آشنایی با راه های درمان افسردگی بعد از زایمان

همانطور که می دانید، افسردگی بعد از زایمان نوعی از افسردگی است که در دوران بارداری و یا بعد از زایمان اتفاق می افتد.

در زمان بروز آن، مادران با تغییرات زیاد در خلق و خو مواجه می شوند و احساساتی مانند غم، نا امیدی و گریه را تجربه می کنند. علائم این نوع افسردگی می تواند خفیف یا شدید باشد.

عواملی مانند سن، عوارض زایمان، سابقه افسردگی، عدم حمایت و تعارضات زناشویی می تواند فرد را مستعد افسردگی پس از زایمان کند؛ همچنین در مادرانی با اختلالات تیروئید یا دیابت نوع 1 و 2 نیز زمینه ایجاد افسردگی پس از زایمان وجود دارد.

در مواردی بسیار نادر امکان این وجود دارد که سلامت مادر و جنین به خطر بیفتد؛ اما در حالت کلی این افسردگی بعد از مدتی از بین می رود؛ اما دغدغه بسیاری از افراد این است که تا جای امکان مدت زمان این افسردگی و شدت آن را کاهش دهند، تا مادر بتواند از وجود نوزادش لذت برده و به بهترین شکل مراقب خود و فرزندش باشد.

ما در این مقاله سعی داریم تا راه های درمان افسردگی بعد از زایمان را مورد بررسی قرار دهیم. اگر تمایل دارید که به مادرانی که دچار این بیماری هستند، کمک کنید تا زودتر به زندگی عادی خود بازگردند، حتما این مقاله را بخوانید.

راه های درمان افسردگی بعد از زایمان

زمان درمان این بیماری با توجه به شدت آن و همچنین شرایط افراد متفاوت است.

بسیاری از مادران که به این بیماری دچار شده اند، کم کاری تیروئید و یا بیماری زمینه ای دیگری دارند؛ بنابراین ممکن است که پزشک بیمار را به متخصص دیگری ارجاع دهد تا آن بیماری زمینه ای درمان شود؛ پس بیمار باید با نظر پزشک درمان خود را ادامه دهد.

در حالت کلی راه های درمان این بیماری عبارتند از:

• روان درمانی

در بسیاری از مواقع دریافت مشاوره از یک متخصص روانشناس می تواند تا حد بسیار زیادی این بیماری را درمان کند. بیمار با کمک تراپیست می تواند با احساسات خود مقابله کرده و به زندگی عادی خود بازگردد.

در واقع دریافت مشاوره برای تعیین اهداف واقع بینانه و حل و فصل مشکلات بسیار مفید است.

• داروهای ضد افسردگی

پزشک با توجه به شرایط بیمار ممکن است برای او داروهای ضد افسردگی تجویز کند. از آنجایی که دارو از طریق شیر مادر به نوزاد منتقل می شود، معمولا داروهایی که تجویز می شوند، عوارض جانبی کمتری دارند؛ اما مصرف بی رویه دارو به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

داروهای ضدافسردگی با تاثیری که بر روی شیمی مغز و ساختار احساسی آن دارند می توانند خلق و خو را بهبود بخشیده و علایم افسردگی را کم کنند

این داروها به سرعت اثر نمی کنند و باید در مصرف آن مداومت به خرج داده شود. حداقل چند هفته تا بروز نتایج اولیه و مشاهده تغییر در خلق و خو زمان نیاز است.

در برخی موارد این داروها عوارض جانبی مانند سرگیجه، کاهش میل جنسی و بی حوصلگی مشاهده می شود که در صورت تشدید علایم افسردگی باید سریع به پزشک اطلاع داده شود.

• تغییر سبک زندگی

یکی از بهترین راه ها برای درمان افسردگی بعد از زایمان، تغییر در سبک زندگی است. برای همین افراد می توانند در برنامه روزانه خود، مواردی را حذف یا لحاظ کنند که در ادامه به آنها اشاره کرده ایم.

• • داشتن خواب کافی
  • اختصاص زمانی برای ورزش
  • حمایت خانوادگی
  • وعده های غذایی مقوی و منظم
  • همراهی دیگران برای نگهداری از نوزاد و استراحت مادر
  • انتظارات واقع بینانه از خود؛ مثلا قرار نیست که مادر از هر لحاظ کامل باشد. همان قدر که در حد خود بهترین مراقبت را از فرزندش بکند، کافی است.
  • سرگرمی ها و تفریحات در روند بهبود بیمار بسیار موثر است. به عنوان مثال، مادر می تواند زمانی را به خود اختصاص دهد و با همسر یا دوستانش به خرید یا گشت و گذار برود.
  • مادر نباید تنها و منزوی شود. بهتر است با همسر، خانواده و یا دوستان درباره احساساتش صحبت کند؛ همچنین از تجربیات سایر مادران استفاده کرده و شرایط خود را بهبود دهد.
  • بهتر است مادر از کمک دیگران استفاده کند. مثلا از خانواده بخواهد که در نگهداری نوزاد به او کمک کنند؛ یا این که برای ساعتی نوزاد را پیش خود نگه دارند تا مادر استراحت کند یا با دوستانش وقت بگذراند. کمک دیگران برای بهبود شرایط مادری که به افسردگی مبتلا شده است، بسیار موثر خواهد بود.

درمان های خانگی و گیاهی افسردگی پس از زایمان

در طب سنتی برای درمان افسردگی زایمان درمان هایی در نظر گرفته می شود که برخی از آن ها عبارتند از

• گیاه خار مریم
• منابع امگا 3 مانند ماهی
• یوگا و پیاده روی
• ماساژ
• بوئیدن گلاب
• در معرض نور خورشید قرار گرفتن

توجه کنید که برای این درمان ها باید با پزشک خود مشورت کنید. هر ماده ای -حتی دارویی -گیاهی می تواند با داروهای شما تداخل ایجاد کند و یا برای شیردهی مضر باشد

اهمیت دریافت مشاوره برای درمان افسردگی بعد از زایمان

همانطور که گفته شد، افسردگی بعد از زایمان یک وضعیت قابل درمان است. در این بیماری، فرد می تواند با دریافت مشاوره از درمانگر خود، راه های مقابله با این بیماری را پیدا کند.

از جمله اقداماتی که فرد باید در زمان مراجعه به مشاور انجام دهد، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قبل از ملاقات با مشاور، بیمار باید علائمی که تجربه کرده را به همراه مدت زمان آن ها، بنویسد.
• داروهایی که بیمار مصرف کرده است، ویتامین ها، داروهای گیاهی و… را یادداشت کند.
• تمامی نسخه های پزشکی را آماده کند.
• در زمان مشاوره از درمانگر سوالات زیر را بپرسد:
  • بیماری دقیقا چیست؟
  • چه درمان هایی برای این بیماری پیشنهاد می شود؟
  • عوارض جانبی این درمان ها چیست؟
  • آیا داروها بی خطر هستند؟
  • مدت زمان درمان افسردگی چقدر است؟
  • آیا تغییرات سبک زندگی به درمان افسردگی کمک خواهد کرد؟
  • جلسات بعدی مشاوره، چند وقت یک بار است؟
  • آیا امکان ایجاد مشکلات روانی دیگر وجود دارد؟
  • آیا در زایمان های بعدی نیز امکان این افسردگی وجود خواهد داشت؟
  • برای جلوگیری از افسردگی بعد از زایمان در بارداری ها و زایمان های بعدی، چه باید کرد؟
  • چه کتاب یا وب سایت معتبری را در زمینه درمان افسردگی بعد از زایمان معرفی می کنید؟

در این میان درمانگر نیز سوالاتی را مطرح خواهد کرد.

ازجمله موضوع و سوالاتی که توسط درمانگر مطرح می شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• علائمی بیماری و زمان شروع آنها
• روند بهبود یا عدم بهبود علائم در طول زمان
• تاثیر علائم افسردگی بر مراقبت مادر از نوزاد
• انتظاراتی که مادر از خود درباره مراقبت از فرزند دارد و اینکه آیا از نتیجه کار راضی است یا نه؟
• شرایط خواب مادر و زمانی که از تخت بیرون می آید.
• سطح انرژی مادر
• چگونگی اشتهای مادر
• بازه های زمانی که مادر احساس اضطراب و عصبانیت می کند.
• افکار صدمه زننده به خود یا اطرافیان
• مشکلات استرس زا دیگری که ممکن است در زندگی فرد وجود داشته باشد.
• ابتلا به بیماری های دیگر
• سابقه اختلالات بهداشت روان (اختلالات روانی) مانند افسردگی و اختلالات دوقطبی
• درمان هایی که در صورت داشتن بیماری های روحی در گذشته، تجویز شده اند.

مشاور با دریافت پاسخ این سوالات و بررسی شرایط بیمار، می تواند به او کمک کند تا راه مقابله با این بیماری را هرچه سریع تر پیدا کند. مشاوره یکی از بهترین راه های درمان افسردگی بعد از زایمان است و بهتر است که افراد با درمانگر خود همواره در ارتباط باشند تا بتوانند به راحتی از این مرحله عبور کنند.

پیشگیری از افسردگی پس از زایمان

افسردگی پس از زایمان مشکلات زیادی را برای والدین و خانواده ها ایجاد می کند اما برخی اقدامات می تواند احتمال بروز آن را کم کند

اقداماتی مانند مراقبت های حمایتی وروانی به نومادران از جمله حمایت همسر و درمان بین فردی تا حد زیادی می تواند از افسردگی زایمان جلوگیری کند.

در این میان برخی زنان مستعد ابتلا به افسردگی زایمان هستند این افراد باید در دوران بارداری تحت نظر متخصصین  باشند تا پس از تولد فرزندشان به افسردگی دچار نشوند یا درصورت ابتلا حالت خفیف تری را تجربه کنند.

کتاب هایی برای افسردگی پس از زایمان

می توانید کتاب های زیر را برای آشنایی با افسردگی پس از زایمان مطالعه کنید و در این مورد آگاهی بیشتری کسب کنید.

1. کتاب باور های غیرمنطقی در زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان – نگار میری – انتشارات متخصصان

2. رویای آبی: (افسردگی پس از زایمان) – زینب آویش – انتشارات نوروزی

3. افسردگی پس از زایمان – معصومه چراغی – انتشارات سیمای قلم

سخن آخر

افسردگی بعد از زایمان یکی از مواردی است که بسیاری از مادران در دوران بارداری و یا تولد فرزندشان با آن روبرو می شوند. در این دوران، مادر بیشتر از هر وقت دیگری به همدلی و حمایت نیاز دارد.

برای درمان این بیماری، راه های مختلفی پیشنهاد می شود که البته فرد با تغییر سبک زندگی و دریافت مشاوره می تواند، به سرعت این بحران را پشت سر بگذارد.

با توجه به توضیحات داده شده، در صورتی که به اطلاعات دقیق تر و توضیحات بیشتری در مورد درمان افسردگی بعد از زایمان نیاز دارید، می توانید با کارشناسان ما در موسسه هم اندیشان در ارتباط باشید. این مرکز به همراه مشاوران باتجربه خود، به شما کمک می کند حس مادری را به خوبی و به دور از بیماری تجربه کنید. برای کسب اطلاع بیشتر با شماره 02191023933 تماس بگیرید.

سوالات متداول

چگونه متوجه شویم که دچار افسردگی بعد از زایمان شده ایم؟

معمولا این بیماری علائمی دارد که با در میان گذاشتن این علائم با پزشک خود، می توانید از ابتلا یا عدم ابتلا خود به این بیماری مطلع شوید. معمولا پزشک با غربالگری افسردگی، آزمایش خون برای تشخیص عملکرد تیروئید و مواردی از این قبیل، تشخیص خود را می دهد.

آیا همه مادران به افسردگی بعد از زایمان مبتلا می شوند؟

مطابق با آمارهای مراکز کنترل بیماری و پیشگیری CDC، تنها 20 درصد از مادران دچار افسردگی بعد از زایمان می شوند که البته ممکن است برخی از آنها تنها یک یا چند نشانه از این بیماری را داشته باشند؛ یعنی اینکه در موارد بسیار نادر، ممکن است مادر دچار بیماری شدیدی شود.

آیا افسردگی زایمان قابل درمان است؟

بله و درمان آن برای مادر و کودک بسیار مهم و حیاتی است. روان درمانی، دارو درمانی یا ترکیبی از این دو و در مواردی که سطح استروژن پایین است  هورمون درمانی می تواند به بهبود آن کمک کند.