هر شخص نسبت به خود با توجه به شناختی که دارد، توانایی این را دارد که راه زندگی خود را تعیین و مسیر خود را پیدا کند. بنا به چنین دلیلی درک وشناختی که کودکانو نوجوانان نسبت به خودشان دارند خیلی نقش مهمی دارد و خودشناسی در نوجوان و کودک تاثیرات بسیار شگفت انگیزی در آینده آن ها خواهد داشت و در زندگی کودکان و نوجوانان بسیار تاثیر گذار خواهد بود.
هدف این مقاله از هم اندیشان در این است که چطور میتوان به نوجوانان و کودکان خودشناسی آموخت و آن ها را به شناخت خود هدایت کرد. با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.
راههای افزایش خودآگاهی در نوجوانان و کودکان
در کودکان و نوجوانان، تقویت مهارت خودشناسی اهمیت بسیار زیادی دارد چون که یکی از ده مهارت اصلی زندگی، خودشناسی می باشد. حتما بارها به گوشتان خورده است که منشا اصلی همه مشکلات آدم ها در شناخت نادرستی می باشد که از نیازها و خودشان دارند.
آشنایی با افکار، احساسات و واکنش های ناخودآگاه را خودشناسی گویند. یعنی این که متوجه شوید عملکرد شما بر دیگران و خود چه تاثیری می گذارد. مهارت خودشناسی به ما در خانه، مدرسه، محل کار و روابط با افراد دیگر کمک میکند که پیشرفت داشته باشیم.
خود آگاهی در کودکان چگونه شکل می گیرد؟
به مرور زمان خود آگاهی اتفاق میافتد و فرایند آن هنگامی شکل می گیرد که قادر باشیم نقاط قوت و ضعف، احساسات و علاقمندی های خود را بشناسیم. در ادامه به انواع خودشناسی در کودکان می پردازیم.
خودشناسی در کودکان دو نوع می باشد:
- خودآگاهی خصوصی: خود آگاهی خصوصی شناختی می باشد که نوجوان و کودک از خود دارد ولی دیگران از آن اطلاع ندارند. برای مثال نوجوان یا کودک از تنها ماندن می ترسد و میدانید در آن هنگام دچار اضطراب می گردد.
- خودآگاهی عمومی: خود آگاهی عمومی زمانی روی می دهد که نوجوان و کودک متوجه می گردد، دیگران فکرها، احساسات و دیدگاه هایی متفاوت در دهن خودشان از او دارند.
خودشناسی مجموعه ای از خودآگاهی عمومی و خصوصی می باشد. خودشناسی به نوجوان و کودک کمک می کند تا متوجه گردد آن چیزی خودش نسبت به خود می داند و احساس می کند، ضرورتا به این معنا نمی باشد که دیگران هم او را همان گونه میبینند.
چرا خودشناسی در کودکان مهم است؟
خودشناسی به کودک و نوجوانان کمک می کند که نقاط قوت و ضعف خود را ببینند و هم بدانند چه موقعی لازم است در مقابل دیگران از خود حمایت کنند. نوجوانان و کودکانی که خودشناسی بالا تری دارند بر کارهای خود بهتر نظارت می کنند. آن ها توانایی این را دارند که برنامه های خود را دنبال نمایند تا به هدف برسند.
وقتی کودکان، مهارت خودشناسی بالایی دارند:
- نقاط قوت و چالش های خود را می شناسند.
- توانایی این را دارند که متوجه شوند که چه کارهایی باید برای انجام یک تکلیف، انجام دهند.
- قادر اند احساسات را درک نمایند و در مورد آن ها صحبت کنند.
- اشتباهات خود را می فهمند و آن ها را اصلاح می کنند.
- احساسات و نیازهای دیگران را می شناسند.
- برای پیشرفت و رشد راه های مناسب خودشان را بر می گزینند.
- این نوجوانان و کودکان صبور تر می باشند و از اشتباهاتشان درس می گیرند.
چگونه میتوان خودشناسی در کودکان را افزایش داد؟
روانشناسان یکی از جنبههای مهم رشد انسان را خودشناسی می دانند. این همان مهارتی می باشد که به اشخاص در پیدا کردن شغل و فعالیت های مورد علاقه خود و هم دوست یابی کمک می کند.
در ادامه روش های تقویت خودشناسی در کودکان ارائه شده است:
- با کودک صادقانه برخورد کنید
این باور اشتباه می باشد که بازخورد انتقادی موجب صدمه به اعتماد به نفس و به عزت نفس نوجوان و کودک می شود. هنگامی یک بازخورد سازنده باشد نوجوان یا کودک متوجه می گردد که انتقاد ها به او در بهتر شدن کمک می کنند.
- تفکر منفی را معکوس کنید
جمله های مثبت به خود باوری و خوش بینی تبدیل می شوند. افکار منفی در رشد سالم کودک مشکلاتی ایجاد می کند. پس می بایست به کودک و فرزندتان کمک کنید که افکار مثبتی داشته باشد. در گفتگوهای روزمره اگر کار خوبی انجام داده است، او را تشویق کنید.
- تقویت مهارت خودشناسی با گفتگو
گفت و گو یکی از روشهایی می باشد که به پرورش آگاهی در نوجوانان و کودکان کمک می کند. شما به عنوان سرپرست توانایی این را دارید که با گفت و گوهای عمیق نوجوان یا کودک را به فکر وادار نمایید. او از لا به لای صحبت با شما خواهد فهمید احساسات و باورهایی در خود بروز می شود که لازم است در مورد آن ها بیشتر اطلاعات به دست بیاورد.
- ذهن آگاهی را تمرین کنید
این تمرین سبب افزایش خودشناسی می شود. تمرین ذهن آگاهی کمک می کند با استرس ها مقابله کنیم، توانایی همدلی بیشتری داشته باشیم، متمرکز شویم. و همچنین سیستم های عصبی مغز نیز تقویت می گردد. جهت تمرین دارا بودن ذهن آگاه به فرزند، خود یاد دهید نفس عمیق بکشد، ببیند، گوش کند و تصمیم بگیرد.
- در مورد تیپ های شخصیتی با کودک صحبت کنید
کودکان یا نوجوانان زمانی از نقاط ضعف و قوت خود آگاه می شوند که قادر باشند در دیگران این موارد را تشخیص دهند. از فیلم ها و کتاب ها برای صحبت کردن در مورد تیپ های شخصیتی متفاوت استفاده نمایید. آدم های قوی، شاد، مهربان ، با اراده و … را به فرزند خود معرفی نمایید.
نتیجه گیری
در این مقاله از هم اندیشان سعی کردیم تمامی اطلاعات در خصوص تقویت خودشناسی در کودکان را برای شما ارائه دهیم.
در مرکز مشاوره هم اندیشان با موضوع خودشناسی کارگاه هایی برای کودک و نوجوان برگزار می گردد و شما توانایی این را دارید که در آن ها شرکت نمایید و یا از مشاوره تخصصی مرکز مشاوره حرفه هم اندیشان استفاده کنید استفاده نمایید. با شماره گیری 02191023933 با مشاوران هم اندیشان در ارتباط باشید.
سوالات متداول
منظور از خودشناسی چیست؟
آشنایی با افکار، احساسات و واکنش های ناخودآگاه را خودشناسی گویند.
در کودکان چند نوع خودشناسی وجود دارد؟
در کودکان دو نوع خودشناسی وجود دارد که شامل خودشناسی عمومی و خصوصی می باشد.
منظور از خود آگاهی خصوصی در کودکان چیست؟
خود آگاهی خصوصی شناختی می باشد که نوجوان و کودک از خود دارد ولی دیگران از آن اطلاع ندارند.
نظرات کاربران