۰۲۱۶۲۹۹۹۰۶۶
خودآگاهی یکی از مهارت هایی است که هر فرد باید در یادگیری آن کوشا باشد. در صورتی که افراد بتوانند به خودآگاهی برسند، زندگی خود را بهتر مدیریت کرده و کمتر دچار مشکلات روحی و روانی خواهند شد.
از مهمترین فواید خودآگاهی این است که به افراد کمک خواهد کرد که در تصمیم گیری ها با توجه به ویژگی ها و مهارت های خود، بهترین تصمیم را بگیرند. خود را همان گونه که هستند، دوست بدارند و همواره از زندگی خود نهایت لذت را ببرند.
ما در این مقاله تصمیم داریم تا خودآگاهی و نحوه تقویت این مهارت را به شما توضیح دهیم. پس توصیه می کنیم حتما این مقاله را بخوانید.
خودآگاهی چیست و چه اهمیتی دارد؟
خودآگاهی (Consciousness) به معنی توانایی دیدن خود از طریق تامل و درون بینی است. بدین ترتیب فرد می تواند، شخصیت خود را به روشنی ببیند. افراد با داشتن مهارت خودآگاهی می توانند به راحتی ویژگی های اخلاقی خود را بیان کنند.
خودآگاهی دارای درجات و سطوح مختلفی است. یک مثال برای خودآگاهی این است که فرد می داند در انجام چه کارهایی توانمند است و این باعث موفقیت او در زندگی شخصی و کاریش می شود.
در حالت کلی این مهارت، ارتباط تنگاتنگی با احساس رضایت فرد از زندگی دارد. همچنین خودآگاهی به سلامت و بهداشت روان انسان بسیار کمک می کند و عدم خودآگاهی می تواند باعث بسیاری از تعارضات درونی، افکار منفی، ترس ها و اضطراب های مبهم در فرد شود. در یک عبارت ساده تر افرادی که مهارت خودآگاهی دارند، می توانند نیازها و اهداف واقعی خود را بهتر بشناسند.
تفاوت خودآگاهی و خودشناسی در چیست؟
خودآگاهی به دانش و درکی گفته می شود که هر فرد از خودش دارد. در خودآگاهی، دریافت یک تصویر واضح و شفاف از ارزش ها، نگرش ها، نیازها، علایق، اهداف و اولویت ها از اهمیت فراوانی برخوردار است.
در حالت کلی خودآگاهی یعنی اطلاع یافتن فرد از احساسات ورودی، افکار و عواطف خویش. اما خودشناسی به معنی دانستن دلیل این احساسات و افکار است.
ویژگی های افراد خودآگاه کدامند؟
افراد خودآگاه به خصوصیات و ویژگی های برتر انسانی می رسند.
این ویژگی ها عبارتند از:
- احساس رضایت از تمامی انتخاب ها و سبک زندگی شان دارند.
- تفکر این افراد واگرا بوده و آنها مطلق نگر نیستند.
- در مقابل فشارها و ضربه های روانی اجتماعی مقاوم تر از دیگران هستند.
- این افراد از موفقیت ها و شکست های خود آگاه هستند. آنها به موفقیت خود افتخار می کنند و از شکست های خود درس می گیرند.
- این افراد مسئولیت زندگی خود را می پذیرند.
- افراد خودآگاه نقاط ضعف خود را شناسایی کرده و در جهت اصلاح آن تلاش می کنند.
- این افراد در کارهای گروهی همکاری و مشارکت می کنند.
- افراد خودآگاه از مشورت با دیگران که صاحب نظر هستند، استقبال می کنند.
- افراد خودآگاه هیچ گاه دیگران را سرزنش نمی کنند و به همه احترام می گذارند.
- این افراد، افرادی مثبت اندیش هستند.
بخش های خودآگاهی کدامند؟
خودآگاهی درجات و بخش های مختلفی دارد که عبارتند از:
- خود فیزیکی
این بخش خودآگاهی به معنی تصوری است که فرد از ظاهر خود دارد. در واقع اگر فرد درک درستی از تصویر واقعی بدن خود نداشته باشد، خود را بد ریخت می داند و همین امر باعث می شود که این فرد، بی دلیل به سمت عمل های زیبایی برود.
- خود جنسیتی
این نوع قسمت خودآگاهی به برداشت فرد از تمایلات و هویت جنسی او دلالت دارد. در واقع اگر برداشت فرد با واقعیت منطبق نباشد، فرد دچار تعارض در هویت جنسی خود خواهد شد.
- خود تاریک
این بخش خودآگاهی اسرار درونی فرد را در بر می گیرد. یعنی همان چیزهایی که فرد دوست ندارد دیگران راجع به او بدانند. این فرد برای پنهان کردن آن وقت و انرژی زیادی را تلف می کند.
- خود واقعی
همان طور که می دانید، درونی ترین بخش وجود هر انسان، خود واقعی اوست. هر کسی برای شناخت خود واقعی به کاوش و تفکر نیاز دارد و این بخشی از خودآگاهی است.
- خود معنوی
این قسمت از خودآگاهی به باورهای معنوی فرد مربوط می شود و تصویری است که فرد از اعتقادات خود دارد. شکاف در خود معنوی فرد باعث می شود که او تعارضات شدید درونی داشته باشد و مدام با خودش بر سر ارزش هایش جنگ داشته باشد.
- خود آرمانی
خود آرمانی فرد، چیزی است که فرد در آرزوی رسیدن به آن است. در واقع فرد تصویری مطلوب از خودش در ذهنش می سازد و دوست دارد که آن باشد.
- خود اجتماعی
جایگاه اجتماعی فرد و تصویری که فرد از جایگاه خود در اجتماع دارد، بخش دیگری از خودآگاهی است.
چگونه افراد به خودآگاهی می رسند؟
معمولا افراد از دو طریق به خودآگاهی می رسند.
این دو راه عبارتند از:
- خودآگاهی عمومی
در این نوع خودآگاهی فرد خود را با معیارهای بیرونی مقایسه کرده و برایش نظرات دیگران بسیار اهمیت دارد.
- خودآگاهی خصوصی
در این روش از خودآگاهی فرد خود را با ملاک ها و معیارهای درونی می سنجد و بدین ترتیب می تواند تحلیل دقیق تری از خود داشته باشد.
نحوه تقویت خودآگاهی به چه صورت می باشد؟
افرادی که تمایل دارند، خودآگاهی را در خود تقویت کنند، باید مراحل زیر را طی کنند:
1- احساسات خود را شناسایی کنند.
افراد برای تقویت خودآگاهی باید جنس احساسات خود را در مواجه با مسائل و موضوعات گوناگون بشناسند. شناخت احساسات در خودآگاهی بسیار مهم است.
2- شناخت افکار
افراد با شناخت افکار خود در مواجه با موقعیت های مختلف، به ناکارآمدی برخی از این افکار پی می برند و در نتیجه می توانند آنها را اصلاح کرده و از عواقب ناخوشایندی که ممکن است اتفاق بیفتد، پیش گیری کنند.
3- شناخت انتظارات و خواسته ها
در مواجهه با موقعیت ها، عوامل درونی و بیرونی مختلفی وجود دارند؛ اما عوامل درونی نقش پررنگ تری را خواهند داشت. بنابراین فرد با شناخت انتظارات و خواسته های خود بهتر می تواند موقعیت را درک کند.
4- شناخت میزان اعتماد به نفس
افرادی که اعتماد به نفس پایینی دارند، انتظارات غیر واقع بینانه ای از خود و دیگران خواهند داشت. این مساله باعث می شود که این افراد از زندگی رضایت کمتری داشته باشند. بنابراین فردی که اعتماد به نفس بالایی دارد، موقعیت ها را بر اساس انتظارات دیگران نخواهد دید و بیشتر به ارزش ها و خواسته های خود اهمیت خواهد داد.
5- مراجعه به روان شناس و درمانگر
در صورتی که فرد در تقویت خودآگاهی خود ضعیف باشد؛ در موقعیت های مختلف با مشکلات زیادی روبرو خواهد شد و همین مساله می تواند باعث بروز اختلالات روانی گوناگونی شود.
بنابراین افراد برای رسیدن به خودآگاهی می توانند با روانشناس و درمانگر صحبت کنند و از آنها مشاوره بگیرند. بدین ترتیب می توانند درک و بینش بهتری نسبت به ویژگی های خود داشته باشند.
6- از اطرافیان مورد اعتماد بخواهید شما را توصیف کنند
بازخورد هایی که افراد خانواده و دوستان مورد اعتماد می توانند به شما بدهند در حکم یک آینه است؛ به آن ها گوش داده و در مورد آن ها فکر کنید.
این افراد باید مورد اعتماد شما باشند به این معنا که هدف آن ها تخریب روحیه یا آسیب زدن به شما نیست.
سخن آخر
خودآگاهی (Consciousness)، درک و بینش فرد از خود است که باعث می شود از علایق، خصوصیات و اولویت های خود تصویر بهتر و شفاف تری داشته باشد. در صورتی که فرد نتواند به خودآگاهی برسد، در تصمیم گیری و مواجه با مسائل مختلف با مشکلات روبرو خواهد شد. همین امر باعث می شود که فرد از نظر روحی و روانی نیز بیمار شده و دچار اختلالات متعددی شود.
بنابراین خودآگاهی یکی از ملزومات زندگی سالم و موفق است و افرادی که می خواهند برای تقویت این مهارت اقدام کنند، می توانند با مراجعه با درمانگر و دریافت مشاوره این مهارت را در خود تقویت کنند.
ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را با نحوه تقویت خودآگاهی آشنا کنیم. در صورتی که در این مورد به مشاوره و راهنمایی نیاز داشته باشید، می توانید با کارشناسان ما در هم اندیشان در ارتباط باشید.
برای دریافت مشاوره تلفنی می توانید از سراسر ایران بدون پیش شماره با شماره 9099071985 تماس بگیرید.
سوالات متداول
چگونه نظر دیگران به خودآگاهی فرد کمک می کند؟
برای خودآگاهی می توانید از دیگران بازخورد بگیرید. بدین ترتیب از نقاط ضعف و قوت خود مطلع خواهید شد.
آیا اختلال خود زشت پنداری از عدم خودآگاهی ناشی می شود؟
بله؛ یکی از دلایل مراجعه افراد به متخصص زیبایی و انجام عمل های زیبایی، این است که این افراد در مورد بعد فیزیکی خود به خودآگاهی کافی نرسیده اند.
انواع خودآگاهی کدامند؟
خودآگاهی عمومی و خودآگاهی خصوصی
*خط ششم کلمه چهارم (نمیاد)