش بخشی که وقتی پروانه ها در شکم شان ظاهر میشوند صحبت کنید و آنها را روی کاغذی بنویسید تا نشان دهنده گرفتن پروانه ها باشد.
- توپ های استرس
یک بادکنک زخیم را با آرد، برنج و اوربیز(خاک ژله ای) پر کرده و گره بزنید و به منظور امنیت بیشتر، آن را داخل یک بادکنک دیگر قرار دهید. توپ های استرس برای بچه های عصبی مناسب است و همچنین باعث حواس پرتی بچه های مبتلا به تریکوتیلومانیا (اختلال مو کنی) میشود. اکثر کودکان توپ های استرس را وست دارن.
- ساختن جعبه نگرانی
درست کردن جعبه نگرانی یک روش عالی و بسیار موثر برای کودکانی که دارای اضطراب و ترس فراگیر هستند میباشد. این جعبه با توجه به خواست شما میتواند ساده یا پیچیده باشد. طریقه کار به این شکل است که از بچه میخواهند یک جعبه را هر طور که دوست دارد ترئین کند، هنگام ساخت جعبه نگرانی، درمان گر میتواند به کودک توضیح دهد که این جعبه جایی است که میتوانیم نگرانی های خودمان را در آن قرار دهیم، از بچه ها میخواهند که وقتی از یک چیزی میترسند و یا نگرانند آن ها را روی یک کاغذ بنویسند و درون جعبه قرار دهند. کودک با این کار احساس خواهد کرد که میتواند استرس و ترس خود را کنترل کند و والدین میتوانند میتوجه مشکل او شوند و زمانی را برای صحبت با فرزندشان در مورد ترس هایش اختصاص دهند. بعد از رفع ترس و نگرانی آن کاغذ ها را با هم پاره کنید و داخل زباله بیندازید.
در پایان
بازی درمانی یک روش ساده اما بسیار موثر برای برطرف کردن ترس و نگرانی ها است؛ وظیفه بازی درمانگر این است که ابزارهای مورد نیاز کودکان را در اختیار آنها قرار دهد تا آنها بتوانند به نقطه ای برسند که قادر باشند احساسات خود را در لحظات چالش برانگیز مدیریت کنند. جهت کسب اطلاعات بیشتر میتوانید با دریافت مشاوره تخصصی از مرکز مشاوره هم اندیشان نسبت به درمان فرزندتان راهنمایی های لازم را دریافت کنید، کافیست با شماره 02191023933 تماس بگیرید. سپاس از همراهی شما
سوالات متداول
آیا بازی درمانی میتواند ترس شدید کودوکان را از بین ببرد؟
بله، بازی درمانی برای کم کردن عوارض ترس شدید در کودکان بسیار قوی است.
آیا بازی درمانی برای درمان کودکان کمتر از 4سال هم میتواند مفید باشد؟
بله، بازی درمانی برای کودکان زیر 4سال نیز مانند سایر گروههای سنی بسیار مفید بوده و برای رفع ترس آنها کمک میکند.
نظرات کاربران