اعتماد به نفس چیست؟

متأسفانه بیشتر عموم مردم تعریف اعتماد به نفس و خودشیفتگی را با یک دیگر اشتباه می‌ گیرند و هنگامی که از آن‌ ها بپرسید که اعتماد به نفس چیست؟ تعریف درست و دقیقی از آن ندارند.

به همین دلیل اکنون سعی داریم تعریف درستی از این اصطلاح و راه‌ های تقویت اعتماد به نفس را برایتان توضیح دهیم. امید است که با خواندن این مطلب به معنای حقیقی اعتماد به نفس پی ببرید. و در صورت لزوم از راهکارهای افزایش آن استفاده نمایید.

چرا اعتماد به نفس با خودشیفتگی متفاوت است؟

خودشیفتگی یک حالتی از رفتاری است که موجب آزار دادن دیگران با باورهای اشتباه است. این حالات روحی ناشی از عدم احساس امنیت در مورد تمام توانایی های شخصی است که فرد سعی می کند در همه زمان ها با تعریف های نا به جا از خود و مهارت هایش تشویق و توجه دیگران را به دست آورد.

اعتماد به نفس و خودباوری دقیقا نقطه مقابل این رفتار است. یعنی فرد با وجود اینکه تمام نقص های خود را قبول دارد هیچگاه از مورد قبول واقع نشدن در جمع هراسی ندارد.

اکنون که با تفاوت خودشیفتگی و سوال اصلی ما یعنی اعتماد به نفس چیست آشنا شدید می توانیم تعریف جامع تری از خود باوری را توضیح دهیم.

تعریف خودباوری

اعتماد به نفس چیست به همراه راه های تقویت اعتماد به نفس موضوعی بود که دائما ذهن پژوهشگران دانشگاه هاروارد را به خود مشغول کرده بود.

نظر دانیل گلمن نویسنده معروف آمریکایی که تحصیلات خود را در دانشگاه هاروارد تکمیل کرد بدین شرح است:

«اعتماد به نفس یعنی انسان خودش را عمیقا ارزشمند و توانا بداند.»

این نظریه به ما نشان می دهد که اعتماد به نفس یعنی توانایی خود را در انجام امور قبول داشته باشیم. بر خلاف تصور عموم مردم، پژوهشگران به این قضیه پی بردند که اعتماد به نفس در سال‌ های اولیه زندگی یعنی تا پنج سالگی کاملا شکل می‌گیرد و نهادینه می‌ شود.

این پژوهش نشان می‌ دهد که اعتماد به نفس کودکان ۵ ساله در مقایسه با بزرگسالان کاملا تکامل یافته است؛ اما این امر نباید شما را در افزایش مهارت خود باوری باز دارد. چرا که خودباوری به یک ایمان قلبی نسبت به خود نیاز دارد.

و همینطور تحقیق های زیادی جهت یافتن راه های تقویت اعتماد به نفس انجام شده است که خواندن آنها خالی از لطف نیست.

اکنون که فهمیدم اعتماد به نفس چیست، تعریف لغوی آن را نیز باهم یاد بگیریم.

در تعریف لغوی و تحت‌اللفظی اعتماد به نفس آمده است که فرد در هر مقطع از زندگی خود را عزیز بداند و برای تمام تلاش‌ها و دستاوردهای خود ارزش قائل شود. از شکست‌هایش احساس حقارت نکند و همواره در راستای رسیدن به کمال تلاش کند.

برخی اوقات این تعریف خودباوری با خودشیفتگی اشتباه گرفته می شود. اعتماد به نفس ناشی از توانایی‌ها، مهارت، تحمل اتفاقات و خودآگاهی بر حالات درونی است. پس از اینکه از ویژگی های افراد، با اعتماد به نفس کم آگاه شدید حتماً راه های تقویت اعتماد به نفس را به آنها اطلاع دهید.

ویژگی افراد فاقد اعتماد به نفس

اکنون که با مفهوم اعتماد به نفس چیست آشنا شدیم بهتر است در مورد اشخاصی که این ویژگی را ندارند اطلاعاتی داشته باشیم. تا بتوانید بهترین راه های تقویت اعتماد به نفس را به آنها پیشنهاد دهید.

این اشخاص که از عدم وجود اعتماد به نفس رنج می برند، علائم زیر را دارند:

• توانایی ابراز احساسات خود را ندارد.
• به توجه و تشویق در همه امور نیاز دارد.
• در تمام شرایط زندگی استرس زیادی را تحمل می کنند.
• بسیار کم صحبت هستند.
• به افرادی که مقام رتبه کمتری از آنها دارند ظلم می کنند تا خلا روحی – درونی خود را پر کنند.
• به آینده و رخ دادن اتفاقات خوب امیدی ندارند.
• رفتار افراد دیگر را تقلید می کند.
• ترس از شروع کارهای جدید دارد.
• در تصمیم گیری های ساده دچار تزلزل می شوند.
• دائما خود را تحقیر می کنند.

در مکالمه با این افراد سعی کنید آنها را به ادامه بحث وا دارید.

تفاوت اعتماد به نفس و عزت نفس

اعتماد به نفس به معنای درک صحیح از توانمندی های خود و ایمان داشتن به آنها است، در حالی که عزت نفس میزان ارزشمندی شما و احساس شما نسبت به خودتان را بیان می کند.

کم بودن اعتماد به نفس باعث می شود فرد از توانایی های خود کوتاه بیاید و به روابط سطح پایین و موقعیت های بد تن بدهد.

اعتماد به نفس و عزت نفس همیشه در راستای هم نیستند ممکن است فردی اعتماد به نفس بالایی داشته باشد اما در مورد عزت نفس به شدت دچار مشکل باشد. برای مثال فردی که می تواند در یک جمع صد نفری صحبت کند، اما مواد مخدر مصرف می کند خود را ارزشمند نمی داند و به سلامت خود بی توجه است. یا اقدام به خودکشی می کند.

احساسی که نسبت به خودمان داریم در اعمال ما متبلور می شوند و باعث می شود افراد این احساس را به خودمان برگردانند و با ما مطابق این حس رفتار کنند پس داشتن عزت نفس و اعتمادبه نفس بسیار حیاتی است.

فردی که عزت نفس سالمی دارد ارزش خود را بر حسب درآمد، موقعیت اجتماعی و دستاوردهای خود نمی سنجد. برای فرار از موقعیت های بد و احساسات مخرب به الکلو مواد مخدر پناه نمی آورد بلکه نسبت به خود با احترام رفتار می کند و مراقب سلامتی خود و اجتماع است.

بیشتر بخوانید: درمان استرس؛ 10 روش کاربردی برای درمان استرس شدید، اضطراب و فشار عصبی

19 راه تقویت اعتماد به نفس

در هر بخش از زندگی وجود خودباوری الزامی است؛ اما مهم‌ترین قسمت داشتن اعتماد به نفس مربوط به مکالمات ثمر بخشی است که فرد بنا بر خجالتی بودن آن را از دست می‌ دهد. موارد زیر راه های تقویت اعتماد به نفس در دو مرحله مکالمه و مسیر زندگی است.

راه کار افزایش اعتماد به نفس در حین مکالمه

1. سرتان را در هنگام صحبت کردن بالا بگیرید.
2. صاف و استوار بنشینید و به هیچ عنوان در مجالس قوز نکنید.
3. هنگام صحبت کردن به مخاطبتان نگاه کنید تا تماس چشمی حفظ شود.
4. برای هر مجلسی لباس تمیز و آراسته بپوشید. (نو و تازه بودن لباس دلیلی برای افزایش اعتماد به نفس نیست؛ اما اینکه لباس‌ کثیف و چروک باشند سبب می ‌شود تا در آن هم نشینی معذب شوید و حواستان جمع یک صحبت مفید نباشد.)
5. هنگام صحبت کردن لحنی متزلزل به خود نگیرد و در مورد عقاید خود با قاطعیت بحث مسالمت آمیز داشته باشید. همین امر یکی از مهم ترین راه های تقویت اعتماد به نفس برای داشتن یک مکالمه نتیجه بخش است. ذهن‌تان را بر افکار منفی متمرکز نکنید.
6. هنگام صحبت کردن از حرکات بدن به اندازه معقول استفاده کنید چرا که ثابت ایستادن در حین صحبت با شخصی دیگر هر دو طرف را معذب می‌ کند.
7. نسبت به توانایی های خود اعتماد داشته باشید و با یک رای مخالف سریعا خود را نبازید.
8. در بحث‌ها تنها به نظرات شخصی خود اکتفا نکنید و با دلیل و منطق صحبت کنید.
9. اگر جمعی با نظر شما مخالف بود مبنی بر اشتباه بودن آن نظریه نیست؛ لذا سعی کنید نه شنیدن را یاد بگیرید.
10. در افزایش مهارت های خود تنبلی به خرج ندهید و هر روز برای انجام عملکرد بهتر تلاش کنید.

راه های تقویت اعتماد به نفس در همه مراحل زندگی

11. در هر شرایطی به خودتان عشق بورزید. اینکه شما خودتان را دوست داشته باشید موجب می‌ شود که دیگران نیز به شما علاقه پیدا کنند.
12. در هیچ مرحله ایی از زندگی نه به خودتان برچسب بزنید و نه به اشخاص دیگر‌، زیرا این کار سبب می شود حس احترام متقابل از بین برود.
13. از افراد با اعتماد به نفس راه های تقویت اعتماد به نفس و افزایش خود باوری را بپرسید.
14. ورزش کنید و مرتبا به بدن خود توجه نمایید. تناسب اندام خواه ناخواه بر افزایش اعتماد به نفس تاثیر گذار است.
15. اهداف خود را مشخص کنید. و برای رسیدن به آن از تلاش دست نکشید. به خاطر داشته باشید این اهداف باید معقول و قابل دسترسی باشد. رسیدن به اهداف هرچند کوچک سبب ایجاد حس خوب در فرد شود.
16. برای رسیدن به هر موفقیتی خود را تشویق کنید.
17. از شکست خوردن نترسید و آسیب دیدن در مسیر موفقیت را تمرین کنید.
18. همواره برای تمام تلاش هایتان حتی اگر بی ثمر باشد به خودتان افتخار کنید.
19. سعی کنید با افراد موفق ارتباط بیشتری بگیرید.

در پایان

وجود اعتماد به نفس قدم اول موفقیت های بزرگ به شمار می رود. با داشتن اعتماد به نفس تلاش های شما نتیجه می دهد.

اگر شما به خود و توانمندی‌هایتان ایمان داشته باشید، در مقابل چالش های زندگی دچار هراس نمی شوید و با آنها روبه رو می شوید. در یک کلام اعتماد به نفس به معنای داشتن درک واقع‌بینانه از توانایی های خود است.

در این مقاله به اعتماد به نفس و تفاوت آن با خودشیفتگی و خودباوری پرداختیم و راهکارهایی را برای افزایش اعتماد به نفس بیان کردیم. اگر می خواهید اعتماد به نفس خود را بالا ببرید می توانید با روانشناسان مرکز مشاوره هم اندیشان مشاوره داشته باشید.

برای مشاوره تلفنی می توانید از سراسر کشور با شماره 9099071985 (بدون پیش شماره)تماس بگیرید.

سوالات متداول

آیا اعتماد به نفس می تواند در سنین بالا به دست آید؟

قطعا بله چرا که اعتماد به نفس از خودباوری و ایمان به توانایی های شخصی نشات می گیرد.

آیا عدم وجود اعتماد به زندگی لطمه می زند؟

بله شخصی که نتواند عقاید و نظرات خود را بیان کند و از حق خویش دفاع نماید نمی تواند به آرامش برسد.

راه های تقویت اعتماد به نفس در افزایش خود باوری موثر است؟

بله این راه کارها پس از چندین سال مطالعه رفتارهای مردم جامعه توسط پژوهشگران پیشنهاد شده است.