اعتیاد به فضای مجازی چیست و چه علائمی دارد

ممکن است عادی به نظر برسد که مدام با موبایلمان، در اینترنت باشیم، اما زمانی که بدون فکر بالا و پایین کردن صفحات اینترنت به حالت اجباری تبدیل میشود، یا بیش از حد به اینترنت یا سایر خدمات آنلاین وابسته میشویم، ممکن است به اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی مبتلا شده باشیم.

همه ما شنیده‌ایم که گذراندن زمان زیاد جلوی صفحه نمایش برای سلامتی تاثیر منفی میگذارد. وقتی بیشتر وقت خود را صرف ساعت‌ها گشتن در رسانه‌های اجتماعی یا خرید آنلاین  و یا استفاده بیش از حد و اجباری از اینترنت می‌کنیم این روند ببه مرور باعث بروز استرس روانی قابل توجهی خواهد شد. در ادامه با ما همراه باشید زیرا قصد داریم به موضوع اعتیاد به فضای مجازی بپردازیم و علائم، نحوه پیشگییر و درمان این نوع از اعتیاد را باهم بررسی کینم.

اعتیاد فضای مجازی یعنی چه

اعتیاد به فضای مجازی یک نوع اعتیاد رفتاری است که در آن فرد به استفاده از اینترنت یا اپلیکشن های آنلاین به عنوان روشی ناسازگار برای مقابله با استرس های زندگی وابسته میشود.

امروزه در کنار اعتیاد به مواد مخدر و.. اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی نیز به رسمیت شناخته شده است، به ویژه در کشورهایی که تعداد زیادی از مردم آنها تحت تاثیر فضای مجازی گرفته گرفته اند، مانند: کره جنوبی، که در آن اعتیاد به فضای مجازی به عنوان یک مشکل بهداشت ملی اعلام شده است. اعتیاد به اینترنت، که اغلب به عنوان اختلال اعتیاد به اینترنت (IAD) شناخته میشود.

اعتیاد به فضای مجازی به تعامل بیش از حد با دنیای آنلاین مربوط است. افرادی که ممکن است کنترل خود را در  سپری کردن زمانشان در دنیای آنلاین، از دست بدهند، تمایل دارند اینترنت را بالاتر از تعهدات مهمی مانند فرزندپروری، کار یا فعالیت های اجتماعی سرگرم کننده قرار دهند. وسواس یک فرد به اینترنت می تواند به طور منفی در فعالیت ها و مسئولیت های روزانه، روابط و خلق و خو شخص تداخل ایجاد کند.

علائم و نشانه های داشتن اعتیاد به فضای مجازی

کارشناسان در تلاش برای مشخص کردن اینکه اعتیاد به اینترنت چگونه به نظر می رسد، مطالعات زیادی انجام داده اند. از آنجایی که اعتیاد به اینترنت به طور رسمی به عنوان یک وضعیت سلامت روان شناخته نشده است، توافق روشنی در مورد علائم وجود ندارد.

با این حال، چند ویژگی کلیدی وجود دارد که نشان میدهد اگر زمان طولانی را به صورت آنلاین برای فعالیت های غیرمرتبط با کار، مانند مرور وب یا بازی های ویدیویی سپری کنید و متوجه هر یک از آنها شوید، ممکن است اعتیاد به اینترنت را تجربه کنید.

این علائم عبارتند از:

• تغییرات ناگهانی در اخلاقی
• نگرانی شدید در مورد اتفاقاتی که در فضای آنلاین رخ داده، زمانی که شما آنجا نیستید.!
• نمی توانید زمان آنلاین بودن خود را کنترل کنید.
• افزایش تحمل: مشابه سایر اشکال اعتیاد رفتاری، فرد برای حس لذت بیشتر، ساعت مصرف را افزایش می دهد
• افزایش زمان آنلاین بودن برای رسیدن به یک احساس خاص.
• وقتی بسته ندارید یا در مکانی هستید که دسترسی به اینترنت ممکن نیست دچار علائمی مانند: تحریک پذیری، دردهای جسمی و یا افسردگی میشوید.

علل اعتیاد به فضای مجازی

به طور کامل این موضوع برای کارشناسان مشخص نشده که چرا مردم به اینترنت و فضای مجازی معتاد میشوند، اما میتوان گفت به دلیل اینکه که ظهور فناوری پیشرفته و پلتفرم های رسانه های اجتماعی القا کننده دوپامین هستند، تلفن های هوشمند نیز باعث افزایش وابستگی میشوند؛ شبکه های رسانه های اجتماعی دارای ویژگی های افزایش دهنده دوپامین (ناقل عصبی حس لذت و پاداش در مغز) مانند لایک هستند.

مغز ما احساس دریافت دوپامین را دوست دارد و با ایجاد تحمل بیشتر به دنبال دریافت دوپامین بیشتر است. مردم همچنین از اینترنت و بازی های آنلاین برای فرار از احساسات دشوارشان استفاده میکنند.

دلایل دیگری که ممکن است در اعتیاد به فضای مجازی نقش داشته باشند، عبارتند از:

• شرایط سلامت روان ( داشتن افسردگی و اضطراب)
• ژنتیک
• محیط زندگی و محل کار

درمان اعتیاد به فضای مجازی

به این دلیل که هیچ تشخیص رسمی برای اعتیاد به فضای جازی وجود ندارد، هیچ روش پیشگیری و یا روش بالینی ثابتی برای درمان آن وجود ندارد. بسته به شدت اعتیاد و رفتارهای فرد، انواع مختلف درمان، موثر خواهد بود، اما چند راهکار وجود دارد که میتوانید با انجام آنها یاد بگیرید چگونه اعتیاد خود به فضای مجازی را کنار بگذارید.

راهکار های موثر برای درمان و ترک اعتیاد به فضای مجازی عبارتند از:

مدیتیشن کنید

آنلاین بودن مدت طولانی مغز شما را خسته میکند. شما میتوانید از مدیتیشن برای استراحت ذهن خود و دوری از فضای مجازی استفاده کنید. این کار فضای ذهنی شما را بازیابی میکند. اگر میخواهید اعتیاد به اینترنت را ترک کنید پس از مدیتیشن برای تقویت ذهن خود و رسیدن به آرامش استفاده کنید.

استفاده از تایمر

یک تایمر بر روی تلفن همراه خود نصب کنید. زمان های استاندارد و مشخصی را برای فعالیت در فضای مجازی تعیین کنید. به محض زنگ خوردن تایمر خود را مجاب کنید که استفاده از اینترنت را کامل قطع کنید و به دور از تلفن همراهتان بمانید.

ارتباط اجتماعی خود را گسترش دهید

بعضی از افراد به دلیل تنها بودن و یا قرار نگرفتن در محیط های اجتماعی، وابسته به فضای مجازی میشوند. برای پیشگیری از اعتیاد به فضای مجازی و یا درمان آن سعی کنید ارتباط اجتماعی خود را افزایش دهید، میتوانید در یک کلاس ورزشی ثبت نام کنید، به پارک بروید و یا در مهمانی ها و دورهمی ها حضور فعال داشته باشید.

برای خودتان پاداش تعیین کنید

در طول چند هفته اولی که شروع به کاهش استفاده از اینترنت کرده اید، برای خود پاداش تعیین کنید. یکی از راه های درمان اعتیاد به فضای مجازی تعیین پاداش است. مثلا با خود شرط کنید اگر توانستید امروز حداقل دو ساعت کمتر از دیروز از اینترنت استفاده کنید، برای خود یک شام عالی میخرید یا به استخر میروید و … .

دسترسی خود به فضای مجازی را سخت تر کنید.

یکی از ساده ترین راه ها برای کاهش استفاده از اینترنت، سخت کردن دسترسی به فضای مجازی است. آنلاین بودن های خود را سخت تر کنید و یا خود را از خریدن بسته های اینترنتی منع کنید. یا مثلا خاموش کردن لپتاپ و موبایل و گذاشتن آن در کمد به دور از چشم می تواند استفاده از اینترنت را کاهش دهد. هر چه را که دور از چشم نگه دارید، به مرور دور از ذهن میشود.

از یک مشاور مجرب کمک بگیرید

اگر خودتان یا یکی از اعضای خانواده درگیر اعتیاد به فضای مجازی شده است می توانید از مشاوره خانواده برای درمان اعتیاد به فضای مجازی کمک بگیرید. شما ممکن است راهکارهای زیادی را برای پیشگیری و یا درمان اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی انجام داده باشید، ولی هیچکدام موثر نبوده باشد، در این صورت بهتر است از یک مشاور خانواده در این زمینه کمک بگیرید.

مشاور می تواند به شما کمک کند تا دلایل اعتیاد به اینترنت و فضای مجازی را شناسایی کنید و راهکارهای موثری برای مقابله با آن پیدا کنید. شما همچنین میتوانید برای دریافت مشاوره تلفنی مفید با شماره 02191023933 تماس بگیرید.

در پایان

ترک اعتیاد به فضای مجازی همیشه آسان نیست و ممکن است با استفاده از راهکارهای عمومی مطرح شده در مقاله نیز نتوانید این اعتیاد را کنار بگذارید، اما نگرانی نباشید چرا که میتوانید از مشاوره تخصصی مرکز مشاوره هم اندیشان بهرمند شوید تنها کافیست با شماره زیر تماس بگیرید، 02191023933 موفق باشید.

سوالات متداول

عوارض اعتیاد به فضای مجازی چیست؟

از مهمترین عوارض اعتیاد به فضای مجازی میتوان به: افزایش احتمال ابتلا به افسردگی، افزایش استرس و اضطراب، کاهش اعتماد به نفس، ایجاد نوسانات خلقی، گوشه گیری و دوری از اجتماع، مشکل در برقراری ارتباط، مشکلات در زمینه رابطه جنسی و زندگی زناشویی، مشکلات مالی، به خطر افتادن سلامت جسمانی و … اشاره کرد.

چگونه میتوانیم اغتیاد به فضای مجازی را کنار بگذاریم؟

درمان این اعتیاد به فضای مجازی هم مانند اعتیاد به مواد مخدر نیاز به اراده فرد و راهنماهای خوب یک مشاور مجرب دارد، در این مقاله راهکار های مناسب برای ترک اعتیاد به فضای مجازی ذکر شده است.