افسردگی اساسی یا عمده، یکی از شایعترین انواع افسردگی است که ممکن است افراد زیادی در طول عمر خود دوره هایی از این افسردگی را تجربه باشند. این افسردگی می تواند هیچ ربطی به اطرافیان فرد نداشته باشد اما فرد دارای دستاوردهای اجتماعی و موفقیت های زیاد، خانواده خوب و هزاران امکانات دیگری باشد که آرزوی همگان است اما درگیر چنین اختلالی باشد.
افسردگی اساسی در زنان بیشتر از مردان دیده می شود و درصد ابتلای آن در کشورهای توسعه یافته بسیار بیشتر از سایر کشورها است.
در ادامه به علایم افسردگی اساسی پرداخته و روش های تشخیص و درمان آن را بر می شماریم :
افسردگی اساسی چیست؟
افسردگی اساسی، عمده یا بالینی یکی از انواع افسردگی است که از سایر افسردگی ها شدیدتر است و تاثیر بسیار زیادی بر روی احساس تفکر افراد گذاشته و مشکلات جسمی و عاطفی زیادی برای فرد ایجاد می کند.
افسردگی اساسی چیزی بیش از اندوه است و علایم پایداری مانند بی انرژی بودن، احساس پوچی و گناه دارد که فرد هر وز آن ها را تجربه می کند. فرد مبتلا به طور مکرر به خودکشی فکر می کند. برخی از مبتلایان یک دوره از افسردگی عمده و برخی دیگر نیز دوره های افسردگی عمده را تجربه می کنند.
علایم افسردگی اساسی
برای تشخیص افسردگی عمده 5 مورد از علایم زیر باید دست کم دو هفته طول بکشد:
- احساس گناه و بی ارزشی
- بی انرژی بودن
- احساس بلاتکلیفی
- کاهش تمرکز
- اختلال خواب، بی خوابی و پرخوابی
- لذت نبردن از کارهایی که قبلا مورد علاقه فرد بود
- بی قراری یا کند شدن زندگی
- افکار خودکشی
- تغییر وزن کاهش یا افزایش بیشتر از 5 درصد در یک ما
- احساس غم یاس و ناامیدی
- عصبانیت و خشم زیاد
- تحریک پذیری
- بی علاقه شدن نسبت به روابط جنسی، ورزش یا سایر سرگرمی ها
- مشکلات جسمی بی دلیل مانند کمر درد یا سردرد
- کند شدن حرکات بدن از جمله تفکر یا صحبت کردن
افسردگی اساسی در زنان
شیوع افسردگی اساسی در زنان بیشتر و در حدود دو برابر مردان است.
دلایل ایجاد آن نیز یکی از عوامل زیر است:
- تغییرات هورمونی در دوران بلوغ
- قاعدگی
- افسردگی در بارداری
- سقط جنین
- یائسگی
عوامل دیگری از جمله وجود استرس در محل کار یا زندگی نیز احتمال ابتلا به این بیماری را بالا می برند. فرد باید بین کار و زندگی تعادل ایجاد کند. در مورد مراقبت از پدر و مادر پیرش نیز از افراد دیگری نیز کمک بگیرد تا بتواند به امور شخصی خود نیز برسد.
تربیت کودکان به تنهایی نیز احتمال ابتلا به افسردگی را بالا می برد. در این مورد نیز همکاری همسر در نگهداری و وقت گذرانی با کودک و یا کمک گرفتن از اقوام درجه یک می تواند راهگشا باشد.
افسردگی اساسی در مردان
افسردگی در مردان کمتر گزارش می شود. یک دلیل آن می تواند این باشد که مردان کمتر به دنبال درمان هستند و یا حاضرند در این مورد کمتر حرف بزنند. علایم افسردگی اساسی در مردان خود را به صورت تحریک پذیری و عصبانیت یا پناه بردن به الکل نشان می دهد.
علل ابتلال به افسردگی اساسی مطابق DSM5
برخی از عوامل محرک ایجاد افسردگی اساسی است که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مرگ یکی از عزیزان
- طلاق یا جدایی
- تغییرات بزرگ در زندگی از جمله فارغ التحصیلی، تغییر مکان زندگی، بی کاری طولانی یا تغییر شغل
- آزار عاطفی، جسمی و جنسی
- تعارض در روابط با فرد برتر
- انزوای اجتماعی
- حس محرومیت
تشخیص افسردگی اساسی
یک روانپزشک یا روانشناس متخصص افسردگی با تجویز آزمایش های پزشکی، پرسش در مورد سابقه روانی و خانوادگی فرد و بررسی علایم می تواند وجود افسردگی اساسی را تشخیص دهد
هیچ آزمایش پزشکی خاصی برای تشخیص افسردگی اساسی وجود ندارد اما متخصص از آزمایش های پزشکی برای تشخیص بیماری هایی مانند تیروئید که می تواند علایمی مانند افسردگی را ایجاد کند. مواردی مانند مصرف الکل یا مواد مخدر یا مصرف برخی داروها و بیماری هایی مانند سکته مغزی ایجاد نیز علایمی شبیه افسردگی اساسی ایجاد می کند.
پیشگیری از افسردگی اساسی
افرادی که در این مقاله اشاره شد در معرض افسردگی اساسی قرار دارند. همچنین افرادی که دوره های از افسردگی اساسی را تجربه کرده اند نیز در معرض ابتلای مجدد هستند. این افراد باید با آگاهی از دلایلی که باعث عود بیماری در آن ها می شود آگاه شده و با مراجعه به موقع و روانپزشک و ادامه داروها و برخی درمان ها دیگر از ابتلای مجدد جلوگیری کنند.
شیوع افسردگی اساسی
شیوع افسردگی اساسی در دنیا برابر با 3 الی 4 درصد است. این شیوع در کشورهای مختلف درصد متفاوتی است. در کشورهای در حال توسعه 11 درصد و در کشورهای توسعه یافته بیشتر و در حدود 15 درصد است. در حالت کلی شیوع افسردگی عمده در زنان 2 برایر بیشتر از مردان است.
درمان افسردگی اساسی
افسردگی اساسی یک بیماری جدی و خطرناک اما قابل درمان است. در صورت عدم درمان در موارد شدید می تواند منجر به خودکشی شود.
روانپزشکان و روانشناسان روش های درمانی زیر را برای مقابله با افسردگی اساسی به کار می برند:
دارودرمانی
داروهای ضدافسردگی در بهبود افسردگی اساسی نقش مهمی دارند به خصوص اگر علایم فرد آن قدر زیاد باشد که دیگر نتواند کارهای شخصی خود را انجام دهد.
از جمله داروهایی که برای این افراد پیشنهاد می شود عبارت است از:
- بازدارنده های باز جذب سرتونین مانند پروزاک، پاکسیل
- داروهای سه حلقه ای از جمله ایمی پرامین، پرتوفین
- بازدارندههای مونوآمین اکسید MAOI
با توجه به این که این داروها عوارض جانبی دارند نباید بدون تجویز پزشک و به صورت خودسرانه آن ها را مصرف کرد.
روان درمانی
روان درمانی به خصوص درمان شناختی رفتاری از جمله درمان های موثر در درمان افسردگی اساسی است. در این روش ها با تغییر در نحوه تفکر و نگر در مورد موضوع باعث می شود. نگاه واقع بینانه تری نسبت به زندگی داشته و عینک بدبینی و ناامیدی را از چشمانش در بیاورید. اتفاقات را بیش از حد نرمال تلخ نبیند.
شوک درمانی
شوک درمانی از روش هایی است که برای درمان افسردگی در موارد حاد که فرد به هیچ درمان دیگری پاسخ نمی دهد استفاده می شود. این درمان به مدت 2 الی 3 هفته و هر هفته سه جلسه انجام می شود. ممکن است پس از شوک درمانی، افسردگی اساسی دوباره عود کند که از دارودرمانی می توان برای جلوگیری از عود آن استفاده کرد.
در پایان
افسردگی اساسی یا عمده (ماژور) از بیماری های جدی و خطرناکی است که می تواند برای بسیاری از افراد در طول زندگی خود رخ بدهد. شیوع افسردگی اساسی در زنان دو برابر بیشتر از مردان است و بیشتر به خاطر تغییرات زیاد هورمونی اتفاق می افتد.
دلایل زیادی برای ابتلا به افسردگی اساسی وجود دارد و افرادی که در دوره ای از زندگی به این نوع از افسردگی دچار می شوند احتمال عود آن افزایش می یابد. افسردگی اساسی قابل درمان است. دارودرمانی و روان درمانی متداول ترین روش های درمانی افسردگی اساسی است. از شوک درمانی نیز برای زمانی که سایر درمان ها جواب نمی دهند استفاده می شود.
اکنون که از علایم افسردگی اساسی باخبر شدید اگر چنین علایمی دارید می توانید با مشورت با یک روانشناس می توانید پی ببرید که آیا به این نوع از افسردگی دچار هستید یا نه.
مرکز مشاوره هم اندیشان در کنار شما است تا شما را در تشخیص بیماری ها راهنمایی کند و به درمانگر مناسب ارجاع دهد. برای مشاوره تلفنی با شماره 9099071985 تماس بگیرید.
سوالات متداول
از مهمترین علایم افسردگی چیست؟
فرد هر روز با علایمی مانند بی انرژی بودن، احساس یاس، گناه و پوچی درگیر است و دیگر علاقه ای به انجام کارهای موردعلاقه ندارد.
از متداول ترین روش های درمانی در افسردگی اساسی چیست؟
دارو درمانی و روان درمانی
نظرات کاربران