مزایا و معایب آموزش زودهنگام به کودکان

در دنیای پیشرفته امروزی، این سوال بسیاری از والدین است که آموزش زودهنگام به کودک خوب است یا نه؟ این آموزش ها چه مزایا و معایبی دارد؟ آیا تاثیر خوبی در موفقیت های آینده کودک دارد یا نه؟

در این مقاله این سوالات را از جنبه های مختلف بررسی می کنیم و مزایا و معایب آموزش های زودهنگام را برمی شماریم؛ لذا از شما دعوت می کنیم در ادامه مطلب با مرکز مشاوره هم اندیشان همراه باشید.

آموزش زودهنگام چیست؟

به آموزش هایی که از بدو تولد تا قبل از مدرسه به کودکان داده می شود، آموزش های زودهنگام گفته می شود.

این آموزش ها که با ECE و آموزش مهد کودک نیز شناخته می شوند، می تواند رسمی یا غیررسمی باشد. از ECE به عنوان دوره مهمی در رشد کودک یاد می شود که شامل آموزش های درسی و غیردرسی است، که با مراحل رشد سالم مرتبط است مانند رشد اجتماعی، رشد عاطفی و… .

آموزش پیش از مدرسه، طرحی است که بسیاری از سازمان ها از جمله یونیسف و یونسکو از آن حمایت می کنند و آن را در رشد کودکان موفق می دانند.

آموزش زودهنگام کودکان

آموزش دوران کودکی، آموزش از زمان تولد تا ورود به مهد کودک تعریف می شود که دوران مهمی برای کودکان به شمار می رود؛ چرا که برای اولین بار یاد می گیرد چگونه با اطرافیان از جمله والدین، معلمان و هم سن و سالانش ارتباط برقرار کند.

باید اشاره کرد که این یادگیری سطح گسترده ای دارد و تنها به آموزش مهارت های زندگی خلاصه نمی شود.

این دوره زمانی است که کودکان مهارت های اجتماعی، عاطفی و انتقادی را می آموزند. در این دوره تعاملی که بین معلم و کودک شکل می گیرد، اگر موفقیت آمیز باشد زمینه ادامه تحصیل موفق در آینده را ایجاد خواهد کرد.

هدف این دوره، آمادگی برای مدرسه نیست؛ بلکه این اهداف بسیار بزرگتر هستند! هدف اصلی رشد جامع کودک است، تا پایه ای محکم برای یادگیری و رفاه او در سال های بعدی زندگی او باشد.

تاریخچه آموزش زود هنگام کودکان

آموزش زود هنگام کودکان، برای اولین بار در کشور اروپایی با سطح سواد بالا به عنوان یک زمینه تحقیقاتی مطرح شد. پس از آن در طی قرن 19 به رشد خود ادامه داد و به یک هنجار در دنیا تبدیل شد.

در کشوری مانند ایالات متحده، آموزش های قبل از مدرسه کودکان یک موضوع قابل بحث سیاسی است و برای آن بودجه بندی از طرف قانون گذاران تعیین می شود.

نهادهای حاکم این آموزش ها را با روش هایی مبتنی بر بازی ارائه می دهند تا علاوه بر ایجاد علاقه، باعث رشد کودک نیز شود.

نظریه های رشد و چهار حوزه رشد کودک

قبل از پرداختن به مزایا و معایب آموزش زودهنگام، به معرفی چهار حوزه رشد کودکی می پردازیم.

1- فیزیکی و اجتماعی

در این دوره کودک عملکردهای فیزیکی خود از جمله بینایی و مهارت های حرکتی را توسعه می دهد. در رشد اجتماعی، کودک با دیگران ارتباط برقرار می کند و از حقوق و مسئولیت های خود مطلع می شود.

2- عاطفی

در این دوره از رشد کودک با دیگران ارتباط عاطفی خوب ایجاد می کند؛ احساسات خود را با دیگران به اشتراک گذاشته و رشد عاطفی می کند. همچنین در این دوره اعتماد به نفس پرورش پیدا می کند.

3- زبان

آموزش زبان از بدو تولد به تدریج در کودکان ایجاد می شود؛ در سه ماهگی برای نیازهای مختلف از گریه کردن استفاده می کند و در 6 ماهگی صداها را می شنود و تقلید می کند.

در سه سال اول زندگی کودک باید در معرض ارتباط با دیگران باشد، تا زبان به خوبی پرورش یابد. سنجش میزان رشد زبان، با میزان لغاتی است که کودک آموخته است.

4- مهارت های شناختی

مهارت های شناختی، به روش هایی اشاره دارد که کودک اطلاعات خود را با آنها سازماندهی می کند و شامل مهارت های حل مسئله، خلاقیت، تخیل و حافظه است.

مزایای آموزش زودهنگام به کودکان

در ادامه به مزایایی که آموزش زودهنگام در پی دارد، خواهیم پرداخت.

• اجتماعی شدن

پرورش مهارت اجماعی شدن، از مهمترین مهارت هایی است که باید در برنامه آموزش زودهنگام به کودکان گنجانده شود. اگر کودک با اعضایی غیر از خانواده خود معاشرت کند، به شرطی که این ارتباط امن باشد، می تواند مهارت اجتماعی را در کودک پرورش دهد؛ به طوری که از بودن در اجتماع دچار ترس و کمرویی نشود و اعتماد به نفس خود را تقویت کند.

• یادگیری همکاری

انسان موجودی اجتماعی است و ضرورت زندگی اجتماعی این است که بتواند به موقع از دیگران کمک بخواهد و به افراد کمک کند. آموزش کار گروهی و همکاری از مواردی است که آموزش زودهنگام آن را خواهد داشت.

• رشد همه جانبه

اگر طبق برنامه پیش برود، برای کودک رشد همه جانبه شامل رشد اجتماعی، عاطفی، جسمی، ذهنی و فکری در پی خواهد داشت.

• ایجاد اشتیاق یادگیری

این دوره در ایجاد اشتیاق یادگیری، بسیار مهم است! اگر در این دوران آموزه ها مناسب باشد، در کودک ایجاد علاقه به یادگیری، خواندن، نوشتن و کشف را ایجاد می کند.

• یادگیری احترام

یادگیری احترام از مواردی است که باید در برنامه آموزش زودهنگام گنجانده شود. در این دوره کودک یاد می گیرد چگونه به ارزش ها احترام بگذارد.

• تمرین تاب‌آوری

در این دوره کودک باید با مفهوم تاب آوری آشنا شود؛ به این معنا نحوه برخورد با شکست را بیاموزد و یاد می گیرد چالش پذیر باشد و از سختی ها نهراسد.

• افزایش تمرکز

با این آموزش انرژی کودکان هدایت شده و برای یادگیری مورد استفاده قرار می گیرد، که این باعث افزایش تمرکز در آنها می شود.

• تقویت اصل صبر کردن

در زندگی شرایطی پیش می آید که نیازمند توقف و صبر است؛ بنابراین در این دوران کودک یاد می گیرد عجول نباشد.

معایب آموزش زودهنگام

با وجود مزایای زیادی که آموزش زودهنگام می تواند داشته باشد، اما اگر با روش های خوبی اجرا نشود یا برنامه غلطی برای آن تنظیم شود، می تواند ضررهای زیادی برای کودکان داشته باشد، که در ادامه به چند مورد اشاره می کنیم.

1- کاهش توجه همه جانبه به کودک

کودک تا سه سالگی به توجه کامل نیاز دارند، تا با دریافت عشق کافی اعتماد به نفس و احساس امنیت در آنها به خوبی رشد کند.

در این دوران کودک آسیب پذیر است؛ پس باید کاملا مورد مراقبت قرا گیرد. بنابراین توصیه می شود آموزش در محیطی غیر از خانه از سن 4 سالگی شروع شود.

2- یادگیری پیش از نیاز

برخی از مهدکودک ها به خاطر جو رقابتی، مهارت های بیشتری از جمله مباحث پیشرفته ای از علوم و ریاضی را در برنامه خود می گنجانند. بنابراین کودک قبل از نیاز و آمادگی لازم آموزش می بیند.

این موضوع، ممکن است فشار زیادی بر کودک تحمیل کند و از اشتیاق و علاقه او کم کند.

3- محدودیت در خلاقیت و اکتشاف

اگر کودک با روش های نادرستی آموزش ببیند، خلاقیت در او کاهش یابد؛ چرا که به معلم تکیه کرده و دامنه اکتشافات خود را محدود می کند.

در پایان

آموزش های دوره کودکی، نقش مهمی در زندگی و رفاه کودکان در سال های بعدی زندگی دارد.

در این سال ها است که کودک اجتماعی شدن را یاد می گیرد و اعتماد به نفس را تقویت می کند. در کنار این فرآیند، برخی دیگر از آموزش های رسمی نیز به آنها یاد می دهد.

با این که این روش ها مزایای زیادی دارد، اما باید در نوع روش انتخابی آموزش و نحوه اجرای آن دقت شود تا نتیجه عکس ندهد.

اگر در مورد نحوه آموزش کودکان به راهنمایی نیاز دارید، می توانید با مرکز مشاوره هم اندیشان تماس بگیرید. این موسسه با مشاوران باتجربه خود، به فرزند پروری موفق شما کمک می کند.

برای دریافت مشاوره تلفنی، با شماره 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

آموزش زودهنگام کودک، شامل چه سطوحی است؟

این آموزش ها در دو سطح رسمی و غیررسمی برگزار می شود.

اهداف برنامه آموزش زودهنگام به کودکان به چند دسته تقسیم می شود؟

اجتماعی – فیزیکی – عاطفی – فکری – آکادمیک