۰۲۱۶۲۹۹۹۰۶۶
شاید برای شما این سوال پیش بیاید که فیبرومیالژی چیست؟ و آیا درمانی برای آن وجود دارد؟ فیبرومیالژی سندرمی (سندرم مجموعه ای از علایم است که یک بیماری خاص را توصیف می کند.) شایع است که فرد مبتلا در سراسر بدن خود احساس درد می کند.
این ناراحتی با خستگی و اختلالات خواب نیز همراه است. در این مقاله به بررسی کامل سندرم فیبرومیالژی، علایم و نحوه درمان آن می پردازیم. با ما تا آخر مقاله همراه شوید.
فیبرومیالژی چیست؟
فیبرومیالژیا (Fibromyalgia) یا فیبرومیالژی یک سندرم شایع اسکلتی – عضلانی است که در سراسر بدن ایجاد درد کرده و باعث بهم ریختگی روان و افت کیفیت زندگی در مبتلایان می شود.
این سندرم علایمی شبیه به آرتریت دارد و ممکن است با التهاب مفاصل یا آرتریت، اشتباه گرفته شود؛ اما وجه تمایزهایی نیز دارد که یک متخصص می تواند آن را تشخیص دهد. این سندرم به جای استخوان ها، بافت نرم و عضلانی را درگیر می کند و به عنوان بیماری روماتیک شناخته می شود.
مطابق آمار بالغ بر 5 میلیون نفر مبتلا به این بیماری وجود دارد که 80 الی 90 درصد آن را زنان تشکیل می دهند.
مه فیبرومیالژی یا مه مغزی چیست؟
به علایمی که افراد برای توصیف احساس گیجی ناشی از فیبرومیالژی بیان می کنند مه فیبرومیالژی یا مه فیبرو یا مه مغزی گفته می شود که علایم آن عبارتند از دشواری در تمرکز، از دست دادن حافظه و مشکل در حفظ هوشیاری است.
علایم فیبرومیالژی
فیبرومیالژی در هر دوره ای از زندگی فرد می تواند بروز پیدا کند؛ اما این علایم در افراد حدود 45 سال مشاهده می شود.
این علایم عبارتند از:
- درد در سراسر بدن
- وجود درد و گرفتگی در فک ها
- سردرد
- وجود درد و گرفتگی در ماهیچه های صورت و بافت همبند متصل
- نامنظم شدن الگوی خواب
- سندرم روده تحریک پذیر
- قاعدگی نامنظم و دردناک
- بی حسی دست و پا و مور مور شدن
- سندرم پای بی قرار
- ضعف و خستگی
- دشواری در تمرکز
علاوه بر این ها علایمی مانند حالت تهوع، افزایش وزن، سرگیجه، علایم آنفولانزا، مشکلات تنفسی و علایم صدری نیز در فیبرومیالژی دیده می شود.
علایم فیبرومیالژی در زنان
فیبرومیالژی در زنان به مراتب شدیدتر از مردان است و علایم زیر را دارد:
- دچار شدن به دردهای سرتاسری
- علایم سندرم روده تحریک پذیر
- احساس خستگی در صبح
- عادات ماهیانه دردناک ورود به یائسگی فیبرومیالژی را در زنان بیشتر و بیشتر می کند.
علایم فیبرومیالژی در مردان
بروز فیبرومیالژی در مردان بیشتر است؛ اما از آن جایی که این بیماری را بیماری زنانه ای می پندارند، ممکن است در مردان تشخیص داده نشود.
فیبرومیالژی در مردان درد شدید و اختلالات عاطفی ایجاد می کند.
نقاط شروع درد فیبرومیالژی
در گذشته پزشکان با فشار دادن نقاط ماشه ای از بدن، پی به وجود این بیماری می بردند؛ در صورتی که 11 نقطه از 18 نقطه ماشه ای حس درد و گرفتگی بود فرد مشکوک به بیماری می شد.
این نقاط عبارتند از:
- پشت سر
- قسمت فوقانی شانه‌ها
- قسمت فوقانی قفسه سینه
فیبرومیالژی چه مشکلاتی برای فرد ایجاد می کند؟
- این سندرم باعث افزایش سه برابری افسردگی در مبتلایان می شود.
- مبتلایان به میزان 2 برابر بیشتر از سایر افراد بستری می شوند.
- در این بیماران میزان مرگ و میر ناشی از خودکشی بیشتر است؛ بخصوص در بزرگسالان این آمار بیشتر است.
- مبتلایان به فیبرومیالژی نسبت به بقیه افراد بیشتر در معرض ابتلا به بیماری های روماتیسمی هستند.
- فیبرومیالژی با انواع دیگری از آرتریت مانند آرتریت روماتوئید و آرتروز و لوپوس همزمان رخ می دهد.
علل ایجاد فیبرومیالژی
عامل اصلی در ایجاد فیبرومیالژی مشخص نیست؛ اما تحقیقات نشان می دهد ایجاد یک مشکل در مرکز پردازش درد مغز، عامل آن است یا ممکن است مغز به یک عامل محرک حساس شده باشد.
عوامل زیر زمینه ساز بروز فیبرومیالژی است:
- آرتریت روماتوئید
- بیماری های خود ایمنی مانند لوپوس
- مشکلات سیستم عصبی مرکزی (CNS)
- آسیب دیدگی عاطفی و تنش
- ایجاد آسیب های مکرر
- بیان ژن های مرتبط با درد
تشخیص فیبرومیالژی
فیبرومیالژی علایم مشابهی با سایر بیماری ها مانند کم کاری تیروئید دارد که ممکن است تشخیص را برای پزشک سخت تر کند. برای تشخیص فیبرومیالژی روش آزمایشگاهی وجود ندارد و این تشخیص را زمان بر می کند.
سه معیار برای تشخیص فیبرومیالژی
با توجه به این که تشخیص صحیح این بیماری قدم اول برای درمان است، پزشکان از معیارها برای تشخیص صحیح فیبرومیالژی استفاده می کنند.
این معیارها از سوی توسط کالج روماتولوژی آمریکا ارائه شده است و عبارتند از:
- احساس در در 19 ناحیه از بدن با احساس خستگی خفیف یا شدید که طی یک هفته ادامه داشته است.
- علایم بیماری 3 ماه ادامه پیدا می کند و فرد بیماری دیگری که علایم ناشی از آن باشد را ندارد.
- مشکلات ادراکی یا اختلال خواب دارد.
درمان فیبرومیالژی
این بیماری می تواند علایم زیاد و دردناکی برای بیماران ایجاد کند، که نیاز به رسیدگی پزشک دارد. هر بیمار می تواند مجموعه ای از علایم مخصوص به خود را داشته باشد؛ بنابراین ممکن است پزشک برای هر فرد درمان متفاوت و اختصاصی را در نظر بگیرد.
برای درمان فیبرومیالژی روش های زیر استفاده می شود:
- دارو درمانی
- طب سوزنی
- روان درمانی
- برنامه منظم ورزشی
- ماساژ درمانی
- رسیدگی کایروپراکتیک
- درمان اصلاح رفتاری
- مصرف داروهای افسردگی در دوز پایین (این مورد در الویت پایین است.)
افراد مبتلا به فیبرومیالژیا باید با پزشک خود در مورد تنظیم یک برنامه درمانی مناسب، که بتواند بهترین نتایج را در پیش داشته باشد، مشورت کنند. برای مبتلایان به این سندرم تنظیم برنامه درمان با پزشک از ضرورت بالا برخوردار است.
در ادامه به توضیح روش های درمانی فیبرومیالژی می پردازیم.
دارودرمانی
پزشک برای کنترل برخی علایم حاصل از بیماری داروهای زیر را تجویز می کند:
- داروهای ضدافسردگی
داروهایی مانند دولوکستین (Duloxetine) یا سیمبالتا و میلناسیپران (Milnacipran) یا ساولا تجویز می شود که در کاهش درد نیز موثر هستند.
- داروهای ضد تشنج
داروهای ضد تشنج از جمله گاباپنتین (Gabapentin) یا نورونتین، پرگابالین (Pregabalin) یا لیریکا نیز ممکن است تجویز شود.
- داروهای مسکن
این داروها می تواند شامل مسکن های بدون تجویز باشد. در سال 2016 انجمن مقابله با روماتیسم اروپا استفاده از داروهای ضد التهاب استروئیدی را توصیه کرده است. در صورتی که بیماران از داروهای خاصی استفاده می کنند باید به پزشک اطلاع دهند تا تداخل های دارویی را در تجویز داروها در نظر بگیرد.
درمان با ورزش
بدن بسیاری از بیماران به ورزش واکنش مثبت می دهد و درد را کاهش می دهد. به همین دلیل برای بیماران برنامه منظم ورزشی الزامی است. برای مبتلایان ورزش هایی مانند ایروبیک (هوازی)، تمریناتی کششی و قدرتی توصیه می شود.
این ورزش ها خاصیت ضدافسردگی و ضد درد داشته و به فرد احساس سلامت و نشاط می بخشد.
درمان از طریق طب سوزنی
این روش درمانی در بسیاری از بیماران درد، گرفتگی عضلات و علایم بیماری را کم کرده و کیفیت زندگی را افزایش می دهد. درمانگر طب سوزنی نسبت به علایم و شدت بیماری تعداد جلسات خاصی را تجویز می کند.
درمان اصلاح رفتاری
این روش از درمان شناختی رفتاری (CBT) استفاده می شود که در آن مهارت های انطباق به فرد یاد داده شده و رفتار های استرس زا و تشدید کننده را کم می کنند، سپس برای او ورزش های آرام بخش تجویز می شود.
فیزیوتراپی
در این روش از درمان های زیر استفاده می شود:
- سرما درمانی
- گرما درمانی سطحی شامل هیدروتراپی، حمام متضاد، هات پک
- گرما درمانی عمقی شامل دیاترمی (Diathermy)
- تمرین درمانی شامل تمرینات ایروبیک (هوازی)، تمریناتی کششی و قدرتی
- درمان دستی شامل تکنیک های ماساژ مانند: فریکشن، نیدلینگ، استروک منیپولیشن ستون فقرات، آزادسازی مایوفاشیال
- تکنیک های انرژی عضلانی MET
- تحریک الکتریکی شامل تنس دیاداینامیک یونتوفورز و APS IF
سخن آخر
فیبرومیالژی Fibromyalgia سندرمی است که باعث ایجاد بدن درد شدید توام با بهم ریختگی روان می شود. این سندرم شباهت زیادی با آرتریت دارد؛ ولی وجه تمایز آن با آرتریت در درگیری بافت نرم عضلانی است.
این سندرم علایم درد سراسری بدن، وجود گرفتگی در عضلات فک و صورت، سندرم روده تحریک پذیر و خواب نامنظم را در پی دارد. در درمان این بیماری از دارودرمانی، ورزش، طب سوزنی و سایر روش ها استفاده می شود؛ که در داخل مقاله به صورت کامل به آن پرداخته شده است.
اگر یکی از این علایم را در خود را نزدیکانتان مشاهده می کنید، با مرکز مشاوره هم اندیشان تماس بگیرید. درمانگرهای باتجربه این مرکز به شما در تشخیص و درمان این بیماری کمک می کنند.
برای استفاده از خدمات مشاوره تلفنی می توانید از سراسر کشور با شماره 9099071985 (بدون پیش شماره) تماس بگیرید.
سوالات متداول
از مهمترین بیماری های زمینه ساز فیبرومیالژی کدامند؟
پیش زمینه مساعد برای ابتلا به آرتریت روماتوئید و اختلالات خود ایمنی مانند لوپوس
راه های درمان فیبرومیالژی چیست؟
ورزش، طب سوزنی، دارودرمانی، درمان اصلاح رفتاری، ماساژ درمانی، فیزیوتراپی و روان درمانی
معیارهای اصلی برای تشخیص فیبرومیالژی چیست؟
درد در 19 نقطه از بدن توام با خستگی طی یک هفته ادامه دار – داشتن علایم بیش از سه ماه – مشکل خواب و ادراک
نظرات کاربران