تربیت فرزند؛ بهترین روش های تربیت فرزند

فرزند آوری و بزرگ کردن فرزند، از سخت ترین کارهای ممکن است؛ این کار مسئولیت سنگینی را بر دوش پدر و مادر می گذارد.

برخی از افراد بدون اینکه برای تربیت فرزند آمادگی داشته باشند، اقدام به فرزند آوری می کنند. این افراد نمی دانند که عدم آمادگی آنها برای تربیت کودک، می تواند تمام زندگی او را تحت تاثیر قرار دهد.

اما واقعا چرا از تربیت فرزند به عنوان یک مسئولیت بسیار سنگین یاد می شود؟

از شما دعوت می کنیم در ادامه این مطلب با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید تا به این سوال جواب داده و بهترین روش های تربیت فرزند را مورد بررسی قرار دهیم.

اهمیت آمادگی برای تربیت فرزندان چیست؟

یک دفتر سفید را در نظر بگیرید؛ اگر معلومات خوبی داشته باشید و مهارت کسب کرده باشید، می توانید این دفتر را به یک دفتر ارزشمند تبدیل کنید؛ ولی اگر بدون هیچ علمی شروع به نوشتن کنید، نتیجه مطلوبی نخواهد داشت.

در اهمیت تربیت فرزند باید گفت بچه ای که تازه بدنیا می آید، همانند یک دفتر سفید است که شما بر روی آن می نویسید.

بچه ای که حاصل تربیت شما است، قرار است نزدیک 70 – 80 سال عمر کند و در این مدت به گونه ای رفتار می کند که شما او را تربیت کرده اید.

تربیت فرزند از نظر روانشناسی در این موارد نقش دارد:

1. آینده کودک به نوع تربیت والدین بستگی دارد.
2. مسیر زندگی کودک تا حدودی بستگی به تربیت کودکی اش دارد.
3. آدم هایی که قرار است با فرزند شما در آینده در ارتباط باشند، به شخصیت کودک شما ربط دارد. این شخصیت تا حدود زیاد به تربیت فرزندان در خانواده بستگی دارد.
4. تربیت فرزند شما به نوعی در آینده نسل شما نیز دخیل است. فرزند شما در آینده بچه اش را تا حدودی با برداشت از نحوه تربیت شما، تربیت می کند.
5. از همین چند نکته می توان متوجه شد که نقش والدین در تربیت فرزندان بسیار کلیدی است و نمی توان آن را نفی کرد.
6. اما آیا فقط خانواده و به خصوص پدر و مادر در تربیت کودک نقش دارند؟

چه کسانی در تربیت یک کودک نقش دارند؟

• پدر و مادر

در قدم اول پدر و مادر نقش بسیار پررنگی در تربیت کودک دارند. در این میان نقش مادر در تربیت فرزند کلیدی تر است؛ زیرا کودکان تا حدود سن 7 سالگی تقریبا فقط با خانواده خود در ارتباط هستند.

• خواهر و برادر

همانطور که گفتیم خانواده مهمترین نهاد تربیتی است. در قدم دوم خواهر و برادر در تربیت یک فرد می توانند موثر باشند. اگر دقت بکنید متوجه خواهید شد که بچه های کوچک سعی می کنند از خواهر و برادر خود تقلید کنند.

• مدرسه

در 7 سالگی که بچه ها به سن مدرسه میروند، به یک دفعه ارتباطات گسترده تری را تجربه می کنند. این ارتباط بیشتر با همسن های خودشان است. نکته مهم این است که بچه ها از یکدیگر بسیار تاثیر می پذیرند.

روش تربیت فرزند در خانواده های مختلف متفاوت است؛ این موضوع می تواند تربیت فرزند شما را تحت تاثیر قرار دهد.

• سایر محیط های اجتماعی

بازی کودکان محله، فامیل، اقوام، آشنایان و… . همگی می توانند در تربیت فرزند شما موثر باشند. بنابراین می توان فهمید که هرجایی که کودک شما رفت و آمد دارد، می تواند در تربیت او موثر باشد.

از این موضوع می توان فهمید که علاوه بر نگرانی درباره محیط خانه برای تربیت فرزند، باید حواستان به دوستان و اطرافیان فرزندتان هم باشد؛ زیرا در روش تربیت فرزند شما بسیار تاثیرگذار هستند.

حضور خانواده در تربیت فرزندان چقدر موثر است؟

همانطور که در قسمت قبل گفته شده، یک بچه تا 7 سالگی تقریبا فقط با خانواده خودش در ارتباط است. اما گاهی اوقات ممکن است به هر دلیلی خانواده مشکلی داشته باشد؛ مثلا ممکن است طلاق اتفاق افتاده باشد و بچه با یکی از والدینش زندگی بکند یا ممکن است با پدر یا مادر ناتنی خود زندگی کند.

همه این موارد می توانند بر تربیت بچه تاثیر بگذارند؛ در این حالت ممکن است کودک دیگر نتواند مهر و محبت مادری و یا پشتیبانی پدر را تجربه کند.

بنابراین زمانی می توان گفت که تربیت یک کودک در خانواده بصورت کامل انجام می شود که بنیان خانواده مستحکم باشد.

تربیت فرزند را باید از چه زمانی شروع کنیم؟

شاید با خود فکر کنید که تربیت فرزند از زمانی شروع می شود که تا حدی بتواند با دیگران ارتباط بگیرد، با دیگران صحبت بکند، سوال بپرسد و به طور کلی به حدی برسد که با دیگران تعامل داشته باشد؛ اما بدین گونه نیست!!

تربیت فرزند باید از همان بدو تولد شروع شود و واضح است که از همان ابتدا نمی توانید با او صحبت کنید و مسائل را برایش شرح دهید؛ ولی باید بدانید که تربیت هم به این موارد خلاصه نمی شود.

برخی از تربیت هایی که از همان ابتدا باید آموزش داده شود، عبارتند از:

• عادت دادن فرزند کوچکتان به هر شب مسواک زدن
• تعیین ساعت خواب مشخص
• آموزش نظم به او حتی زمانی که با اسباب بازی هایش بازی می کند.
• آموزش تشکر کردن از دیگران وقتی چیزی از آنها می گیرد.
• شانه زدن موهایش
• و…

تربیت کودک از بدو تولد شامل مواردی می شود که شما به عنوان والدین او سعی می کنید الگوی رفتاری کودکتان باشید. وقتی شما خودتان منظم باشید، فرزند شما نیز منظم خواهد شد؛ وقتی شما هر شب مسواک بزنید، فرزند شما نیز مسواک خواهد زد.

مهارت تربیت فرزند فقط به صحبت کردن با او و گفتن یک سری از نکات محدود نمی شود. باید به یاد داشته باشید که رفتارهای مثبت شما نیز همانند یک الگو عمل می کند.

تفاوت تربیت فرزند دختر و پسر

با توجه به جنسیت فرزندتان باید روش تربیت فرزند خود را تعیین کنید. طبیعی است که دختر و پسر ویژگی های متفاوتی دارند و همین ویژگی های متفاوت باعث شده است که تربیت فرزند دختر با تربیت فرزند پسر متفاوت باشد.

به این موارد توجه کنید:

• دخترها احساسات و عواطف بیشتری دارند؛ بنابراین نمی توان در برخی از موارد همانند پسرها سخت گیری کرد.
• قوه منطق در پسران قوی تر است و همین موضوع باعث می شود که صحبت درباره مسائل منطقی در روند تربیت فرزند پسر تاثیر گذار تر باشد.
• دخترها زودتر به بلوغ فکری می رسند بنابراین از لحاظ درک برخی از مسائل از پسرها بهتر هستند.
• ارتباط دخترها با مادر خودشان بهتر است؛ از این رو نقش مادر در تربیت فرزند دختر بسیار پررنگ تر است.

همه این موارد باعث می شوند که تربیت فرزند دختر و پسر متفاوت باشد. اما نکته مهم این است که این تفاوت ها را در کجا یاد بگیریم و اینکه نکات کلیدی تربیت فرزند در هر جنسیت کدام ها هستند؟

برای تربیت فرزندان چه اقداماتی انجام دهیم؟

طبیعی هست که هرچه علم و آگاهی بیشتری داشته باشید، می توانید مهارت بیشتری در تربیت کودک کسب کنید.

اما این علم از کجا بدست می آید؟ از روش های زیر:

1. خواندن کتاب

کتاب ها یکی از بهترین منابع برای یادگیری هستند. شما می توانید کتاب های مختلفی را برای انواع مسائل مربوط به تربیت پیدا کنید و بخوانید.

2. فیلم های آموزشی

کافیست تنها کلمه تربیت فرزند را سرچ کنید تا متوجه بشوید در شبکه های اجتماعی چه میزان محتوا برای این موضوع وجود دارد. دیدن همین فیلم ها می تواند به شما کمک شایانی در فراگیری مطالب بکند.

3. کلاس های آموزشی

برخی از مراکز خاص کلاس های توجیهی فرند آوری و کسب مهارت در تربیت فرزند را برگزار می کنند. شرکت کردن در این کلاس برای شما مفید خواهد بود، زیرا در میان جمعی قرار می گیرد که همگی به دنبال تربیت فرزند خود هستند.

4. تجربه

معمولا خانواده هایی که تعداد فرزند بیشتری دارند، از لحاظ تجربه جلوتر از بقیه هستند. این خانواده ها برای تربیت فرزند بعدی استرس کم تری دارند زیرا این که یکبار تمامی این مراحل را طی کرده اند.

با توجه به مطالبی که در بالا گفته شد، اهمیت بسیار بالای فرزند آوری هم مشخص شد. همانطور که گفته شد روش تربیت هر کودکی منحصر به فرد خودش است، زیرا شخصیت هر کودک با دیگری متفاوت است.

گاهی اوقات انتخاب روش درست تربیت کودک می تواند سخت باشد. در این مواقع باید چکار کنیم؟ بهره بردن از راهنمایی های مشاور متخصص راه حل این موضوع است.

مشاوره تربیت کودک

استفاده از خدمات مشاوره کودک می تواند به شما کمک بسیار زیادی بکند.

برخی از مزایای این مشاوره عبارتند از:

• شناختن شخصیت کودک

در کودکان بزرگتر، مشاور با کودک صحبت می کند. او در این صحبت به دنبال این است تا حدودی به ویژگی های شخصیتی کودک شما دسترسی پیدا کند؛ سپس با توجه به همین تشخیص ها به شما راه مناسب تربیتی را پیشنهاد می کند.

• تشخیص اختلالات روانی

از مهم ترین مشکلاتی که در همان کودکی باید به فکر درمان آن بود، اختلالات روانی و شخصیتی است. اختلالاتی مانند، سادیسم، پارانوئید و… بر روی خلق و خوی کودک تاثیر می گذارد و باعث می شود که نقش والدین در تربیت فرزندان کمتر شود.

• مشکلات خانه

ممکن است جوی که کودک در آن بزرگ می شود یک جو کاملا متشنج باشد، دعوا های بین زن و مرد، رفت و آمد زیاد و … همه این موارد بر روی تربیت کودک تاثیر می گذارند. روانشناس خوب همیشه به دنبال این است که این مشکلات را به حداقل برساند تا فضای مناسبی را برای تربیت کودک فراهم کند.

بنابراین یک مشاور خوب می تواند عملا همانند یک رهبر در روند تربیت فرزند شما باشد. مراجعه به مشاور برای تربیت فرزند باید به صورت منظم صورت بگیرید، زیر بچه ها به سرعت رشد می کنند و در هر لحظه ممکن است خلق و خوی آنها فرق بکند؛ از این رو اهمیت ارتباط مستمر با مشاور کاملا مشخص است.

چنانچه نیاز به دریافت راهنمایی یا مشاوره در خصوص تربیت کودکتان داشتید، با مشاورین ما در مرکز مشاوره هم اندیشان ارتباط بگیرید تا در شما را در این امر مهم و پر مسئولیت راهنمایی نمایند. از همراهی شما با هم اندیشان سپاسگزاریم.

سوالات متداول

تربیت کودک از چه زمانی شروع می شود؟

تربیت کودک از همان بدو تولد شروع می شود؛ اما این تربیت به صورت صحبت کردن نیست، بلکه به صورت تعامل با محیط اطراف است.

چرا اهمیت خانواده در تربیت کودک بسیار زیاد است؟

کودکان تا 7 سالگی و شروع مدرسه بیشتر وقت خود را با والدین و خانواده می گذرانند از این رو خانواده در تربیت فرزند نقش بسزایی دارد.

تربیت کودک دختر و پسر به یک شکل است؟

خیر؛ به دلیل اینکه ویژگی های یک دختر و پسر با یکدیگر متفاوت است، بنابراین نمی توان گفت که با یک روش تربیتی می توان هر دوی آنها را به خوبی تربیت کرد.