خود بیمار انگاری (Hypochondriasis) چیست و چه علایمی دارد؟ + نحوه درمان آن

حتما با افراد بسیاری روبرو شده اید که خود را بیمار تصور می کنند.

این افراد با وجود منفی بودن آزمایش های مختلف و پیشرفته پزشکی، باز هم فکر می کنند که به بیماری مبتلا شده اند و همین باعث بروز اختلالات مختلفی در آنها می شود. در واقع این افراد به اختلال بیمار انگاری یا هیپوکندریا (Hypochondriasis) مبتلا هستند.

ما در ادامه این مقاله تصمیم داریم تا شما را بیشتر با اختلال خود بیمار انگاری، علائم و نحوه درمان آن آشنا کنیم. بنابراین توصیه می کنیم که این مقاله را بخوانید.

خود بیمار انگاری چیست؟

خود بیمار انگاری، اختلال اضطراب بیماری یا هیپوکندریا، یک نوع اختلال است که مبتلایان به آن همیشه اضطراب دارند و خیال می کنند به بیماری خطرناکی مبتلا هستند یا ممکن است که در آینده به بیماری سختی مبتلا شوند.

علائم این بیماری تقریبا در همه افراد شبیه هم است و گاهی حتی هیچ نشانه ای از درد فیزیکی وجود ندارد؛ اما باز هم فرد دچار نوعی اضطراب ذهنی شده و شدت این اختلال در هر فرد می تواند متفاوت باشد و یا در طول مدت تغییر کند.

علل ابتلا به اختلال خود بیمار انگاری کدامند؟

علل ابتلا به این اختلال، هنوز به طور دقیق مشخص نیست؛ اما موارد بسیاری در ایجاد این اختلال دخیل هستند.

از جمله عواملی که می تواند باعث بروز این اختلال شود، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خانواده

همواره خانواده در شکل گیری تفکرات فرد، نقش بسیاری دارند. بنابراین کودکانی که در خانواده خود با والدینی زندگی می کنند که شدیدا نگران سلامتی خود و دیگران هستند، در بزرگسالی بیشتر با این اختلال مواجه می شوند.

• باورهای فردی

مبتلایان به این اختلال برای هر موضوع کوچکی ناراحت می شوند و همواره مضطرب هستند. این افراد با وسواس فکری که دارند، همواره در اینترنت به دنبال جستجوی مباحثی مربوط به سلامتی و بیماری های مختلف هستند.

همین موضوع باعث می شود که اختلال خود بیمار انگاری در این افراد تشدید شود.

• تجارب گذشته

یکی دیگر از عواملی که می تواند در اختلال خود بیمار انگاری تاثیر فراوان داشته باشد، اتفاقاتی است که در گذشته فرد روی داده است. مثلا سابقه بیماری شدید در فرد و یا خانواده او از جمله عواملی هستند که باعث بروز اختلال خود بیمار انگاری می شوند.

همچنین مشکلاتی مانند کودک آزاری نیز می تواند در کودک خاطرات بسیار تلخی را ایجاد کند که در بزرگسالی منجر به بروز اختلال خود بیمار انگاری شود.

علائم خود بیمار انگاری کدامند؟

این اختلال دارای علائم متعددی است که از مهم ترین آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فرد از بابت وجود درد خفیف شدیدا نگران می شود.
• فرد به خاطر علائم و عملکرد طبیعی بدن به اشتباه نگران می شود.
• فرد حتی بعد از مراجعه به پزشک و تایید سلامتی باز هم نگران است.
• فرد از ابتلا به بیماری های خاصی که در خانواده او وجود داشته اند، می ترسد.
• فرد احتمال می دهد که در آینده بیمار خواهد شد.
• در فعالیت های روزانه فرد اختلال به وجود می آید.
• این فرد بیش از اندازه به پزشک مراجعه کرده و آزمایش های متعددی می دهد.
• گاهی فرد از رفتن به پزشک وحشت دارد؛ زیرا فکر می کند که پزشک به او خبر بیماری وحشتناکی را خواهد داد.
• فرد به دلیل ترس از بیماری، از حضور در اماکن مختلف خودداری می کند.
• فرد انواع بیماری ها را به صورت مداوم در اینترنت جستجو می کند.
• فرد به طور مداوم در مورد بیماری و وضعیت سلامتی صحبت می کند.

عوارض اختلال خود بیمار انگاری کدامند؟

در صورتی که فرد به این اختلال مبتلا شده است، باید به سرعت این اختلال را در خود درمان کند. در صورتی که این اختلال به موقع درمان نشود، عوارض بسیاری به دنبال خواهد داشت.

از مهم ترین این عوارض می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عملکرد شغلی فرد مختل می شود.
• امور روزمره و کارهای شخص مختل می شوند.
• فرد در روابط خود با خانواده و دوستان خود دچار مشکل می شود.
• فرد به انواع بیماری های روانی و جسمی، مانند: سردرد، اختلالات اضطرابی، اختلال شخصیتی و افسردگی دچار خواهد شد.
• فرد به دلیل مراجعات بی مورد و متعدد به پزشک و انجام آزمایش های مختلف، هزینه های زیادی پرداخت خواهد کرد.

راه های پیشگیری از ابتلا به اختلال خود بیمار انگاری

در صورتی که می خواهید هیچ وقت به این اختلال دچار نشوید، بهتر است به نکات زیر توجه داشته باشید:

• مهارت های مدیریت اضطراب و کنترل ذهن را یاد بگیرید.
• فعالیت بدنی منظم و مداوم داشته باشید.
• از مواد مخدر و قرص های اعتیاد آور دوری کنید.
• با افراد دیگر ارتباط داشته باشید و در فعالیت های گروهی شرکت کنید.
• از باور اطلاعات غلط و جستجوی بیش از اندازه بیماری ها در اینترنت پرهیز کنید.
• در صورت نیاز یا روان درمانگر صحبت کنید.

نحوه درمان خود بیمار انگاری به چه صورت می باشد؟

این اختلال یک اختلال روحی روانی است و به جای مراجعه به پزشک، بهتر است با درمانگر در ارتباط باشید. بنابراین روانشناس از روش های مختلفی برای درمان این اختلال استفاده می کند.

• روان درمانی

درمانگر با صحبت کردن سعی می کند که نگرانی های فرد را کاهش دهد. بدین ترتیب فرد می تواند اضطراب خود را مدیریت کند. ترس های خود را بشناسد و افکار مزاحم را از خود دور کند.

علاوه براین پزشک به بیمار کمک می کند تا از تاثیرات نگرانی ها بر ذهن خود آگاه شده و به صورت مداوم به دنبال کشف بیماری های جدید در وجود خود نباشد. بدین ترتیب فرد می تواند فعالیت های روزمره خود را بهبود بخشیده و با دیگران روابط بهتری داشته باشد.

• دارو درمانی

در زمانی که شدت این اختلال در فرد زیاد باشد، روانپزشک با تجویز دارو سعی خواهد کرد تا علائم این بیماری را در فرد کاهش دهد. البته مصرف این داروها بدون تجویز پزشک و به صورت خودسرانه عوارض بسیاری دارد و حتما باید با دزهای مشخص و با نظر پزشک مصرف شوند.

سخن آخر

اختلال خود بیمار انگاری یا هیپوکندریا یکی از اختلالات روحی و روانی است که افراد مبتلا همواره به فکر این هستند که به یک بیماری مبتلا شده اند. این اختلال ممکن است عملکرد و فعالیت های روزمره فرد را تحت تاثیر قرار دهد و همچنین اگر به سرعت درمان نشود، ممکن است به افسردگی نیز منجر شود.

بنابراین باید با شناسایی علائم این اختلال و همچنین عوارض آن، مانع پیشرفت این اختلال در وجود خود شوید.

ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را با اختلال خود بیمار انگاری، علل، عوارض و نحوه درمان آن آشنا کنیم. در صورتی که همچنان به اطلاعات بیشتری در این زمینه نیاز دارید، با کارشناسان ما در موسسه هم اندیشان در ارتباط باشید.

روانشناسان باتجربه هم اندیشان یه شما در تشخیص و درمان اختلال هیپوکندریا یا سایر اختلالات روانی یاری می رسانند. برای مشاوره تلفنی می توانید از سراسر ایران بدون پیش شماره با 9099071985 تماس بگیرید.

سوالات متداول

چرا افرادی که به خود بیمار انگاری مبتلا هستند، باید سریع به درمانگر مراجعه کنند؟

در صورتی که این اختلال به موقع درمان نشود، علاوه بر هزینه های زیاد، فرد را به سمت افسردگی و مشکلات روانی بزرگ تر هدایت خواهد کرد.

دارودرمانی چگونه به درمان اختلال خود بیمار انگاری کمک می کند؟

داروهای ضدافسردگی ازجمله بازدارنده های جذب سروتین هستند که می توانند در درمان اختلال اضطراب موثر باشند. مصرف این داروها باعث بهبود خلق و سایر اختلالات اضطرابی در افراد می شوند.