مشکلات نوجوانان با والدین (خانواده) – بررسی عمده ترین مشکلات و معرفی راه حل آن ها

وقتی فرزندانتان کوچک هستند، اکثر اوقات به راحتی به حرف شما گوش می دهند، اما زمانی که بزرگ می شوند و پا به دنیای نوجوانی می گذارند، مشکلات تازه شروع می شود!

آن ها نه کودک هستند که بتوان به آن ها امر و نهی کرد و نه آن قدر بزرگ هستند که بتوانند به تنهایی تصمیم بگیرند.

نوجوان در سنین نوجوانی نمی تواند به خوبی با والدین ارتباط برقرار کند و آن ها را مدام پس می زنند که در نتیجه این پس زدن ها، با توجه به جو متفاوت خانواده ها، خود را به صورت بی توجهی، انزوا، جر و بحث، دعوا و… نشان می دهد.

نوجوانان خواسته هایی در جهت استقلال طلبی خود دارند و والدین با بسیاری از خواسته های نوجوانان مخالف هستند و نمی دانند چگونه آن ها را حل کنند، پس باید مهارت ها و راهکارهایی را در این مورد فرا بگیرند.

در ادامه مطلب به بررسی مشکلات نوجوانان با والدین و ارائه راه حل برای این چالش می پردازیم.

منشأ مشکلات نوجوانان با والدین

مشکلات نوجوانان عموما از موارد زیر نشات می گیرد:

روش های نادرست فرزند پروری والدین

والدین از روش های قدیمی و ناکارآمد فرزند پروری و تربیت، مانند کنترل گری، تنبیه و طرد کردن استفاده می کنند؛ در حالی که این روش ها دیگر تاثیر زیادی ندارد و در بسیاری از موارد استفاده از این روش ها نتایج شدیدا معکوسی در پی دارد.

• راه حل

والدین باید به هویت بزرگسال نوجوان خود احترام بگذارند و از طریق ایجاد رابطه خوب، سرشار از امنیت روانی و آرامش، امکان گفتگو را به فرزند خود بدهند؛ همچنین به حرف های او گوش کرده و تامل کنند، سپس با کمک او تصمیم های لازم را بگیرند.

مشکلات روحی یا جسمی مربوط به دوره رشد

نوجوانان به علت رشد و مسائل مربوط به آن، تغییرات هورمونی زیادی را تجربه می کنند که این منجر به تاثیر در خلق و خوی آن ها می شود. از طرفی ورود به دنیای بزرگسالی می تواند باعث فشار روانی بر آن ها شود چرا که هنوز مهارت های لازم را برای ورود به دنیای بزرگسالی کسب نکرده اند.

اگر مشکلات میان والدین و نوجوان در این دوره حل نشود در جوانی نیز ادامه می یابد.

• راه حل

والدین باید به خاطر بسپارند که نوجوان، در حال سپری کردن تغییرات نوجوانی است و باید به او در حل مسائلش کمک کنند. اگر نوجوان دچار اختلالاتی روانی مانند افسردگی شده باشد او را به روانشناس ببرند.

استقلال جوانی

نوجوان در سنی است که خود را بزرگسال می داند و می خواهد از سمت خانواده اش به عنوان بزرگسال پذیرفته شود؛ در حالی که والدین با رفتارهای کنترل گرانه خود، این استقلال را زیر پا می گذارند.

استدلال آن ها این است که می خواهند به فرزندشان کمک کنند یا او را از خطرها حفظ کنند، در نتیجه این موضوع باعث دلخوری نوجوان شده و منجر به ایجاد مقاومت در برابر پدر و مادر می شود.

اگر والدین بخواهند مراقبتی را که در زمان کودکی از فرزند خود داشته باشند را در نوجوانی نیز ادامه دهند به این معناست که بزرگ شدن فرزند خود را به رسمیت نمی شناسند و این بزرگترین مشکل را بین فرزندان و والدین به وجود می آورد.

چرا که فرزندان می کوشند ثابت کنند بزرگ شده اند اما والدین با مراقبت های بیش از حد مانع از تشکیل این هویت می شوند.

• راه حل

پذیرفتن استقلال به معنای قطع ارتباط والدین با نوجوان نیست. والدین باید یک رابطه قوی عاطفی را ایجاد کنند و در عین احترام به استقلال نوجوان، او را برای ورود به اجتماع آماده کنند؛ آموزش های لازم را برای مستقل شدن را به او بدهند و او را در طی کردن این مرحله و رسیدن به استقلال کامل، یاری کنند.

کنجکاوی نوجوانان

دوره نوجوانی سرشار از کنجکاوی و غرور است. نوجوان دوست دارد موارد مهمی را تجربه کند و والدین نیز به دلیل نگرانی و کم بودن تجربه، نوجوان را از برخی کارها منع می کنند.

در برخی موارد نوجوان یا جوان دوست دارد زندگی مستقل قبل از ازدواجی داشته باشد و یا می خواهد استقلال مالی زودتر از موعد را داشته باشد.

• راه حل

والدین باید با نوجوان خود به صورت دوستانه صحبت کنند و دلایل خود را به صورت منطقی بیان کنند. جوانب این تصمیم نوجوان را با او بررسی کنند و زوایای دیگر این مساله را بررسی کنند تا نوجوان با چشمی باز بتواند تصمیم بگیرد که می خواهد این کار را انجام دهد یا نه.

والدین می توانند در این کار از نظرات و راهکارهای یک روان شناس و یا مشاور کمک بگیرند.

تفاوت نسل ها

عمده ترین ریشه مشکلات نوجوانان و والدین تفاوت نسل ها است و مشکلات دیگر نیز از این گزینه ناشی می شود.

والدین و نوجوانان هر کدام به نسلی متفاوت تعلق دارند، بنابراین نمی توانند حرف های همدیگر را درک کنند.

• راه حل

راه حل مشکل تفاوت در نسل ها، ارتباط موثر است. باید والدین و نوجوانان بتوانند ارتباط موثری را برقرار کنند.

برای این کار از یک مشاور می توانید کمک بگیرید تا یک ارتباط باز و توام با محبت را با نوجوانتان برقرار کنید.

همراهی نکردنِ والدین در مهمانی ها و مسافرت ها

والدین شکایت دارند که فرزندشان بعد از 11 سالگی، آن ها را در مهمانی ها و دورهمی ها همراهی نمی کند؛ او در این سن به مهمانی ها نمی آید و بیشتر دوست دارد با دوستانش وقت بگذراند یا دوست دارد تنها در خانه بماند و فیلم ببیند.

والدین نمی توانند او را تنها بگذراند چرا که نگرانند و نمی دانند او با چه فعالیتی خود را سرگرم خواهد کرد؟ با چه دوستانی ارتباط خواهد داشت؟!

• راه حل

اگر نوجوان می گوید نمی خواهد با شما به مهمانی بیاید، به نظر او احترام بگذارید، اما او را تنها نگذارید. اگر می خواهد با دوستانش باشد از او بخواهید آن ها را به شما معرفی کند و همچنین جایی که برای تفریح در نظر گرفته است را بشناسید.

اگر دوست دارد با دوستان خود مسافرت کند او را به همراه دوستانش در اردوهای دانش آموزی ثبت نام کنید. در این صورت هم او طعم استقلال را می چشد و رشد می کند و هم شما خیال آسوده ای دارید.

نوجوانتان رفیق ناباب دارد

یکی از بیشترین ترس های والدین، ترس از معاشرت نوجوانشان با افراد نامناسب است. در این دوران نوجوانان علاقه دارند با دوستان خود بیشتر معاشرت کنند.

والدین باید نظارت کافی (نه کنترل) را بر روی فرزند خود داشته باشند و از ایجاد شدن این قبیل دوستی ها با نوجوانشان جلوگیری کنند، چرا که پس از آن، به سختی می توان این دوستی ها را بر هم زد.

• راه حل

اگر فهمیدید نوجوان شما با فرد نامناسب دوست شده است، این موارد را به کار بگیرید:

• • از او نخواهید دوستی خود را با این فرد قطع کند؛ در این برهه اصلا فایده ندارد و در صورتی که اصرار کنید رابطه دوستی با این فرد قوی تر می شود.
  • نباید جملاتی مانند “با این دوستت حرف نزن” را استفاده کنید. بلکه روش درست تر آن است که رفتار ناپسند این فرد را تقبیح کنید. برای مثال به او بگویید “نوع پوشیدن دوستت را دوست ندارم”.
  • باید هوشمندانه رفتار کنید نه تهاجمی، تا رفتار شما اثربخش باشد.
  • از فرد دیگری کمک بخواهید تا با نوجوانتان صحبت کند و او را راهنمایی کند. این فرد چون مورد اعتماد او است، نوجوانتان حرف هایش را به او خواهد گفت و از او حرف شنوی خواهد داشت. سعی نکنید این رازها را بدانید تا اعتماد بین شما و نوجوانتان حفظ شود.
  • با دوستان او آشنا شوید از او بخواهید آن ها را به منزل شما دعوت کند تا بهتر آن ها را بشناسید. به کلیات توجه کنید و سعی نکنید از جزئیات سر در بیاورید چرا که ارتباطتان با نوجوانتان خراب می شود.
  • در نظر داشته باشید که نوجوانان دوستانشان را خودشان انتخاب می کنند. هوشمندانه عمل کنید و به صورت غیر مستقیم بر انتخاب های فرزند خود تاثیر بگذارید.

فرزندم ارتباطات ناسالم دارد

یکی دیگر از نگرانی ها والدین ارتباط فرزندشان با جنس مخالف یا جذب شدن فرزند به سمت سایت های غیراخلاقی است.

• راه حل

با فرزندتان صحبت کنید و از عشق و علاقه واقعی برای او بگویید و نسبت به خطرات روابط خارج از چارچوب و سایت های غیراخلاقی او را آگاه کنید. اگر فرزندتان دوستان خوب و تفریحات سالم داشته باشد هرگز به سمت فیلم های غیراخلاقی نخواهد رفت.

اعتیاد به اینترنت

ممکن است فرزندتان وقت زیادی را پای شبکه های اجتماعی و اینترنت بگذارد و به هیچ کاری نرسد. بیشتر نوجوانان علاقه به شبکه های اینترنتی دارند و با بازی های رایانه ای خود را سرگرم می کنند که این بسیار عادی است و جای نگرانی ندارد، اما برای کم کردن تاثیرات بد آن می توانید اقداماتی را انجام بدهید.

• راه حل

با او صحبت کنید. اگر تاثیری نداشت از راهکارهایی که یک روانشناس به شما ارائه می دهد استفاده کنید. او را از خطرهای فضای مجازی آگاه کنید و به او بگویید هر چه را در فضای مجازی می بیند نباید باور کند و این را بداند که باید از اطلاعات شخصی خود در برابر این افراد محافظت کند.

به او مدیریت زمان یاد بدهید تا به موقع از پای بازی های رایانه ای بلند شود و زمان بسیار زیادی را برای این موارد صرف نکند.

سخن آخر

مشکلات نوجوان با والدین ریشه در تفاوت نسل ها بین والدین و نوجوانان دارد. این مشکلات می تواند با هوشمندی والدین و ایجاد ارتباط موثر و دادن فضا به نوجوان حل شود.

در بسیاری از مواقع نوجوانان و والدین نیاز به راهکارهای یک مشاور دارند، تا بتوانند به خوبی با هم تعامل کرده و روابط دوستانه ای با هم داشته باشند.

اگر نوجوانی دارید و می خواهید ارتباط موثری با او برقرار کنید، با مرکز مشاوره هم اندیشان تماس بگیرید. این مرکز با دارا بودن مشاوران باتجربه شما را در ایجاد ارتباط صحیح و مناسب با نوجوانتان یاری می کند و به شما کمک می کند تا مسائل بین خود و نوجوانتان را حل کنید.

برای مشاوره تلفنی با شماره 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

عمده ترین مشکل میان نوجوانان و والدین چیست؟

تفاوت نسلی، عمده ترین مشکلی است که سایر مشکلات از آن ناشی می شود.

اگر نوجوانتان دوست نابابی دارد چه باید کرد؟

می توانید از یک فرد دیگری که مورد اعتماد فرزند شماست، بخواهید تا او را راهنمایی کند و راه صحیح را به او نشان دهد.